A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

tzícara , nf: cícara*, tzíchera Definitzione istregighedhu fucudu de terra, imbidru o àteru a pònnere calecuna cosa a papare, a bufare / min. tzicheredha = cícara chi portat s'asa e si ponet po su cafei Sinònimos e contràrios aíscu, chíchera, dischedha Frases a irmurzare s'at postu una tzíchera de late ◊ sa culpa est sa mia si dae cussa tzíchera de oro che suspo su licore avelenadu! ◊ li apo postu sa supa in sa tzícara Sambenados e Provèrbios smb: Zichera Terminologia iscientìfica stz Tradutziones Frantzesu bol Ingresu bowl Ispagnolu escudilla, tazón Italianu scodèlla, ciòtola Tedescu Schüssel.

tzicàre , vrb: cicai* Definitzione matzigare tebbacu, fumare; nau in cobertantza, pigare arrennegu, tzacu Sinònimos e contràrios pipare / abbetiae, afutare, arrabbiai, arrannegai, inchietae, infelai, infuterare, renignai Frases ah, balla, si no tzicat ndhe diventat macu: chi sas tzicas no li manchent mai! 2. a mie no mi faghent a tzicare: addaghi bido tzertas vizilias si mi ponet su sàmbene in busúliu e menzus m'isto in carrela e no bido e ne peco.

tzicàre 1 , vrb Definitzione pigare in giru Ètimu srd.

tzicarólu tzicalóru

tzicàrru , nm: gigarru, sigarru*, tzigarru, zigarru Definitzione tebbacu a fògia sicada e imbodhigada craca a cannedhu fine e longhitu po fumare.

tzichedhài , vrb Definitzione arregòllere o pigare abba (o àteru deasi) a tzichedhu a tzichedhu.

tzichedhàu , agt Definitzione nau de istrégiu, chi est tzacau, tzachedhau*, segau Sinònimos e contràrios sinnigadu, tinniadu Frases dh'apu bia aprapendi pergamenas e tinteris intzinniaus che impudha tzichedhada (A.Argiolas).

tzichedhósu , agt: cidhicosu, tzichidhosu, tzidhicosu Definitzione chi portat is ogos sèmpere brutos de tzidhica Sinònimos e contràrios gherdiosu, itzidhicosu, pibisosu, scrapau, tzeghimosu, tzidhicheri Frases zuchiat sos ocros tzichidhosos ◊ portaiat sempri ogus tzidhicosus e pisciaus Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu chassieux Ingresu bleary Ispagnolu legañoso Italianu cispóso Tedescu triefäugig.

tzichédhu , nm: tichedhu Definitzione un'apenas de calecuna cosa, prus che àteru de bufare / biri o bufai a tz. a tz. = a ticu ticu, a pagu pagu Sinònimos e contràrios atzicu, bucada, súrbia, tichichedhu Frases donamí unu tzichedhu de àcua! Sambenados e Provèrbios smb: Ziccheddu, Zicheddu.

tzíchera tzícara

tzicheràre , vrb Definitzione bufare su cafei a tzichedhos, a pagu a pagu Ètimu srd.

tzicheròne , nm: cicaroni* Definitzione tzíchera manna, ma istregighedhu a forma de cilindru, diferente de sa cíchera, po pònnere cosa a bufare, a papare Sinònimos e contràrios dischedha, gótulu Terminologia iscientìfica stz.

tzichetàre , vrb: atzichetare Definitzione bufare tzichetes, bufare binu, licores o àteru deasi Ètimu itl. cicchettare.

tzichète , nm: cichete* Definitzione tzichedhu de cosa a bufare, forte (licores, abbardente) Sinònimos e contràrios ticu Frases in su tzilleri si est abbudescadu de tzichetes ◊ mi at combidadu unu tzichete de abbardente ◊ commo sedi ca ti cúmbido unu tzichete!

tzíchi , nm Definitzione genia de pigionedhu de unu coloredhu orrúbiu coment'e de aràngiu in su petus e in su gúturu / manigare cantu unu tz. = papai cant'e unu pilloni, tropu pagu Sinònimos e contràrios barbarrúbia, brinchidhi, brinci, dhodhi, ghiri, iscalzurúgiu, petiruju, princiotu, tintillu, tradhera Sambenados e Provèrbios smb: Zicchi, Zichi Terminologia iscientìfica pzn, erithacus rubecula sardus Ètimu srd.

tzíchi 1 , nm Definitzione genia de pane (cocòi campid.) e a logos fintzes parte de sa farra, iscete o podha: a logos su pane chi faent est che a su pane de fresa, tundhu ma prus grussu a bisura de ispianada fine e intostat o podet intostare de dhu còere a budhiu (mescamente cun brodu de petza, segau a orrugos) e a logos dhi narant pódhine, ma a logos est unu pane meda prus grussu, modhe e de àtera fatura (a bisura de cumossedhu, cun calecuna segada a gurtedhu, unu pagu longhitu)/ tz. de linna = farrixedha, popoine Sinònimos e contràrios coconedhu 1 / modhone Frases a manigare bi aiat casu friscu, chivarzu e tzichi ladu ◊ prite no batides un'azudu nessi pro cariare su tzichi, su chivarzu? ◊ si cheres unu tzichi, ndh'apo fatu in iscadha Sambenados e Provèrbios smb: Zicchi, Zichi Terminologia iscientìfica pne.

tzichídha tzerchídha

tzichignàca , nm Definitzione genia de orrobba tètera de pònnere in mesu de àtera orrobba segundhu su tretu de su bestimentu Terminologia iscientìfica ts.

tzichignósu , agt Definitzione nau de ccn., chi est in su bisóngiu, tenet sa cosa a míndhigu, ma fintzes chi est de manu istrinta, limidu, arrestigu Sinònimos e contràrios abbisongiosu, bisonzile / aggantzadu, susuncu.

tzichígnu , nm Sinònimos e contràrios bisognu, mendighéntzia, poberesa.