A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

addevínu , nm, agt Sinònimos e contràrios divinzu, indevinzu, ingertu / divinu Ètimu srd.

addiacóllu , iscl Sinònimos e contràrios acodhu, allodhu, midhu Frases mentovadu su molente addiacollu presente! Ètimu srd.

addiàe, addiài , vrb Definitzione istabbilire, fissare is dies po calecuna cosa Sinònimos e contràrios calendai Frases funt acanta de addiai s'abba (P.Pillonca).

addiàllu addeàdhu

addiaméntu , nm Definitzione su addiae, su fàere a dies istabbilias, calendadas Tradutziones Frantzesu roulement quotidien Ingresu dayly turnover system Ispagnolu calendarización Italianu turnazióne giornalièra Tedescu tägliche Arbeitsschichtorganisation.

addiannàntis addaenànte

addiàre , vrb Definitzione passare sa die, istare o abbarrare in ccn. logu Frases no s'est mai ischidu si calecunu apat addiadu fatu de sos tirighinos pro assuconare o irrobbare sos passizeris Ètimu srd.

addiassécus addaeségus

addibbài, addibbàre , vrb Definitzione atumbare a cropu, iscúdere; giare cropos, pigare a cropos Sinònimos e contràrios addobbai / tochedhare Frases ant addibbadu a s'enna ◊ lah chi no ti addibbit su rei candu torras a terravrima! ◊ sunt addibbandhe a su portellitu: aperi! Ètimu srd.

addibbónzu , nm Definitzione su addibbare, su istare addibbendhe, iscudendho, atripandho Sinònimos e contràrios banzu 1, dobbe, mazadina, surra.

addiciàdu , agt Definitzione chi tenet dícia, fortuna, chi tenet bona sorte Sinònimos e contràrios afoltunadu, assortau, auradu, diciosu, fadosu, iscofadu | ctr. mabassortau Ètimu srd.

addiciài , vrb Definitzione pònnere su díciu, s'annomíngiu, s'ingiúliu Sinònimos e contràrios annomingiai, aparalumenare, aproegliare, imparanigiai, allomingiai, azistrare 2. cussus funt addiciaus "grutajus" Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu surnommer Ingresu to nickname Ispagnolu apodar Italianu soprannominare Tedescu einen Spitznamen geben.

addíciu , nm: additzu Definitzione númene chi si giaet po befa Sinònimos e contràrios allomíngiu, annomíngiu, aproégliu, imparanígiu, impróveru, istevíngiu, paranòmini Ètimu srd.

addidài , vrb Sinònimos e contràrios inditai Ètimu srd.

addidàre , vrb Definitzione istrecare e apicigare apare cun is pódhighes Frases faghindhe seadas, su casu si ponet in sa pasta illadiada dassendhe bagante un'orizu a inghíriu pro l'addidare cun su pizolu chi si ponet subra Ètimu srd.

addiddirinài , vrb Definitzione tzantzigare su pipiedhu pigandhodhu in bratzos crocau po dh'asseliare Sinònimos e contràrios adduddurai, dundurinai.

addidudéntu , avb Definitzione a didu tentu, a sinnu tentu, a bidu tentu: chentza ndhe lassare o immentigare nudha, totu pínnigu, a s’atenta, sèmpere Sinònimos e contràrios abbidamente Frases si ti colpat Tuccone addidudentu, Sassu, no naras ne "Si" e ne "No": a lu faghimus un'isperimentu, giaghi deo a lu fagher prontu so? (Tuccone)◊ bido benturzos a bicu arrennegadu istropiendhe addidudentu galu su sentidu de giajos nostros ◊ pro sos meres de ratza, addidudentu sos milliardos los bogant a chentu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu systématiquement, opiniâtrement Ingresu systemathically, stubbornly Ispagnolu sistemáticamente, pertinazmente Italianu sistematicaménte pervicaceménte Tedescu systematisch.

addignài, addignàre , vrb: addinnare, dignai* Definitzione su si abbasciare a calecuna cosa, fàere calecuna cosa chi iat a pàrrere de si umiliare ma chi est sèmpere una cosa de bonu, digna, chi si faet tenendho làstima Frases Deus si fut addignau de mandai un'istedhu a lúgiri in sa vida de Antoni Tradutziones Frantzesu daigner Ingresu to deign Ispagnolu dignarse Italianu degnarsi Tedescu geruhen.

addiliméntu , nm Definitzione su addilire, nau fintzes in su sensu de fàere is partesas, de fàere s'ala a ccn. Sinònimos e contràrios favoressimentu, partzialidade, protzebboria.

addilíre, addillíre , vrb: addirire Definitzione giare su cuntentu, atobiare a su chi bolet s’àteru Sinònimos e contràrios acuntentae, adduire Frases su babbu e sa mama lis ant addillidu donzi brama, a sos fizos (C.Meridda) Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu adhérer Ingresu to assent Ispagnolu adherir Italianu aderire Tedescu sich anschließen.