ammungiàe, ammungiài, ammungiàre , vrb Definitzione pigare múngia po calecuna cosa, èssere furighedhosu, ispassientziau po fàere ccn. cosa o po andhare a logu; su si pònnere a fàere, èssere faendho, afainaos; giare múngia, fintzes giare surra, atripare Sinònimos e contràrios afainai / surrai Frases Maria iat pesadu chitzo e si fut ammungiada in is fainas de domo ◊ mamma ammúngiat faendho su pràngiu 2. si ndh'est pesau po si ammungiare in calecuna faina ◊ chie no si ammúngiat pagu incúngiat! Ètimu srd.
ammunída , nf Definitzione su ammunire, avértia chi si faet fintzes coment’e ammeletzu Sinònimos e contràrios ammonestamentu, ammonestu, avertimentu Ètimu srd.
ammuniméntu , nm Definitzione genia de avértia chi si faet Sinònimos e contràrios ammonestamentu, ammonestu, avertimentu Ètimu itl. ammonimento.
ammuníre ammoníre
ammuníre 1 , vrb Definitzione fàere ammuina, murrungiare Sinònimos e contràrios ammoinai Frases a bias nche l’intenniat ammuninne a dentes astrintas infraus su facheache (M.Dui).
ammuniscàre , vrb: muniscare Definitzione afachiare, mundhare a munisca (iscova), nau fintzes in su sensu pinnigare cosa a furadura 2. ite tenies de nàrrere a su maressallu? ite, a ammuniscare semus andhandhe?! (M.Sedda)
ammunisciòne , nf Definitzione su chi serbit a pònnere in is armas po che dh'isparare, es. cartutzas Frases cussu est catzadore sempre pienu de ammuniscione e isparat candho cheret Tradutziones Frantzesu munitions Ingresu munitions Ispagnolu munición Italianu munizióni Tedescu Munition.
ammuníu , pps, agt Definitzione de ammunire Sinònimos e contràrios avértidu.
ammuntadòre , nm, agt: ammurtadori, ammutadore 1, ammutadori, ammutaroi, muntadore Definitzione personàgiu, èssere de sa fantasia chi càrrigat a sa gente in su sonnu, candho unu est dormiu e dh'assicat; chi faet assicare, faet a tímere; unu chi faet maias, prus che àteru furone chi frandhigat animale (mescamente porcu) po dh'asseliare e citire, o fintzes is canes de àtera manera, chi no fatzant iscóviu chi dhue at gente angena furandho / s'a. benit, essit, falat, bàrriat a unu; a. de sete berritas = èssere de sa fantasia, nadu a sos pisedhos pro los fàghere a timire Sinònimos e contràrios ammantadore, ammuntadura, ammuntamentu, carrigadore, mascatzu, mutadori, mutarolla, pesàdighe, pindàciu 1, surtora Frases sonnu ammuntadore ◊ mi est torranne s'amuntadore chi mi est bénnidu aintro de note ◊ nant ca a mesunoti essit s’amutaroi 2. àbbile ammuntadore, lassa sos anzones meos! ◊ imberriados ammuntadores abbistos solu a oferire sónnios ◊ sa note niedha ammuntadora dat tragonazas de tempus malu 4. si no faghes a bonu giamo s'ammuntadore de sete berritas a ti che leare! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu cauchemar, lutin Ingresu nightmare, elf Ispagnolu pesadilla, duende Italianu ìncubo, follétto Tedescu Alptraum, Kobold.
ammuntadórzu ammantadórzu
ammuntàdu , pps, agt: ammuntau Definitzione de ammuntare Sinònimos e contràrios cuguzadu 2. pòbera mama, fit cun s'isciallu ammuntada finas a ojos, cun duos orfanedhos! ◊ sa terra est ammuntada de nie ◊ totu ammuntadas pro su fritu, imboligadas in s'issallu.
ammuntadúra , nf: ammutadura 1 Definitzione sonnu légiu / ammuntadura de coro = atzíchidu, oriolu mannu Sinònimos e contràrios ammuntadore, ammuntamentu, ammuntu 1, carrigadore, mascatzu, mutadori, mutarolla, pesàdighe, pesadíglia, pindàciu 1, surtora Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu cauchemar Ingresu nightmare Ispagnolu pesadilla Italianu ìncubo Tedescu Alptraum.
ammuntài ammontàre 1
ammuntaméntu , nm: ammutamentu 1 Sinònimos e contràrios ammuntadore, ammuntadura Ètimu srd.
ammuntàre ammontàre 1
ammuntàre 1 , vrb: ammutai 1, ammutare Definitzione fàere sonnos lègios, sufrire pesadíglia Frases l'ant ammuntadu, dh'ant ammutau ◊ mi ndi seu iscidau totu atzicau ca m'iant ammutau in su sonnu (S.A.Spano) 2. candho che apo bidu su pitzinnu subra de campanile mi est ammuntadu su coro! Tradutziones Frantzesu faire des cauchemars Ingresu to have nightmares Ispagnolu tener una pesadilla Italianu avére, destare ìncubi Tedescu Alpdrücken haben.
ammuntàu ammuntàdu
ammuntedhàda , nf: mantedhada* Definitzione puzon'e signora Sinònimos e contràrios concorrúbia, grabbella, mantedhàdile, passariàngia, pitigrussa, pitilongu, sinnora Terminologia iscientìfica pzn, lanius senator badius.
ammuntènnere ammantènnere
ammuntólzu , nm: ammuntorzu Definitzione is fàunas de ammontu, totu su chi serbit po ammontare in su letu Sinònimos e contràrios acavannu, ammantadroxu, assacarru, carralzamenta, coguzu, cubutóngiu, cucutzura, cuzicura, incarralzu Frases apo ilbentuliadu s'ammuntolzu de su letu ◊ s'issallu fuit s'ammuntolzu sou Ètimu srd.