A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

gògius gòcius

goglíre , vrb: acoglire, coglire*, gollire, gullire Definitzione pigare cosa de terra e pònnere in istrégiu, o fintzes fàere intrare a unu, bòllere a sa domo, a calecunu logu coment'e po dhi giare acasàgiu, allógiu, po ndhe dhu iscabbúllere de unu dannu o perígulu Sinònimos e contràrios acabidae, acasagiai, arragolli, bòdhere, chistie | ctr. frundhire, foliai / caciare Frases benénnida chi sias: ti apo a gollire che tesoro! ◊ oe sos ómines sont gullindhe melone de irverru.

gói, goíci, goíe, goínche, goínci gòe

golfàda , nf Definitzione cropu de sole Sinònimos e contràrios soleada.

golfitànu , agt Definitzione chi est de su golfu, nau prus che àteru de su pische chi si piscat in su golfu de Castedhu Ètimu srd.

gólfu gófu

gòlfu 1 , nm: grofu 1 Definitzione ischeadura o intrada manna, larga de chilómitros, in sa terra a oru a mare, ue su mare che intrat de prus in sa terra Terminologia iscientìfica slg Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu golfe Ingresu gulf Ispagnolu golfo Italianu gólfo Tedescu Golf.

goliàre , vrb Definitzione torrare a mòvere, ischidare, pònnere in movimentu / g. a ccn. = fontomare, ammentare a calecunu Sinònimos e contràrios bolai, boliare*, bolizare, mòere, subuzare Frases torrat a intèndhere sos canes golièndhesi (A.M.Pala)◊ su ghesparzu s’est goliendhe ◊ s’intendhet unu túnchiu: est s’ómine chi ant goliadu in cussu mamentu 2. ant goliadu a Màriu, ant goliadu cudha chistione ◊ no mi ndhe sigas mancu a goliare, innantis chi ch'essemas in burdellos!

golleàtzu , agt Definitzione de gollei, nau de terramíngiu, terra in colore de castàngia iscurosu, de orroca vulcànica Sinònimos e contràrios màina Ètimu srd.

golléi , nm: gullei Definitzione logu in paris in artu Sinònimos e contràrios giara, ibba, pranedha 1, taca Frases s'abba sàssiat sos sartos assutos candho funtanas e putos ghissant e ingrussant sos pojos, sos rios, sustentandhe golleis e faladas (L.Loi)◊ in sos golleis be sont sos rudios e in sos sétiles sas terras araas Terminologia iscientìfica slg Ètimu srdn. Tradutziones Frantzesu haut plateau Ingresu upland Ispagnolu altiplanicie Italianu altipiano Tedescu Hochebene, Hochplateau.

gollíre goglíre

golloíre , vrb Sinònimos e contràrios allogae, arremai 1, arremonire, arribbare 1, asserbare, chistie, coltoire Frases reina commo ses diventada de custu coro e ti apo a golloire che tesoro ca ses salude e rara meighina (A.Contu).

gòlme , nm Definitzione persona de carena grussa e manna Frases già si ch’est fatu minudu… paret unu golme!(G.Canu) Terminologia iscientìfica zcrn.

golòpe, golòpo gabòpu

golòspa , nf Definitzione genia de maladia

golospàre godospàre

golòspe , agt Definitzione chi est asuriosu, famiu meda Sinònimos e contràrios abbramiu, allambridu.

golósti, golóstiche, golóstise, golóstiu , nm: bolostru, colóstiu, golostri, golostru Definitzione alàsiu, genia de linna tènnera (ma atrotigada de longu) chi faet a mata fintzes manna, corgiolu birde, fògia ispinosa in is oros (in is cambos prus bàscios ebbia o candho est a prantone minore) e (sa mata fémina) frutighedhu tundhu, orrúbiu: faet in montes unu pagu artos Sinònimos e contràrios alase, arangiubburdu, banatuli, elatori, lauspinosu Frases mi aiat frusciadu dae su litighedhu de sos golóstios in risposta a su giuilare meu (N.Falconi) Terminologia iscientìfica mtr, Ilex aquifolium Ètimu srdn. Tradutziones Frantzesu houx, laurier piquant Ingresu holly Ispagnolu acebo Italianu agrifòglio Tedescu Stechpalme, Ilex.

golostràrju , nm Definitzione donnaghe de golosti, logu totu prenu de matas de lau aresti o alàsiu Terminologia iscientìfica slg Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu houssaie Ingresu holly wood Ispagnolu acebal, acebeda, acebedo Italianu bòsco di agrifògli Tedescu Stechpalmenhain.

golóstri, golóstru golósti