malagàrre , nm Definitzione unu malu: petzu de m. Ètimu srd.
malaggàna , nf, avb Definitzione genia de tréulu de s'istògomo, ma mescamente mancamentu de gana, o gana contrària de fàere calecuna cosa / a m., de m. = contr'a sa volontade, chentza ndh'àere gana Sinònimos e contràrios agrúngiu, ganamala, isvilimentu / malaboza 2. puru de malaggana, si ponit in camminu e bandat a sa bidha acanta a circai unu gopai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu à contrecœur Ingresu unwillingly Ispagnolu de mala gana, a regañadientes Italianu malvolentièri Tedescu ungern, widerwillig.
malagganínu , avb Definitzione a m. = ammarolla, contras a sa gana, contras a sa volontade, ammalaògia.
malaggradéssiu , agt Definitzione chi no est aggradéssiu o chi est pagu aggradéssiu Ètimu srd.
malàghera malàera
malagolóstia , nf Definitzione its, malauta? Frases no ndh'isco oje it'est su chi at imbertu: est totu angustiada e de malagolóstia.
malaidàre , vrb: ammaladiai* Definitzione orrúere a malàidu, ingòllere maladia Sinònimos e contràrios apuntorai, ilmaladiare, tunconire | ctr. sanai.
malaidítzu , agt Definitzione chi est pagu sanu, unu pagu malàidu, chi s'immalàidat fatuvatu Sinònimos e contràrios maladióngiu, malaidosu, malesanu, tacadu, temósigu, tunconidu, tzimiliosu Frases malaiditza fit dae minore e pagu sana a giòvana est restada Ètimu srd.
malaidógnu, malaidóngiu, malaidónzu maladióngiu
malaidósu , agt: malavidosu Definitzione chi o chie est pagu sanu, tenet neghe a sa salude Sinònimos e contràrios aciacosu, maladióngiu, tunconidu | ctr. sanu Frases sas àmbrias de sa cambigana, frigadas che una pumada in sa parte malaidosa, faghent bene pro sos dolores romàticos ◊ sa pitzinna fit minujedha e malavidosa, ma candho giuchiat su bundhu no resessiant a la mantènnere ómines mannos ◊ su maridu fit semper malaidosu e si che li fit mortu Tradutziones Frantzesu maladif, souffreteux Ingresu sickly Ispagnolu enfermizo Italianu malatìccio Tedescu kränklich.
malàidu malàdiu
malaígere, malaíghere , vrb: malarixi, maledixi, maledíxiri, maleíchere, maleígere, maleíghere, maleixi, maleíxiri, malerixi Definitzione betare maleditziones, disigiare males a unu o a una cosa Sinònimos e contràrios frastimai | ctr. benedixi Frases pianghet e suspirat su terrinu maleighendhe s'atrivida manu, cudha chi at iscricadu su lominu (G.Monzitta)◊ sorga e nura torrant a malerixi e a si frastimai Ètimu ltn. maledicere Tradutziones Frantzesu maudire Ingresu to curse Ispagnolu maldecir Italianu maledire Tedescu verfluchen.
malaisciòne, malaissiòne maladissiòne
malaítu mabadítu
malaíu, malàiu malàdiu
malajàna , nf, nm, iscl: malejanu Definitzione mala zana: sorte lègia, male; genia de frastimu: anchi tengat arrori, mabasorti Sinònimos e contràrios mabasorti / arràbiu!, lampu!, malasorte!, male! Frases donzi borta chi mi provo a bogare a pizu carchi faina paret chi si mi apíliet su malejanu 2. malajana, ti pasches de sàmbene innossente! ◊ su bentu, malajana!, cussu za lu timiant ca lis podiat brusiare sas piatzas de su carbone ◊ malajana, sos carabbineris li ant trabentau focu e li ant chimentau su bratzu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu zut! Ingresu damn! Ispagnolu ¡mal dolor te dé! Italianu accidènti! Tedescu verdammt!, verflucht!, zum Teufel!, verflixt!, verwünscht!
malajàna 1 , nf: mebiana, meleana, meliana, miliana Definitzione mela de zanas, rúbia de padente o fintzas sambucu areste, genia de matighedha chi assimbígiat unu pagu a su laru Sinònimos e contràrios sambignu, siserbi Terminologia iscientìfica mt, Viburnum tinus Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu viorne-tin, laurier-tin Ingresu laurustine Ispagnolu durillo Italianu laurotino, lentàggine Tedescu Lorbeerschlinge.
malallutrinídu , agt Definitzione chi no dhi ant giau educatzione, chi est maleducau Sinònimos e contràrios malarrispetau, maleducadu, malechischiau | ctr. educau Frases bi at zente chi est malallutrinida Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mal élevé Ingresu impolite Ispagnolu maleducado Italianu maleducato Tedescu unerzogen, ungezogen.
malamanèra , nf Definitzione manera esagerada de fàere cosa, malammodida, a tropu.
malamída , nf: mebabida, mebamida, melamida, melanida, melemida, melonida, meomida, meramida Definitzione genia de erba chi portat longa longa siat s'arraighina chi calat a fundhu meda e siat su cambu, chi faet a cannàile longu, fine fine, s'imbodhigat totu a s'àtera cosa e bogat frores a campanedha de colore asulu, orrosa, biancu / calidades: melamida manna (Convolvulus sepium), un'àtera a frores orrúbios (Convolvulus althaeoides) e fintzes un'àtera genia de erba diferente (Fallopia convolvulus); melamidedha = àtera calidade de sa matessi erba (Convolvulus cantabrica); malamida marina = una zenia de cust'erba chi faet in logu de mare (Convolvulus elegantissimus); melamida burda = crocoriga aresti (Bryonia dioica) o fintzes itl. céncio mòlle minóre (Kickxia elatine) Sinònimos e contràrios aligadorza, campanedhas, leadorza, marmida, mimira Frases sa pastura po is brebeis est pagu: sa mebamida no est créscia chescedosus po dhas prandi (Gn.Piu) Terminologia iscientìfica rba, Convolvulus arvensis, C. cantabrica, C. elegantissimus, C. althaeoides, Calystegia sepium Tradutziones Frantzesu volubilis, liseron des champs, vrillée, liseron des haies Ingresu bearbind Ispagnolu correhuela Italianu vilucchièllo Tedescu Ackerwinde.