A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

perdúsca , nf Definitzione pícula, donniuna de is chimbe pedrighedhas piticas chi s'impreant a giogare Sinònimos e contràrios bàtile 1, bicu 1, lecucu, mògola, tàllara Ètimu srd.

perdusèmene, perdusèmini pedrusèmene

perduvà, perduvàba pedruvà

perduvèghe, perduvèxi pedruvèghe

pèrela, perèlla , nf: pèrola, prella, prèllera Definitzione genia de birilledha tundha lúghida bianchedha chi faent unos cantu animaledhos de mare, cunsiderada sèmpere che cosa de valore, prendha (e in cobertantza, nau de unu metzanu, fintzes a disprétziu, cun ironia) Maneras de nàrrere csn: luxenti, límpiu che is prellas = netu, lughente meda; istimau che prella de òru = meda Frases massaju, altza sa fronte luminosa brigliante de prellas (P.Casu)◊ oji bella, cun sos ojos de perella, bella che Nostra Segnora! (B.Cara)◊ ses luxenti che prella ◊ lentore, pèrelas, làgrimas de sa note, abbagorra de su chelu (N.Demurtas)◊ pèrolas de lentore ti at donau (G.Brocca) 2. cussa bona pèrela de Canarinu, bàsciu bàsciu e niedhu niedhu, est ispíciu che tziligherta gioghendhe a fúbbalu (S.Patatu) Sambenados e Provèrbios smb: Perella, Perlas Terminologia iscientìfica prd Tradutziones Frantzesu perle Ingresu pearl Ispagnolu perla Italianu pèrla Tedescu Perle.

perentóriu , agt Definitzione nau de un'órdine, de cumandhu o intima, chi no bolet o no ammitit abbétias o arreghèscias, chi depet èssere fatu e bastat.

peresè , avb Sinònimos e contràrios desei.

peressiberéssi , avb: essiberessi Definitzione de una parte a s'àtera, de unu logu a s'àteru, comente si andhat bagamundhandho, chentza ischire mancu a ue Sinònimos e contràrios perilloiberillai Frases meses e meses fit peressiberessi, chena nemos a lu cumpudare ◊ zughent sa mente peressiberessi ◊ sempre ti ant bidu peressiberessi, atraessendhe sa pastura anzena ◊ su puzone podet cantare in gàbbia o peressiberessi ◊ mi giughes a girare peri sos parcos peressiberessi (Contene) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu errant Ingresu wandering Ispagnolu errante Italianu vagante Tedescu herumziehend.

peréula , nf Definitzione genia de timoria chi pigat abbaidandho a terra de artu meda e chi faet coment'e a illúinos, a furiamentos de conca; su girare peri su logu a s'afaiu, chentza cabu / andai a p. = andhare essiberessi, perilloiberillai Sinònimos e contràrios ammolighinzu, badhinedha Frases apo bufau dae càlighes de istedhos imbriagandhe s'ànima chin peréulas de libbertade (G.Brocca) 2. a s'iscurigadórgiu furiaus torrendu a domu de èssi a peréula (G.P.Mura).

perevúndu paravúndu

pèrfa pèlfa

perfàgliu , nm: brofàgliu, prafàlliu, prefàgliu, prefàlliu Definitzione orrolu a pinnigas in bestires de fémina, pitzu ricamau, increspau; orrolu mannu, tira larga de orrobba cosia in is oros de àtera orrobba, bestimentu o trastu (es. su p. de su baldachinu) Frases sa picioca tenit unu bistiri a prafàllius ◊ est essia sa moda de is prefàglius, de is mucadoris abbrodaus Ètimu ctl. perfalá Tradutziones Frantzesu volant Ingresu flounce Ispagnolu volante Italianu balza Tedescu Falbel, Rüsche.

perfenía , nf Definitzione malu sànguni, fata o maneras de fàere de gente iscurrégia, maleducada Ètimu itl. perfidia + villania Tradutziones Frantzesu impolitesse Ingresu rudeness Ispagnolu villanía Italianu villanìa Tedescu Ungeschliffenheit.

perfetamènte, perfetamènti , avb Definitzione de una manera perfeta, bene meda, giusta giusta.

perfétu pelfétu

perfetzionài , vrb: perfetzionare Definitzione fàere perfetu, méngius, imparare de prus o àteru.

perfetzionaméntu , nm Definitzione su perfetzionare.

perfetzionàre perfetzionài

perfetziòne, perfetziòni pefessiòne

perfetzionísta , agt, nm Definitzione chi o chie est maniàticu de sa perfetzione Sinònimos e contràrios pibincosu.