aflachiài , vrb: afrachiai Definizione
èssere fracu, lenu, débbile, fartare in calecuna cosa, tènnere neghe / afrachiai in sa fidi = àere una fide no tantu frimma, pagu segura
Sinonimi e contrari
ifrachire
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
être faible
Inglese
to be weak
Spagnolo
flaquear
Italiano
èssere débole,
vacillare
Tedesco
schwach sein,
schwanken.
allancàre , vrb Definizione
su bènnere mancu de is benugos camminandho, po debbilesa, male, pecu o pesu tropu grae: si narat de àteru puru in su sensu de èssere cédiu, chentza fortzas, pèrdere fortza atrotigandho
Sinonimi e contrari
achinnae,
annaigare,
bantzicare,
iscotzinare,
istantonai,
saidare,
tambulare,
tòmbere
/
indortigare
Frasi
calchi rampu allanca allanca a calchi carignu de su bentu si movet (P.Casu)◊ est caminendhe allanca allanca pro su pesu ◊ no at tentu peruna piedade pro cudhu, candho l'at bidu allancadu in terra, insambentadu e derrutu
2.
sos puzones in su nie sunt morindhe de fàmine, abbaidendhe cun sos ojos allancados
3.
sa nae est allanchendhe e si podet segare
Traduzioni
Francese
chanceler
Inglese
to totter
Spagnolo
tambalearse
Italiano
barcollare
Tedesco
schwanken.
arreselài , vrb: reselai* Definizione
su no giare fide, su àere bendha o duda
Sinonimi e contrari
dudai,
suspetai
/
abbabbarrotai,
addojare,
adumbrai,
assumbrai,
umbrai
| ctr.
cunfiai,
fidai
Traduzioni
Francese
se méfier,
hésiter
Inglese
to distrust,
to totter
Spagnolo
recelar
Italiano
diffidare,
tentennare
Tedesco
mißtrauen,
schwanken.
arresélu , nm: arresséliu,
arresselu,
reselu* Definizione
su istare a su time time, timendho, su tènnere calecuna duda (fintzes impudu, pentimentu)
Sinonimi e contrari
duda,
suspeta,
suspita,
tròntzonu
/
arraolu,
pistighinzu,
timoria
/
assúmbridu,
discunfiàntzia
2.
in totu sa noti no femu arrennésciu a serrai ogu cun s'arresselu de mi ndi pesai chitzi ◊ ia circau de mi donai sa morti e a pobidhu miu dhu depiat àiri ghetau a terra… Arresséliu? Timoria? Umiliatzioni?
Traduzioni
Francese
hésitation,
méfiance
Inglese
distrust,
hesitation
Spagnolo
recelo
Italiano
tentennaménto,
diffidènza
Tedesco
Schwanken,
Mißtrauen.
innaigài , vrb: innaigare Definizione
indrúchere o abbasciare is naes càrrigas de una mata, tròchere o andhare de un’ala a s’àtera che is naes de is matas
Sinonimi e contrari
allancare,
annaigare,
bantzicare,
iscotzinare,
iscutuai,
saidare,
stontonai,
tambulare,
tòmbere
Frasi
innàigat una mata de pira pro ndhe betare a terra
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
secouer,
chanceler
Inglese
to shake,
to stagger
Spagnolo
contonear
Italiano
scuòtere,
barcollare
Tedesco
schütteln,
schwanken.
istantonài , vrb: istontonare,
istuntonare,
stontonai Definizione
andhare (e fintzes fàere andhare) a tòntonos, coment'e orruendho candho a un'ala candho a s'àtera, chentza si agguantare bene prantaos, comente faet unu imbriagu o pigau a illuinu / andhare istòntona istòntona = a su tàmbula tàmbula
Sinonimi e contrari
istontoleare,
istontorrinare,
stombi,
tontonae
Frasi
leat a dereta istontonendhe e abbrunchendhe in s'impedradu iscumbessu ◊ cudhas lughes fuint istontonandhedhu peus de candho si est imbreagau
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
vaciller,
chanceler
Inglese
to sway
Spagnolo
vacilar,
oscilar,
tambalearse
Italiano
vacillare
Tedesco
schwanken.
màmula , nf Definizione
genia de giogu: si faet a bíere de bòllere giare a s'àteru una cosa ma chentza si dha giare abberu, si dhi presentat e si ndhe torrat a pigare
Sinonimi e contrari
daellea,
manlea,
pichellassa
Etimo
spn.
mamola
Traduzioni
Francese
tergiversation
Inglese
wavering
Spagnolo
amago,
finta
Italiano
tiremmòlla
Tedesco
Schwanken.
santziaméntu , nm: santzinamentu Definizione
su tzantzigare, su istare tzantzigandho; in cobertantza, unu fàere cun pagu firmesa, prenu de dudas, pagu seguru
Sinonimi e contrari
bantzicadura,
bantzigonzu,
sànciu,
santziadura,
tzantzigamentu,
tzàntzigu
/
arreselu
2.
su suu est unu fàiri chi no ammitit santziamentus
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
hésitation,
méfiance
Inglese
distrust,
hesitation
Spagnolo
titubeo
Italiano
tentennaménto
Tedesco
Schwanken,
Mißtrauen.
stóntonu , nm: stóntunu Definizione
su stontonai
Sinonimi e contrari
stantonamentu,
tóntonu
Frasi
a stòntonus fúrriat a domu sua ◊ s'intendiat unu stóntonu, un'ammuinu pariat chi teniat una passada de callentura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chancellement
Inglese
tottering
Spagnolo
tambaleo
Italiano
barcollaménto,
barcollìo
Tedesco
Schwanken.
tontonàe, tontonài, tontonàre , vrb Definizione
andhare a tòntonos, a su tàmbula tàmbula, coment'e orruendho candho a una parte candho a s'àtera, chentza arrennèscere a istare prantaos, comente faet un'imbriagu o unu pigau a illuinamentu, a sonnu (e si narat fintzes de sa possibbilidade de ibballiare, de fàere fartas, po farta de seguresa in su fàere); nau de apertura, serrare unu pagu, o de trastu a incrubau, pèndhere unu pagu a una parte / tontonare un'àrbure = saidare, sachedhare, tzantzigare
Sinonimi e contrari
bambulai,
istantonai,
istontorrinare,
stombi,
tambulare,
tòmbere
/
ingalenare
/
imbarare
Frasi
cussu est grai, antzianu meda, si bit ca at tontonau e arrutu est ◊ a tie ti tòntonat su pede! ◊ mi soe tontonadu ca tenio sonnu
2.
tontonanci sa porta, no passit cussa carroga mala! ◊ tontonancedha cussa fentana, ca nc'est currenti!
3.
sa mesa tòntonat
Cognomi e Proverbi
prb:
sa mata prus arta ist sa primu a tontonae
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chanceler
Inglese
to totter
Spagnolo
tambalearse
Italiano
barcollare,
vacillare,
traballare
Tedesco
schwanken,
taumeln.
tzantziàre, tzantzicàre , vrb: sansiai,
tzantzigare Definizione
fàere o giare unu movimentu de andhetorra a cosa apicada o fintzes posta in terra ma de pòdere mòvere chentza dificurtade; iscutulare, mòvere a forte, a iscutuladura; busigare, giare incruescu, istrobbu
Sinonimi e contrari
bantzicare,
chigliare,
intzainnai,
lachedhare,
sachedhare
/
saidare,
tzantzichedhare
/
busigare
Frasi
custa pitzinna ballendhe si tzàntzigat totu
2.
sas frunzas de sas àrbures tzàntzigant comente andhat bentu ◊ bandhelas tzantzigadas dae frinas ◊ su bentu est tzantzighendhe sas àrbures
3.
mih su dílicu, chi no si cheret tzantzicau!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
osciller
Inglese
to oscillate,
to dangle
Spagnolo
oscilar
Italiano
oscillare,
ciondolare
Tedesco
schwanken.
tzàntzigu , nm Definizione
su bantzigare
Sinonimi e contrari
intzàntzinu,
nànniga,
santziamentu
Frasi
s'ajaja at apaigadu su nebode a tzàntzigos, leadu in coa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
balancement
Inglese
swinging
Spagnolo
balanceo,
oscilación
Italiano
dondolaménto,
oscillazióne
Tedesco
Schwanken.
tzillicàre , vrb Definizione
èssere o istare pagu firmu, a su tòntona tòntona, tzanchitzanchi
Sinonimi e contrari
traculare,
tzucurare
Frasi
sa banca tzillicat
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chanceler
Inglese
to wobble
Spagnolo
tambalearse
Italiano
pencolare,
tentennare
Tedesco
schwanken.
tzucuràre , vrb: tzunculare Definizione
èssere o istare pagu firmu, a su tzanchitzanchi
Sinonimi e contrari
itzucurare,
traculare,
tzillicare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chanceler
Inglese
to be shaky
Spagnolo
tambalearse
Italiano
pencolare,
traballare
Tedesco
schwanken.