A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

allàsticu alàstiche

allastimài , vrb: lastimai* Definitzione nàrrere o fàere cosa tenendho coment’e dispraxere po s'àteru, àere làstima de s'àteru, de sèi etotu Sinònimos e contràrios ammischinai Frases tanti gei no s'iscít allastimai!…◊ su merxani cassau at cumentzau a si allastimai ◊ si poreus cumprendi apai sència de si allastimai.

allastricài , vrb: lastricai* Definitzione incodare a pedras mannas, a pedras ladas Sinònimos e contràrios allosai.

allàstu , nm: ogiastru* Definitzione genia de linna e mata connota meda in Sardigna ca creschet desesi fintzes in logu malu de orroca, faet unu frutighedhu longhitu pruposu, minudedhu, cun s'ossu, niedhu candho est cotu e erricu de ógiu: est sa linna chi s'innestat a olia Sinònimos e contràrios oliedhu / cdh. udhastru, ttrs. agliastru.

allàsu alàsu

allatàda , nf Definitzione su allatare Frases a mamma po s’allatada dhi fuat calau pagu lati Ètimu srd.

allatadínu , agt Definitzione nau de su fedu piticu, chi est allatandhodhu àtera mama Sinònimos e contràrios amédhigu Frases est unu vitellu allatadinu Ètimu srd.

allatadòra , agt, nf Definitzione fémina o fintzes animale fémina allatandho, chi allatat Sinònimos e contràrios allatarza, allatera Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu nourrice Ingresu wet nurse Ispagnolu nodriza Italianu allattatrice Tedescu Amme.

allatadòrza , nf Definitzione in is linnas bias, sa vena (e arraighina) prus grussa chi allatat totu sa mata Frases su prantone at a súere dae s'allatadorza bestíndhesi de linna, sida e frutu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu artère principale Ingresu artery Ispagnolu vaso principal de un árbol Italianu artèria principale Tedescu Hauptader.

allatadúra , nf Sinònimos e contràrios allatamentu, allatu Frases sas fadigas de s'allatadura in purpas e in fortzas l'ant proada Ètimu srd.

allatàe, allatài , vrb: allatare Definitzione giare su late, sa tita, giare o pònnere a súere, nau prus che àteru de gente e de animales ma si narat fintzes de mata in su sensu de giare sustentu, giare s'abba chi sa mata suspit cun is arraighinas); nau de funtana, pigare s'abba de aterue (erriu, lagu) Sinònimos e contràrios inconai / amedhigare, ammamare, ammammarizare, gamedhigare | ctr. istitai Frases is trexi fillus dhus iat fatus Assunta, e issa dhus iat allataus e créscius ◊ si sa mama no portat late, si cricat un'àtera mama chi est allatandho ◊ babbu aiat chirriadu un'anzonedhu copiolu ca s'erveghe duos non los podiat allatare ◊ pícache chin tecus custu pipiu e allàtalu! ◊ s’ebba est allatandhe su pudhedru 2. fintzas su sèmini malu, si pagu pagu dh'allatas, est prontu a pigai! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu allaiter Ingresu to nurse Ispagnolu amamantar Italianu allattare Tedescu stillen.

allataméntu , nm Sinònimos e contràrios allatadura, allatonzu, allatu Frases istitau de mammai, m'iant pigau in allatamentu is sorris bagadias Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu allaitement Ingresu nursing Ispagnolu lactancia Italianu allattaménto Tedescu Stillen.

allatànte , nm Definitzione genia de cambu chi bogant is matas Sinònimos e contràrios froa Terminologia iscientìfica rbr Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu stolon Ingresu stolon Ispagnolu estolón Italianu stolóne Tedescu Stolon.

allatantína , agt Definitzione chi est allatandho, chi allatat, chi tenet fedu piticu allatandho Frases tenet sues próssimas e allatantinas Ètimu srd.

allatàre allatàe

allatàrza , nf Definitzione mama de tita, fémina chi est allatandho, mescamente chi giaet a súere a unu pipiedhu angenu (fígiu de tita) Sinònimos e contràrios allatadora, allatera, dhedha, dida, mammedita, tadàgia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu nourrice Ingresu wet nurse Ispagnolu nodriza, madre de leche Italianu nutrice Tedescu Amme.

allatèra , nf: latera Definitzione mama de tita, mamma titedha, fémina chi giaet a súere a unu pipiedhu angenu Sinònimos e contràrios allatadora, allatarza, dhedha, dida, mammedita, tadàgia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu nourrice Ingresu wet-nurse Ispagnolu nodriza, madre de leche Italianu bàlia, allattatrice Tedescu Amme.

allatiài, allatigàe, allatigài , vrb Definitzione intebiare, fàere tébiu che late apenas murtu (o fintzes torrare tébiu che late, nau de is cosas budhias)/ papaisí a Deus allatiau = portai is ogus prus mannus de sa brenti, papaisí totu, èssiri istimpangiaus Sinònimos e contràrios intebiai, isalenare 1, tebiai | ctr. ifridare, stebidai Ètimu srd.

allatónzu , nm Sinònimos e contràrios allatadura, allatu.

allatrangàre , vrb: alletrangare Definitzione pònnere sa letranga / istare a s'alletranga alletranga = istai fendi e chentza fai, aparicendi ma chentza ndi fai supa 2. coita, cantu chi istas a s'alletranga alletranga! 3. est alletrangadu cun d-una feminatza Ètimu srd.