allampinàre , vrb Definition bíere a sa castiada, in d-una furriada de ogos, deretu, in d-una lampada Synonyms e antonyms allampare Sentences allampinau che l'as? Etymon srd.
allampiociàre , vrb Definition arrennèscere a bíere ma in manera no deunudotu crara, apubare Synonyms e antonyms apubai, assebeltare.
allampiòi , nm Definition su èssere allampionaos, pentzandho a crabas, unu fàere chentza giare atentzione Synonyms e antonyms illabentu | ctr. atenscione Etymon srd.
allampionàre , vrb Definition su si parare a lantione, fàere s'atontau Synonyms e antonyms abbabballocai abbabbiocae Etymon srd.
allampionàu , pps, agt Definition de allampionare; chi est che atontau, chi no est cumprendhendho, ispantasiau Synonyms e antonyms abbabballocadu, abbabbiocatu, ammammalucadu 2. est abbarrau a buca aperta, allampionau Etymon srd.
allampixàe allampiài 1
allampizàre , vrb: lampigiai* Synonyms e antonyms
brigliai,
grigliare,
illampizare,
illughentare,
lúchere,
lutzigare,
prellúgiri
Translations
French
resplendir,
briller
English
to shine
Spanish
resplandecer,
irradiar
Italian
risplèndere,
mandare ràggi
German
strahlen.
allàmu , nm Definition genia de orrobba de seda o de lana Synonyms e antonyms brocadu Sentences santu Valentinu miu, de cust'allamu osi nd'apu a fai unu bestiri!
allàmu 1 , nm Definition lamiera, làuna e fintzes istrégiu, lamone o cadhàrgiu de làuna Sentences apustis inforrau si tupat sa buca de su forru cun d-unu sportedhu de allamu po no s'isfridai (P.Caredda) 2. preparau iaus po fai sa lissia, iaus postu s’allamu in pitzus de cudhas pedras postas a trébini e allutu iaus su fogu.
allamuntòne , nm Definition genia de giogu a brinchidare.
allanàdu , pps, agt: allanau Definition
de allanare; chi dhi est posta sa lanedha, de s'umidore
Synonyms e antonyms
allanosu,
ammucorau,
lanidu,
mugheradu
Translations
French
moisi
English
grown musty
Spanish
mohoso
Italian
ammuffito
German
angeschimmelt.
allanadúra , nf: lanadura Definition
lanedha birde chi ponet a sa cosa po s'umidore; sa lana chi faet in is orrocas
Synonyms e antonyms
lanaritzu,
lanidura
Etymon
srd.
Translations
French
moisissure,
mousse
English
musk,
mould
Spanish
moho,
musgo
Italian
muffa,
mùschio
German
Schimmel,
Moos.
allanàe, allanài, allanàre , vrb Definition pònnere sa lanedha comente faet sa cosa isciusta o úmida Synonyms e antonyms afungai, afungorai, allanire, ammucorai, ammufai, annabrai, atufai, limire, morighinare, morighinire, mufire Sentences s'umedadi allanat su pani Etymon srd.
allanastàtu , agt Definition chi tenet sidi meda, morindho de su sidi Synonyms e antonyms assidigadu, assidigorzadu Etymon srd.
allanàu allanàdu
allancàda allacàda
allancài , vrb Definition
pigare de mala manera, a s'airada
Synonyms e antonyms
abbrancai,
afarcai,
afarrancae,
aggafai,
aggarrai,
aggranfare,
agguantai
Sentences
ghetendi is farrancas a cantu poit allancat is prendhas de s'oreria ◊ agatat sa cosa, si dh'allancat e ponit in busciota ◊ chi allancu s'oreria no torru a trabballai! ◊ dus cropus de iscupeta de asegus dh'allancant
Translations
French
attraper avidement
English
to catch avidly
Spanish
agarrar
Italian
afferrare avidaménte
German
gierig packen.
allancàre , vrb Definition
su bènnere mancu de is benugos camminandho, po debbilesa, male, pecu o pesu tropu grae: si narat de àteru puru in su sensu de èssere cédiu, chentza fortzas, pèrdere fortza atrotigandho
Synonyms e antonyms
achinnae,
annaigare,
bantzicare,
iscotzinare,
istantonai,
saidare,
tambulare,
tòmbere
/
indortigare
Sentences
calchi rampu allanca allanca a calchi carignu de su bentu si movet (P.Casu)◊ est caminendhe allanca allanca pro su pesu ◊ no at tentu peruna piedade pro cudhu, candho l'at bidu allancadu in terra, insambentadu e derrutu
2.
sos puzones in su nie sunt morindhe de fàmine, abbaidendhe cun sos ojos allancados
3.
sa nae est allanchendhe e si podet segare
Translations
French
chanceler
English
to totter
Spanish
tambalearse
Italian
barcollare
German
schwanken.
allanchiméntu , nm Definition su èssere allanchiu Sentences funt chistionendi a iscusi, pispisendu s'allanchimentu chi tenint aintru Etymon srd.
allanchíu , agt Definition chi est coment'e cédiu, orruendho chentza fortzas / èssiri a. de fàmini, de sidi, de sonnu = morindhe o cansidu de su fàmine, de su sidi, de su sonnu (a logos, fintzas abbramiu, asuridu) Synonyms e antonyms cansidu Etymon srd.