A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

ventòsa , nf: bentosa* Definitzione genia de istampu chi si faet a su forru, a is cheas o fogàgias po ch'essire su fumu, e a is carradas (ma fintzes una genia de tapighedhu de su frascu chi si ndhe tirat po lassare intrare s'ària bufandho a bruncu); genia de manígiu po cura; aina po tirare sàmbene o àteru Sinònimos e contràrios butarolu.

ventràmmene , nm: bentràmine* Sinònimos e contràrios budellàmini, maciàmini, matibuzu, minuzàmine.

vèntre , nf: bentre*, vrente Sinònimos e contràrios brentule, frente, intragna, màcia 3 / istògomo Frases cussa cosa ti fachet ufrare sa ventre ◊ chin sa ventre tua as a camminare e prúghere as a mandhicare! (Gén.)

véntu , nm: bentu* Definitzione massa de ària chi si movet, prus o prus pagu forte, cun númenes diferentes segundhu sa bandha de ue benit / min. ventedhu Maneras de nàrrere csn: v. mastru, bentu estu = dae nord-ovest; essire v. a unu (de carchi cosa) = nàrrere, lendhare, iscobiare cosa in ziru Frases ponzo ifatu a unu ventedhu caente chi colat bassu bassu 2. non li fit essitu mancu ventu de cantu cuentaiant in sos cochintzos Sambenados e Provèrbios smb: Ventu.

véntu 1 , pps Definitzione de vènnere Frases s'annu passatu fis ventu a bidha ◊ li est venta sa trémula candho si est ammentatu de custa cosa.

ventulànu , agt Definitzione nau de ccn., chi si bantat, chi si credet Sinònimos e contràrios bagianu 1, bantageri, blagheri Frases s'ómine sardu est tostorrudu, balentiosu, ventulanu (G.Cheri).

ventulàre , vrb: abentuai, bentulai* Definitzione fàere bentu, mòvere, fàere che bentu, andhare che bentu, imbolare in artu, mescamente nau de su laore po dh'illimpiare de sa pàgia cun s'ària chi tirat; fuliare Sinònimos e contràrios ibentulai, ispagiare / frundhire, imbolare Frases pro ventulare su tricu in s'arjola bi cheriat su ventu 2. intro de sa conchedha sua bi ventulaiant a s'ispessata arriscos de iscontzare totu.

ventuléri , nm: bentuleri Definitzione chie bendhet calecuna cosa in is festas Sinònimos e contràrios bendhuleri* Frases nos firmamus pro vídere su marcatu de sos ventuleris ◊ su machinàriu su ventuleri bi nche l'aiat vatutu a campu.

ventuléri 1 , nm, agt: aventureri, bentureri, ventureri Definitzione chi o chie istat sèmpere andhandho, in giru; ventuleri fintzes chi est de pagu valore, baratu, o nau de ccn. chi est chentza capia, iscunsiderau, chentza firmesa Sinònimos e contràrios andariegu, bandhuleri, corruntoneri, currijolu, garroneri, peldulàriu, rundhajolu, zirellu / cdh. vintuleri / bolanderu Frases éssimi dereta, ventulera! ◊ e tue, ventuleri, de inuve ghiras?! ◊ osserva finamenta sos puzones comente ndhe recuint a su nidu: ma tue, ventuleri, ti tratenes ca muzere ne nidu pagu tenes! (Piras)◊ no so unu ventuleri de mala conca chi si ndhe imbolat a unu focu allutu chene bi pessare! Ètimu ctl. venturer.

ventulicatòglia , nf Sinònimos e contràrios furriete Terminologia iscientìfica ggs Ètimu srd.

ventulónzu , nm Sinònimos e contràrios bentuladura Ètimu srd.

ventúra , nf Sinònimos e contràrios foltuna, solte Maneras de nàrrere csn: andhare a sa v. = a comente andhat andhat, a su chi ndhe resurtat; po v. = pro cumbinassione Frases sa bona ventura benit petzi dae su travàgliu e dae su tènnere a contu su pacu.

venturéri ventuléri 1

venturósu , agt Definitzione chi est prexau, cuntentu meda, fintzes chi tenet o batit fortuna Sinònimos e contràrios addiciadu, afoltunadu, diciosu / cdh. vinturosu Frases venturosa est a issos custa die.

ventúru , nm: benturu Definitzione foedhandho de tempus, su chi at a bènnere Sinònimos e contràrios benideru, benidore | ctr. colau, passadu Frases in su venturu, pro sorte diciosa, suta s'ograda amiga de onz'istedhu bidant s'abbitu che ricu castedhu! (P.Giudice Marras)◊ a tie nessi chi riat dae cras su sole nou e chi su venturu tou chei su meu no siat! (Grolle)◊ menzus su seguru chi no su venturu Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu prochain Ingresu future Ispagnolu venidero Italianu venturo Tedescu Nächste.

ventúrzu , nm: bentruxu* Definitzione pigione mannu papadore de petza Sinònimos e contràrios antruxu, guntorzu, intruxu, pedhuris Frases no los sigas a intriscare: no los vides chi parent duos venturzos?!

vènza , nf: èngia, fenga* Definitzione genia de sentidu chi si provat coment'e de ódiu e arrennegu o tzacu Sinònimos e contràrios belosia, ódia Sambenados e Provèrbios smb: Venza.

venzía , nf: benzia Definitzione sa carre chi carràgiat s'arraighina de is dentes, totu a inghíriu Sinònimos e contràrios ghinghia*, sénsia, zenzia.

vèra , nf: fera* Definitzione totu is animales arestes; crebu fémina e mascu Frases sas veras ant lassadu sos tuvedhos Sambenados e Provèrbios smb: Vera.

vèra 1 , nf: avere*, bera Definitzione su pane de chera totu buidedhos paríviles ue s'abe ponet su mele Sinònimos e contràrios arrega, bresca, melarègia, tipa 1 Frases isco s'inzéniu chi teniat s'ape pro fàchere sa vera de chera totu a misura e prenare donzi chedha de mele.