A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

inavéntu , nm Definitzione ispelegu, ispàssiu, ma nau prus che àteru po istrobbu, cosa introbicada, mala a fàere Sinònimos e contràrios irbelegu / ifestu.

ínca , iscl: inchi Definitzione foedhu chi si narat disigiandho bene ma prus che àteru male a unu Sinònimos e contràrios anchi Frases no m'intrullis sa cara, artziamidhus is ogus… inca ti biant sicada de unu giru de fogus! ◊ inchi ti fatzant iscritu, ti fatzant!◊ inchi ti essat un'imbrocu!

incabbalíu , agt Definitzione chi tenet cabbale, benes, errichesa Sinònimos e contràrios erricu Frases cussu giòvunu sciu de siguru ca ndi tenit àturu puru, est incabbaliu meda (G.Cadeddu).

incabbiài , vrb: ingabbiai, ingabbiare Definitzione pònnere in càbbia, inserrare aintru Sinònimos e contràrios ingribbiai | ctr. bocare Tradutziones Frantzesu encager Ingresu to cage Ispagnolu enjaular Italianu ingabbiare Tedescu in einen Käfig sperren.

incabigliàre , vrb rfl Definitzione aferrare a pilos s'unu a s'àteru, tirandho, gherrandho; betare apare is pilos Sinònimos e contràrios acanciofai, aciufai 1, atzuntzudhare, tipiliare, tipilire Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu se crêper le chignon Ingresu to brawl Ispagnolu agarrarse del moño Italianu accapigliarsi Tedescu sich raufen.

incabitài , vrb Definitzione coment'e fàere a nodu, betare apare Sinònimos e contràrios apatedhai Frases portu is pilus totus incabitaus, agiummai non fait a dhus petonai ◊ oi is piciocas si incabitant apostadamenti, po istroci is negras.

incabizonàre , vrb Definitzione aciúnghere sa fune, aciúnghere un'àteru bículu; pònnere de acórdiu Sinònimos e contràrios cuncordai 2. pustis de tantu tira tira ant incabizonadu Ètimu srd.

incaboniscadúra , nf Definitzione su s'incaboniscai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu action de se rengorger Ingresu becoming cocky Ispagnolu envalentonamiento, engreimiento Italianu ringalluzziménto Tedescu eitel werden.

incaboniscài , vrb Definitzione coment'e fàere su caboniscu, su si giare importu mannu, fàere su togo; fintzes artziaresiche arrespondhendho cun ifadu po cosa chi no praghet Sinònimos e contràrios achighiristai, alleporedhare, altivai, impudhai, inchibberare, inchighiristai 2. mi naras chi seu atesu e apustis si mi acostu t'incaboniscas?! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ragaillardir, être hardi Ingresu to make cocky Ispagnolu envalentonarse, engallarse Italianu ringalluzzire, èssere baldanzóso Tedescu sich brüsten.

incaboniscàu , pps, agt Definitzione de incaboniscai Sinònimos e contràrios alleporedhau, alleporizadu, arreputzadu, ingrigliadu 2. cussa pudha est incaboniscada.

incàbudu , avb Definitzione chi est o chi benit innanti de su tempus suo, chi est antzibitzau Sinònimos e contràrios premediu | ctr. tricadibu Frases tropu incàbudu su tempus ndhe dhi at leadu sa vista! ◊ ses benniu tropu incàbudu e dèu no seu pronta.

incabulàre , vrb Definitzione coment'e cabulare, essire de sa vista, andharesindhe impresse, fuire Sinònimos e contràrios imbèlghere, infusilare, irfregorare, irghelare, iscèrghere Frases afines cudh'ómine fit reséssidu a li fuire e si fit incabuladu (N.Falconi).

incabutzàre , vrb Definitzione betare totu a unu duas sogas de filu, duas tzudhas, o àteru deasi Ètimu srd.

incadamassài , vrb: incadramassai Definitzione nau de s'arau, chi s'intúsciat, si prenet arandho in logu chi dhue at tropu erba o àtera malesa chi no lassat illascinare sa terra; nau de gente, chi est afariada meda in calecuna faina impare cun àteros, agiummai coment'e trama de tessíngiu intrada apare Sinònimos e contràrios abbudulare Frases chi dhoi at tropu erba s'arau s'incadamassat 2. tantis funt is cosas de fai po sa festa e dèu mi seu incadamassada a preparai una loteria (M.Vacca)◊ seu incadramassada in su comitau po sa festa de su santu patronu in bidha.

incadassàre , vrb Definitzione únghere s'ordíngiu cun cadansu Sinònimos e contràrios cadansare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu encoller Ingresu to size Ispagnolu engomar Italianu imbozzimare Tedescu schlichten.

incadenadúra , nf Definitzione su incadenare; acapiadura cun cadenas; genia de asseguramentu chi si faet ponendho cosas a manera de si agganciare s'una a s'àtera (es. pedras subrabare pesandho muru), che is lórigas de una cadena (chi però intrant s'una in s'àtera) Sinònimos e contràrios acapiadura, incadenamentu, ligóngiu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu enchaînement Ingresu chaining Ispagnolu encadenamiento Italianu incatenaménto Tedescu Verkettung.

incadenài , vrb: incadenare, incatenare Definitzione acapiare cun cadenas; pònnere cosas coment'e acapiadas o agguantadas apare s'una cun s'àtera, a manera de fàere fortza impare, fintzes a bisura de incantu Sinònimos e contràrios acadenai, acapiae, incadenitare 2. sos ojos bellos tuos incadenadu mi ant! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu enchaîner Ingresu to chain, to link together Ispagnolu encadenar Italianu incatenare, concatenare Tedescu anketten, verketten.

incadenaméntu , nm Definitzione su incadenare Sinònimos e contràrios acapiadura, incadenadura, ligóngiu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu enchaînement Ingresu chaining, linking Ispagnolu encadenamiento Italianu incatenaménto, concatenaménto Tedescu Verkettung.

incadenàre incadenài

incadenatzàu , agt Definitzione postu in cadenatzu (genia de prendha), chi portat cadenatzu, fintzes chi est acapiau apare Sinònimos e contràrios incadenau Ètimu srd.