agnòne , nm, nf: angione,
angioni,
antzone,
anzone,
anzoni Definition
su fedu piticu de is brebès, siat mascu o fémina (si no si depet distínghere si narat a mascu)
Idioms
csn:
anzone mesulanu o secotianu = nàschidu a regadiu, bessíndheche su zerru, a primos de beranu; a. iberrile = nàschidu intrendhe zerru; anzone lacasinu = de lana rara, de colore diferente suta, in ancas; angioni de callu = anzone de tita, chi no tenet prus de unu mese, de late; stallai is angionis = istitare; anzone muroninu = s'anzone de muvra; conca de anzone (nadu de unu)= chie zughet sos pilos totu anedhados, pili allorigadu
Sentences
a su matzone li ponzo su cane ifatu pro no mi sannare sos anzones ◊ sas anzones est a las pesare ◊ po pagare sa pastura no bastant su late e is angiones! ◊ curret s'anzone a si súere sa mama ◊ cun is angionis mannas si ponit a giogai ◊ incui ne leànt totu su chi portaiaus a bènnere: crabitos, agnones, porcos
2.
cussa piciochedha… est un'angionedhu de callu! ◊ tue as su coro vonu de unu angione
Surnames and Proverbs
smb:
Angioi, Angioni, Angione, Angioy
Etymon
ltn.
*agnione
Translations
French
agneau
English
lamb
Spanish
cordero
Italian
agnèllo
German
Lamm.
agnulòtu agnelòtu
agò, agòa acòa
agoagòa acoacò
agodíssia , nf: agudíssia,
agudítzia,
agudítziu Definition
su vítziu de bòllere totugantu, de no bòllere lassare nudha a is àteros, a face manna, malammodidu
Synonyms e antonyms
agudéntzia,
apédhiu,
arràngulu,
asuréntzia,
asuria,
asurímini,
aulimentu,
codícia*
/
atrevimentu
Sentences
como andhat bolendhe s'agudíssia subra sas alas de sa passione (A.Demontis)◊ ómini chi curris chena studa che un'ispiridau avatu a siendas, cussa est agudítzia de lupu cun is fradis tuus! (S.Mossa)◊ no fuant pagus is chi teniant s’agudítziu de fai su capitanu de su barrucellau ◊ no est cosa de poderare s'agodíssia umana!
Translations
French
ambition,
avidité
English
ambition,
avidity
Spanish
ambición
Italian
ambizióne,
avidità
German
Ehrgeiz,
Gier.
agodradòri , nm: agorraroi Synonyms e antonyms bardiadore, castiadore, miradori, tentadore Sentences is agorrarois de is arxoas funta bèni pagaus ◊ àngelu miu agodradori, po agodrai s'ànima mia mi fatzas cumpangia! Etymon srd.
agodrài aggordài
agoglíre acoglíre
agollínu , nm: agullinu Definition iscrapedhu piticu a punta tundha Synonyms e antonyms pincioto, puntarola Scientific Terminology ans Etymon srd.
agollofàu acallofàu
agollóriu , nm: agullúriu Synonyms e antonyms abélidu, agrugu, gruju, gurrúliu, órulu Sentences s'agollóriu de unu cani est lamentu de atítidu.
agòne , nm Synonyms e antonyms agonia.
agonía , nf: angonia,
angunia Definition
is penas de sa morte, su èssere morindho, sufrimentu, pena; fintzes tocu de campana candho morit ccn.
Synonyms e antonyms
ispiru
/
cdh. agunia
Sentences
at fatu un'istragada agonia ◊ so morzendhe e chentza mòrrere: forsis pena gai istragada no est s'agonia ◊ columba, no ti lebes sentimentu ne in coro ti lighes angonia! (C.Buttu)
Translations
French
agonie
English
pangs of death
Spanish
agonía
Italian
agonìa
German
Agonie.
agoniósu , agt Definition
chi dhue at de ndhe mòrrere, chi faet ispirare, mòrrere; nau de ccn., chi est timendho meda, cun sa boghe treme treme coment'e morindho
Synonyms e antonyms
aporadu,
axiosu
/
cdh. aguniosu
Sentences
cussos sunt passendhe una vida agoniosa pro su bisonzu
2.
a su fragassu paret chi tremant domos e carreras, píulat Nanni apena, agoniosu
Etymon
srd.
Translations
French
angoissant
English
distressing
Spanish
angustioso
Italian
angoscióso
German
quälend.
agontzàre aconciài
agóntzu acónciu
agonzàre , vrb: agunzare Definition papare o acumpangiare sa cosa papandho cun ingaúngiu Synonyms e antonyms aunzare 1 incaungiare Etymon srd.
agonzàu , pps, agt Definition de agonzare; ingaungiau, aunzadu, papau impare cun àtera cosa.
agónzu , nm: agunzu,
aunzu Definition
su chi (e prus de sustàntzia) si papat impare cun su pane, po dh'acumpangiare; sa cosa chi si ponet po cundhire is papares; in cobertantza, cosa chi si giaet a ccn. po ndhe tènnere calecunu praxere a dibbandha
Synonyms e antonyms
armíngiu,
cumpànigu,
incaúngiu
/
connimentu
Sentences
màndhigat a sa sola e a s'acua chivalzu chentza aunzu ◊ a chena bi aiant pulenta chene agonzu
Scientific Terminology
mng
Translations
French
ce que l'on mange avec du pain
English
smething to eat with bread
Spanish
companage,
condumio
Italian
companàtico
German
Zukost zum Brot.
agopedhàe , vrb Synonyms e antonyms acocovedhae, agionedhare, aguputzulae, ingobbedhare.