ammurmutídu , pps, agt Definizione de ammurmutire; chi istat mudu, citiu, chi si chellat, unu pagu coment'e ispantau Sinonimi e contrari calladu, citiu, transidu 2. bi fit chie no cumprendhiat e restaiat coment'e ammurmutidu ◊ sa mama fit ammurmutida dae sa frimmesa de sa fiza de chèrrere su giòvanu chi l'aiat dimandhada.
ammurmutíre , vrb Definizione chellare a sa muda, istare mudos, citios Sinonimi e contrari ammudai 1, ammudire Etimo srd.
ammurónzu , nm Definizione
su ammurare, su fàere muros, ma fintzes is muros etotu
Sinonimi e contrari
muradura
Frasi
s'ammuronzu chi bi ant fatu pro serrare su terrinu est meda
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
maçonnage
Inglese
walling
Spagnolo
albañilería,
pared
Italiano
muratura
Tedesco
Mauern,
Mauerwerk.
ammurotulàre ammorotzulàre
ammurràda , nf Definizione su ammurrai Sinonimi e contrari regoghidura Etimo srd.
ammurràdu , pps, agt Definizione de ammurrare, -are 1; acapiau a murros (nau de animale); chi at leau colore murru Sinonimi e contrari canu, murru, recotu | ctr. acrangiolau.
ammurradúra , nf Definizione su ammurrare Sinonimi e contrari ammurramentu Etimo srd.
ammurràe , vrb Definizione giogandho a sa murra, torrare a nàrrere su matessi númeru.
ammurrài , vrb: ammurrare Definizione acapiare a murros, nau de pegos de múrghere, mannos, po dhos mantènnere firmos; iscúdere a murros, fàere furriare su bestiàmene (nau fintzes in su sensu de arrespòndhere a ccn. a manera de dhu fàere citire) Sinonimi e contrari abbrunchilare / abboluire, abbruncai, arruncare, chelcire, irmurrare, irruncare, istestulare, sbruncai, stronciai 2. aici, bèni fatu! Ita làstima a ti ammurrai!… Etimo srd.
ammurrài 1 , vrb: ammurrare 1 Definizione
fàere o essire de colore murru, in colore de chinisu (nau de is pilos); fàere de colore iscurosu, su colore chi faet su sole meda a sa carrítzia
Sinonimi e contrari
immurrai,
incanire,
incanudai
/
acotilai,
ammoriscai,
recòghere
Frasi
candu s'ómini intrat in edadi dhi ammurrant is cucas
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
grisonner
Inglese
to become grey
Spagnolo
grisear
Italiano
ingrigire
Tedesco
grau werden.
ammurralài, ammurralàre , vrb: murralare Definizione pònnere su murrale, su brunchile, a un’animale po dhu pigare, nau fintzes in cobertantza in su sensu de no lassare fàere a s'àteru totu su chi bolet Sinonimi e contrari abbrunchilare, ammurrialare / prèndhere 2. su presidenti at circau de ammurralai s'impiegau po s'alidantza chi teniat ◊ s'abba de unu riu, si est trobeida e ammurralada, est che anzone, pronta a sa tzinnida de sa zente Etimo srd.
ammurraméntu , nm Sinonimi e contrari ammurradura Etimo srd.
ammurràre ammurrài
ammurràre 1 ammurrài 1
ammurratzàre , vrb Definizione
cambiare colore a murru, nau de sa die candho est cumenciandho a iscurigare
Sinonimi e contrari
ilmurinare,
incrinare,
interighinare,
interinare,
murinai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
faire nuit
Inglese
to get dark
Spagnolo
anochecer
Italiano
imbrunire,
farsi nòtte
Tedesco
dunkel werden.
ammurràu , agt Definizione nau de s'aera, chi est totu ammontada de nues, in colore murru, iscurosu Sinonimi e contrari abbudhonadu, annuadu Frasi dí lègia: oi est ammurrau! Etimo srd.
ammurredhàre , vrb Definizione
bogare su murru primmandhosi, ofèndhere, fàere murros grussos
Sinonimi e contrari
ammurrumustiare,
ammurriare,
ammurrighinare,
ammurrionai,
annicare,
irmurrare,
pirmare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
se renfrogner
Inglese
to sulk
Spagnolo
amorrarse,
amostazarse
Italiano
immusonire
Tedesco
schmollen.
ammurriadróxu , nm: murriadrosu* Definizione parte de sa die candho su sole si ch'est betau de pag’ora o est acanta a essire Sinonimi e contrari abbréschida, scampiadórgiu, spanigadroxu / interighinada, interighinadorzu, irmurinada, iscuricada.
ammurriadúra , nf Definizione su fàere is murros grussos, primmaos, o primmandhosi Sinonimi e contrari ammurrionadura, porcandria Etimo srd.
ammurriàe, ammurriài , vrb Definizione cropare, iscúdere a murros, nau prus che àteru in cobertantza po nàrrere cosa, brigare a unu, fàere cosa in contràriu Sinonimi e contrari abbruncai, aciociai, chelcire, irmurriare, istestulare, stronciai Frasi cussus dh'ammúrriant e ndi dhu fúrriant de monti! ◊ dhi praxit s'allenu, ma po cantu si agatat bruvura calincunu dh'ammúrriat! Etimo srd.