cogónu , nm Definizione
sicadura a tropu de calecuna cosa (es. pane modhe); fintzes dispraxere, prus che àteru de ofesa, de su èssere apocau, fatu a bregúngia
Sinonimi e contrari
assicorradura,
assicorru
/
angóniu,
annógiu,
ràngulu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
état de ce qui est dur,
sec,
rassis,
ressentiment
Inglese
drying up
Spagnolo
resecado,
resentimiento
Italiano
rinsecchiménto,
risentiménto
Tedesco
trocken werden,
Groll.
cogoròne , nm Sinonimi e contrari
aminia,
angóniu,
bagianeria,
bràglia,
bravada,
iscòcoro,
ispudrédhiu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rancune,
arrogance
Inglese
rancour,
arrogance
Spagnolo
rencor,
arrogancia
Italiano
rancóre,
tracotanza
Tedesco
Groll,
Anmaßung.
desdèni , nm: disdeni Definizione
s'arrennegu, su fele forte chi si provat po ccn. cosa o chistione chi dispraxet
Sinonimi e contrari
annébbiu,
atédiu,
collóbbia,
dildignu
| ctr.
piachere
Frasi
intendit grandu arrabiori in coru e unu forti disdeni po is atzionis fatas contras de su fradili
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
indignation
Inglese
disdain,
anger
Spagnolo
desdén
Italiano
sdégno,
corrúccio
Tedesco
Groll.
élimu 1 , nm Definizione
genia de sentidu malu / fichire e. a ccn. = ficare ódiu a unu
Sinonimi e contrari
angóniu,
gormone,
unca
Frasi
bi apo élimu cun issu
Traduzioni
Francese
rancune
Inglese
grudge
Spagnolo
rencor
Italiano
rancóre
Tedesco
Groll.
príma , nf: primma Definizione
su s'intristare e su no si foedhare s'unu cun s'àteru po un'ofesa, candho duos funt in malas, a iscórriu / leàresi a unu a primma = fai a ccn. calincuna cosa chi dhi dispraxit de si ofèndiri, de istai a primma
Sinonimi e contrari
annógiu,
arrealia,
corcone,
corrumàciu
Frasi
cun sos bighinos semus a primma, los tenimus a primma ◊ si seis a prima contras de calincunu, perdonai! (Ev)◊ pro custu no ti tenzo prima: ischis chi so de coru tropu bonu (A.Casula)◊ o pipia, no ti potzu biri in prima! ◊ no mi leo a primma a cudhu pro fàghere unu piaghere a tie! ◊ is babbus funt in prima poita ca ant certau, ma is fillus si saludant e giogant impari
Traduzioni
Francese
courroux,
bouderie
Inglese
anger,
sullen expression
Spagnolo
resentimiento,
enfado
Italiano
corrùccio,
bróncio
Tedesco
Ärger,
Groll.
tírria , nf: (sa t. = nr. satírria)
tírriu 1 Definizione
genia de sentidu malu contra a s'àteru, coment'e de ódiu, a dispetu
Sinonimi e contrari
ascru,
imbídia,
malàstiu
/
corconu
| ctr.
istima
Modi di dire
csn:
ghetai t. a unu = ficare ódiu; èssiri a t. de pari = unu contras a s'àteru a chie ndhe podet fàghere de prus, de dirbetos, coment'e zente chi no si podet bídere; tènniri t. a ccn. = no lu poder bídere tichedhu; pònnere sas tírrias a unu = bogaidhu in bregúngia, desdorai
Frasi
medas funt impastaus de tírria chi no fait a dhu crei! ◊ galiotos sunt tessendhe tírrias e brigas isfoghendhe sos ódios tzotzidos ◊ funt currendi in tírria e a trivas cun is pretocaus! ◊ cussu est tírriu chi sentit, no est atru!
Cognomi e Proverbi
smb:
Tirria
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
rancune,
perfidie,
antipathie
Inglese
rancour,
dislike,
perfidy
Spagnolo
tirria
Italiano
àstio,
perfìdia,
antipatìa
Tedesco
Groll,
Heimtücke,
Abneigeung.
únca , nf, nm: uncu Definizione
sentidu malu contras a ccn., de chie bolet male o si bolet pagare de un'ofesa
Sinonimi e contrari
angóniu,
ódia,
tírria
Frasi
ite unca, o Pilatu, chi nos tenes…: mústradi grabbosu e bonu! ◊ in nois no bi at unca, ca bos amus friscione ◊ as calchi unca cun isse? ◊ proite sa sorte no paschet in custu ranedhu de immensu chentza uncu e arrennegu? (M.Portas)◊ est capatze chi cussa mi muntenet s'unca, ca est odiosa!
Etimo
cdh.
Traduzioni
Francese
rancune
Inglese
grudge
Spagnolo
rencor
Italiano
rancóre
Tedesco
Groll.