ammurmutídu , pps, agt Definitzione de ammurmutire; chi istat mudu, citiu, chi si chellat, unu pagu coment'e ispantau Sinònimos e contràrios calladu, citiu, transidu 2. bi fit chie no cumprendhiat e restaiat coment'e ammurmutidu ◊ sa mama fit ammurmutida dae sa frimmesa de sa fiza de chèrrere su giòvanu chi l'aiat dimandhada.
ammurmutíre , vrb Definitzione chellare a sa muda, istare mudos, citios Sinònimos e contràrios ammudai 1, ammudire Ètimu srd.
ammurónzu , nm Definitzione
su ammurare, su fàere muros, ma fintzes is muros etotu
Sinònimos e contràrios
muradura
Frases
s'ammuronzu chi bi ant fatu pro serrare su terrinu est meda
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
maçonnage
Ingresu
walling
Ispagnolu
albañilería,
pared
Italianu
muratura
Tedescu
Mauern,
Mauerwerk.
ammurotulàre ammorotzulàre
ammurràda , nf Definitzione su ammurrai Sinònimos e contràrios regoghidura Ètimu srd.
ammurràdu , pps, agt Definitzione de ammurrare, -are 1; acapiau a murros (nau de animale); chi at leau colore murru Sinònimos e contràrios canu, murru, recotu | ctr. acrangiolau.
ammurradúra , nf Definitzione su ammurrare Sinònimos e contràrios ammurramentu Ètimu srd.
ammurràe , vrb Definitzione giogandho a sa murra, torrare a nàrrere su matessi númeru.
ammurrài , vrb: ammurrare Definitzione acapiare a murros, nau de pegos de múrghere, mannos, po dhos mantènnere firmos; iscúdere a murros, fàere furriare su bestiàmene (nau fintzes in su sensu de arrespòndhere a ccn. a manera de dhu fàere citire) Sinònimos e contràrios abbrunchilare / abboluire, abbruncai, arruncare, chelcire, irmurrare, irruncare, istestulare, sbruncai, stronciai 2. aici, bèni fatu! Ita làstima a ti ammurrai!… Ètimu srd.
ammurrài 1 , vrb: ammurrare 1 Definitzione
fàere o essire de colore murru, in colore de chinisu (nau de is pilos); fàere de colore iscurosu, su colore chi faet su sole meda a sa carrítzia
Sinònimos e contràrios
immurrai,
incanire,
incanudai
/
acotilai,
ammoriscai,
recòghere
Frases
candu s'ómini intrat in edadi dhi ammurrant is cucas
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
grisonner
Ingresu
to become grey
Ispagnolu
grisear
Italianu
ingrigire
Tedescu
grau werden.
ammurralài, ammurralàre , vrb: murralare Definitzione pònnere su murrale, su brunchile, a un’animale po dhu pigare, nau fintzes in cobertantza in su sensu de no lassare fàere a s'àteru totu su chi bolet Sinònimos e contràrios abbrunchilare, ammurrialare / prèndhere 2. su presidenti at circau de ammurralai s'impiegau po s'alidantza chi teniat ◊ s'abba de unu riu, si est trobeida e ammurralada, est che anzone, pronta a sa tzinnida de sa zente Ètimu srd.
ammurraméntu , nm Sinònimos e contràrios ammurradura Ètimu srd.
ammurràre ammurrài
ammurràre 1 ammurrài 1
ammurratzàre , vrb Definitzione
cambiare colore a murru, nau de sa die candho est cumenciandho a iscurigare
Sinònimos e contràrios
ilmurinare,
incrinare,
interighinare,
interinare,
murinai
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
faire nuit
Ingresu
to get dark
Ispagnolu
anochecer
Italianu
imbrunire,
farsi nòtte
Tedescu
dunkel werden.
ammurràu , agt Definitzione nau de s'aera, chi est totu ammontada de nues, in colore murru, iscurosu Sinònimos e contràrios abbudhonadu, annuadu Frases dí lègia: oi est ammurrau! Ètimu srd.
ammurredhàre , vrb Definitzione
bogare su murru primmandhosi, ofèndhere, fàere murros grussos
Sinònimos e contràrios
ammurrumustiare,
ammurriare,
ammurrighinare,
ammurrionai,
annicare,
irmurrare,
pirmare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
se renfrogner
Ingresu
to sulk
Ispagnolu
amorrarse,
amostazarse
Italianu
immusonire
Tedescu
schmollen.
ammurriadróxu , nm: murriadrosu* Definitzione parte de sa die candho su sole si ch'est betau de pag’ora o est acanta a essire Sinònimos e contràrios abbréschida, scampiadórgiu, spanigadroxu / interighinada, interighinadorzu, irmurinada, iscuricada.
ammurriadúra , nf Definitzione su fàere is murros grussos, primmaos, o primmandhosi Sinònimos e contràrios ammurrionadura, porcandria Ètimu srd.
ammurriàe, ammurriài , vrb Definitzione cropare, iscúdere a murros, nau prus che àteru in cobertantza po nàrrere cosa, brigare a unu, fàere cosa in contràriu Sinònimos e contràrios abbruncai, aciociai, chelcire, irmurriare, istestulare, stronciai Frases cussus dh'ammúrriant e ndi dhu fúrriant de monti! ◊ dhi praxit s'allenu, ma po cantu si agatat bruvura calincunu dh'ammúrriat! Ètimu srd.