A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

ingrupiòne , nm Definitzione its, ingullione? Frases deo, che tzegu ingrupione, no bido, ingrutinidu, frades agonizantes chi a frundha ruent (M.A.Seu Deiana).

ingrupíre ingropíre

ingrusirài incrosirài

ingrússa , avb: ingrussu Definitzione pesare, bèndhere, comporare a s'i. = a cantidade manna, a sa russa (ctr. a sa minuda).

ingrussadúra , nf Definitzione su ingrussare; tretu ingrussau Sinònimos e contràrios ingrussamentu | ctr. afinighedhamentu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu grossissement Ingresu growing stronger Ispagnolu engrosamiento, abultamiento Italianu irrobustiménto, ingrossatura, ispessiménto Tedescu Verdickung.

ingrussài , vrb: ingrussare Definitzione essire o fàere prus grussu, crèschere de o sa grussària, nau fintzes de sa carena, de fémina príngia; nau de is errios, prènnere de abba candho calat a meda; a logos bolet nàrrere a ischedrare is muros / i. sa boxi = fàghere sa boghe russa, coment'e serragados Sinònimos e contràrios introssai, introssiri | ctr. ifiniare, infinigae, insutiligai Frases e sighit a frocare: su nie est ingrussendhe! ◊ fint úrigas sas naes ingrussàndhesi in d-unu modu raru (C.Longu)◊ cumprendusí fiat issa: dhi cresciant is titas, s'ingrussànt is ancas (I.Lecca) 2. is frúminis e is arrius si fiant ingrussaus bessendindi de is màrginis (S.A.Spano) 3. su veterinàriu at iscartau sa corada ca portàt su figau ingrussau ◊ sos dotores no adiant mai vistu unu coro ingrussatu che a su suo Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu grossir, fortifier Ingresu to grow stronger Ispagnolu engrosar Italianu ingrossare, irrobustire Tedescu dick werden, sich stärken.

ingrussaméntu , nm Sinònimos e contràrios ingrussadura Tradutziones Frantzesu grossissement Ingresu growing stronger Ispagnolu engrosamiento Italianu ingrossaménto, ispessiménto Tedescu Verdickung.

ingrussàre, ingrussàri ingrussài

ingrussiàre , vrb Sinònimos e contràrios fritire, grunare, imbasciai, incruai, ingruxare | ctr. fichire, istantargiai Frases ingrússio sa conca a s'Eternu ◊ semus a s'ingrússia ingrússia fintzas a terra!

ingrússu ingrússa

ingrustólu ingrastólu

ingrutàe, ingrutài , vrb Definitzione intrare a is grutas Sinònimos e contràrios impelciare Frases is piciochedhus immoi s'ingrutant coment'e furitus po iscorrovonai e circai istrexu antigu Ètimu srd.

ingrutinídu , agt Definitzione its, coment'e ingrutau? Frases deo, che tzegu ingrupione, no bido, ingrutinidu, frades agonizantes chi a frundha ruent (M.A.Seu Deiana).

ingrutòne , nm: ingurtione, ingurtone, ingurtoni Definitzione chi o chie papat meda, iat a bòllere totu a issu Sinònimos e contràrios allambridu, allupidu, bentranu, ingultonàrgiu, mangiufoni, sassagoni Frases bai, toca, faci de ingurtoni, tanti gei papas mellus in bidha!…◊ sa zente ingrutone est capatza de ti ricatare ◊ su èssere ingrutone faghet dannu si s'ogru de sa bentre est piús mannu! Ètimu srd.

ingrutzài incruciài

ingrutzàre, ingrutziàre, ingrutzinàre , vrb Definitzione fàere de codhos artzandho is palas; fintzes incrubare, abbasciare sa conca (fintzes isconchiare po sonnu) Sinònimos e contràrios ancrucare, imbasciai, incruai, incrunai, ingropire Frases candho at bidu sa crapa, si est ingrutzadu, at collidu dae terra crastos e si est postu a la meriare ◊ su fizu, tristu e impudadu, mirat su babbu ingrutziendhe sas palas 2. che at iscampiadu un'umbra ingrutziada acurtzu a una pica ◊ si che cheret illanare e andhat ingrutziadu dae una mata a s'àtera 3. fit mesanote, isse sempre isetendhe e ingrutziendhe si ch'est ingalenadu!

ingruxàda ingrugiàda

ingruxàda 1 , nf Definitzione su s'ingruxare Frases s'àinu at aciapadu unu fossu, at fatu s'ingruxada e imboladu che at su mere a terra! Ètimu srd.

ingruxàdu , pps, agt Definitzione de ingruxare; nau de ccn., chi est a conca e a ischina incrubada a cara a denanti Sinònimos e contràrios ancrucadu, gruciadu, imbassiadu, incruau, incurbiau / atrotiau 2. no piús ingruxada, úmile e séria istes a mere chi no ti favorit, si no comente naschet si che morit sempre sa zente tua in sa miséria! (Prantaferru)◊ eallu a babbu ingruxadu, isarghendhe su trigu! 3. su níbbaru est totu ingruxadu.

ingruxadúra ingrugiadúra