abbúrbiu , avb: búrbiu Definitzione a búrbiu = colagola, càrrigu Sinònimos e contràrios bràdinu, inciupidu, tilchiatílchia, tiritiri, triciatrícia Frases zuchet su collete de sa camisa abbúrbiu de abba ◊ zira zira, in su mese de agustu, fit abbúrbiu de sudore e s'est postu a pasare ◊ càmbiati sos pinzos, sinono ndhe as a imbèrghere oramala, abbúrbiu comente ses! 2. abbúrbiu de dolores, m'isto a sàgada, presoneri de unu cras chene isetu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pourri (fig) Ingresu soaked Ispagnolu mojado, empapado Italianu màdido, inzuppato Tedescu gebadet, getränkt.
fràzicu , agt, nm: fràzigu Definitzione nau mescamente de cosas de papare, erbas o linnas, chi est guastu, pudrigau de no aguantare; foedhandho cun tzacu, fatu, chistione Sinònimos e contràrios frazigadu, marcitau, pordiau / cdh. fràcicu Maneras de nàrrere csn: casu fràzigu = casu martzu, fatu; ista fràzigu! = abarra firmu!; iscúdere che fràzicu = iscúdere a mal'istropiadura Frases chi siat perfetu in sestu forsi no bi at cristianu: si un'aizu at de sanu, est fràzigu su restu ◊ s'aradu de ferru est totu fràzigu de ruinzu ◊ so che a su frutu fràzicu, chi tenet su colore bellu a fora ◊ muru chi sustenet trae no est fràzigu ne sortu ◊ bi at frommija chi faghet su nidu in sa linna fràziga 2. ma a ti cheres fàghere sos fràzigos tuos?!…◊ lu depet àere iscutu male: su carrale iscudet che fràzicu! Ètimu itl. fràcico Tradutziones Frantzesu pourri, putrescent Ingresu rotten, rotting Ispagnolu podrido Italianu putrefatto, màrcio, putrescènte Tedescu faul.
gàstu 1, guàstu , nm, agt Definitzione genia de dannu, de iscónciu; chi tenet neghe, difetu; s'impreat fintzes coment'e pps. de guastare Sinònimos e contràrios dannu, dissàntara, iscunsertu, isente, istropiadu, malevadadu / cdh. gastatu / istrópiu | ctr. acónciu, arràngiu / líaru, sanu Maneras de nàrrere csn: dente guasta = tacada, mantzada; pònnere g. a unu = istrupiai Frases at fatu guastu a sa màchina e frimmu s'est a mesu caminu 2. benie pro azudare una pòvera fémina guasta chi no si podet mòghere! ◊ cussu est guastu de sa nàschida ◊ de candho so rutu, custu bratzu mi est abbarradu guastu ◊ frutuàriu guastu mancu ndhe collas! ◊ custa gafetera guasta no faghet a la pònnere ◊ dhi fiat naschia una pipia guasta 3. ite mi tantat chi ti ponzo guastu a corpos! ◊ si li lompet a fuste li ponet guastu, a su fizu, arrennegadu male comente fit! 4. sa banca de fàghere pane mi l'ant guasta poníndhela a donzi cosa Tradutziones Frantzesu dégât, pourri, gâté, détraqué Ingresu damage, breakdown Ispagnolu avería (f), daño, roto Italianu guasto, inservìbile, danno Tedescu beschädigt, unbrauchbar, Schaden.
loguníu , agt: luguniu Definitzione nau de s'ou, chi est frochiu o fintzes isciaculadori, guastu; nau de s'ogu, chi est annapau Sinònimos e contràrios crochidu, lanitu, launiu, tzotzidu 2. custos versos lugunios si sorbent in s'aggorru de su coro chene peruna ispera, crochindhe solu zuntas de nàstala (F.Satta) Tradutziones Frantzesu couvé, fécondé, couvi, pourri Ingresu brooded, fertilized, rotten Ispagnolu empollado, fecundado, huevo podrido Italianu covato, fecondato, barlàccio Tedescu ausgebrütet, faul.
pordiàu , pps, agt: prodicau, prudicau, prudigadu Definitzione de pordiai, purdiai; chi est guastu / abbarra prodicau! = abarra firmu!, ista síncheru! Sinònimos e contràrios fràzicu, frazigadu, marcitau 2. is reticulaus fuant fatus cun palus de linna mesu purdiaus ◊ zuchet sas dentes minujas belle e totu prudicadas Tradutziones Frantzesu pourri Ingresu rotten Ispagnolu podrido Italianu marcito, putrefatto Tedescu verwest, verfault.
prúdicu , nm: púrdiu Definitzione su pudrigare, sa cosa pudrigada, sa parte pudrigada Sinònimos e contràrios brechinzu, martzímine, martzúmene, prudigore Frases carenas chi si abbarrant in prúdicu de passiales de rudiu che làcrimas assutas chi raju de amore mai ant partoriu (L.Loi)◊ cumpudàndhemi in intro mi afumàdico de prúdicu chi no tramudo Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pourri Ingresu rotten Ispagnolu podrido Italianu màrcio Tedescu Faule.