ammontàre 1 , vrb: ammuntai,
ammuntare,
ammutare Definition
pònnere cosa apitzu po carragiare; nau de su sole, fintzes intrare o cuare in s’orizonte / ammuntare su chelu a trudha = bolli fai una cosa chi… no fait!
Synonyms e antonyms
ammantai,
cuguzare,
imbusciae,
neulare
/
covacare
| ctr.
iscucuzare,
iscugudhai,
ismuntare
Sentences
custa losa ammuntat sos restos de unu frade ◊ fit totu ammuntau in su mantedhu ◊ daghi faghiat fritu si ammuntiat una manta in codhos ◊ sa domita est ammuntada cun téula ◊ sa lughe no si atzendhet pro l'ammuntare! ◊ los at ammuntados s'umbra de una nue ◊ tia Maria si che ammontat s'isciallu e ch'essit ◊ su nie ammontat sa pastura
2.
si nchi ammuntat su soi ◊ s'aera si ammuntat de nues ◊ su runzone fuit ammuntadu de s'assunzighedha ◊ apo a bènnere a ti ammuntare de carignos ◊ una lughe los at ammuntados
Translations
French
couvrir
English
to cover
Spanish
cubrir,
tapar
Italian
coprire
German
bedecken.
ammontricàre , vrb Definition pigare a cropos de pedra a meda, carragiare de pedra Synonyms e antonyms apedreare, apedriai Sentences sos Zudeos ant picadu sas predas pro l'ammontricare, ma Zesu si est prima cubadu e pustis at lassadu su témpiu (A.Mariani) Etymon srd.
ammóntu , nm: ammuntu Definition
su ammontare; calesiògiat cosa chi serbit po carragiare, a bestire / cotzare sos ammuntos in su letu = pinnigare sos oros a parte de fora, a s'ala de cabita
Synonyms e antonyms
afiagnu,
ammantu,
assacarru,
carrarzura,
coguzu,
cucutzura,
cugutzadorza
Sentences
a su piciochedhu ndhe dhi leat is ammontos po ndhe dhu fàere pesare! ◊ si est imboligau menzus in sos ammuntos e torrau a ormire ◊ a Cristos l'ant postu in sa rughe sen'ammuntu ◊ falaiat su lentore e deo sen'ammuntu! ◊ sa pinneta giughiat s'ammuntu de fenu e sida
Etymon
srd.
Translations
French
couverture,
tout ce qui sert à couvrir
English
everything useful to cover
Spanish
ropa
Italian
tutto ciò che serve per coprire,
vestiàrio
German
Kleiderbestand.
ammoràda , nf: amorada Definition sa fémina ammorandho, chi at giau su foedhu ca dh’ant domandhada a pobidha Synonyms e antonyms fidantzada, inamorada, isposa Sentences est lébia che carignu de manu de amorada Etymon srd.
ammoradòre , agt, nm: amoradore Definition
chi o chie est ammorandho
Synonyms e antonyms
ammoradu,
ammorajolu
Sentences
duos ammoradores giuchent caras de sole e miradas límpias
Etymon
srd.
Translations
French
amoureux
English
in love
Spanish
enamorado
Italian
innamorato
German
verliebt,
Verliebte.
ammoràdu , pps, agt, nm: ammoratu,
ammorau,
amoradu,
amoratu,
amorau Definition
de ammorare; chi o chie est ammorandho, o fintzes chi est innamorau, fidantzau, isposu; coment'e númene est fintzes unu frore de monte
Synonyms e antonyms
ammoradore,
ammorajolu
/
ciciugojuadu,
cucú 1,
lepirisposu
2.
est amorau de sa prus bella
3.
oje at colliu s'ammorau a dommo sua ◊ so isetendhe e disizendhe che giòvana ch'isetat s'amoradu ◊ amorados ndhe aias una chedha ◊ bogau mi ant a isposa sentza de tenni amorau!
Translations
French
fiancé
English
engaged
Spanish
novio
Italian
fidanzato
German
verlobt,
Verlobte.
ammoradúra , nf Definition su ammorare Synonyms e antonyms ammoronzu Etymon srd.
ammorajólu , agt: amoragiolu, amorajolu Definition nau de ómine o de fémina, chi istat ammorandho cun s'unu e cun s'àteru, chi dhi praghent is féminas (si est ómine) fintzes si no est una cosa esagerada e po cussu no própriu feminari, o chi dhi praghent is ómines (si est fémina), fintzes si no est própriu conchilébia Synonyms e antonyms ammoradore, ammoratzadore, amoraditu, inamoraditu Sentences si biet, ca ses amorajola ndhe amoras prus de chentu! Scientific Terminology ntl Etymon srd.
ammoràre , vrb: amorai,
amurai Definition
totu su chi duos faent de bonu s'unu po s'àteru, ómine e fémina, candho funt isposos e s'istimant cun s'idea de si cojuare; betare istima a unu, a una, cricare, èssere sèmpere impare
Synonyms e antonyms
fastigiai
/
abbaradhare,
abbelare,
imbelare,
inamorai,
indeosare,
ingeniai
Sentences
oe comente fato a ti amorare? ◊ no ses menzus tue de sa chi so amorandhe ◊ sos tempos bellos si che sunt colados umpare chin su tempus de ammorare! ◊ bastat chi dh'amorit po dh'isposai, cussa dhu càrrigat de dinai puru!
2.
totu sos chi la bident si ndhe ammorant de cantu atraet s'ermosura sua ◊ prite ti amoras, ca no cherjo a tie?!
Scientific Terminology
ssl
Etymon
srd.
Translations
French
être fiancés,
s'engager par une promesse de mariage
English
to be connected with
Spanish
ser novios,
llevarse bien con alguien
Italian
avére una relazióne d'amóre,
èssere fidanzati
German
ein Liebesverhältnis unterhalten,
verlobt sein.
ammoràtu ammoràdu
ammoratzadòre , agt Definition chi dhi praghent is féminas, fintzes si no própriu feminari: chi amorat candho cun s'una candho cun àtera Synonyms e antonyms ammorajolu, bagiariotu Etymon srd.
ammoratzàre , vrb: amoraciai Definition
cricare féminas (o ómines) ma chentza intentziones sérias, èssere a candho cun s'una a candho cun s'àtera, ma amoraciai est fintzes èssere in fastígius
Synonyms e antonyms
alleporedhare,
fastigiai
Sentences
totus de tui mi portant isceda cun s’unu e cun s’àteru de amoraciai (Ant.Porceddu)
2.
cussu amoraciàt cun is ogus e cun is fuedhus cun sa sorri de su predi e apustis dh'at domandada puru
Etymon
srd.
Translations
French
flirter
English
to flirt
Spanish
ligar,
flirtear
Italian
amoreggiare
German
liebeln.
ammoràu ammoràdu
ammorerài ammoderài
ammorfodhàre ammalfudhàre
ammorfodhàu , pps, agt Definition de ammorfodhare; chi est a martitzu, tropu modhe po s’abba o àteru deasi chi at suspiu Synonyms e antonyms ammerchedhau, ammolcodhadu.
ammorgodhàre , vrb: morgodhare Definition fàere tropu modhe de s'abba suspia (o fintzes de àtera cosa che a s'abba), intrare in s’abba / ammorgodhadu (nadu de ccn.) = chi tenit pagu ganas de trabballai, chi est firmu, ciciu chentza de fai Synonyms e antonyms ammalfudhare, ammodhiae, incalchire Sentences su colore de sa pedhe pariat prus iscuru de su grogore de s'arbéschia chi iscuzicabat sas pedulias chi ammorgodhabant sa domo ◊ su prus artu fit intrau chin sos istibalones a modhe bocàndheche a filu una soca ammorgodhada de abba ◊ cussos fint ómines ammorgodhaos in su fummàdicu de sos annos Etymon srd.
ammorgodhàu , pps Definition de ammorgodhare Synonyms e antonyms assuabbadu 2. ammorgodhau in su pessare suo, no si fit sapiu de sa pupa chi si li fit parada indainnantis.
ammorighinài , vrb Definition arregòllere e ammuntonare pedra a muridinas (muntones, muredhas) Synonyms e antonyms ammoderinare Etymon srd.
ammoriscài , vrb Definition
fàere de colore niedhudu, regotu, su colore chi giaet a sa carrítzia su sole a meda
Synonyms e antonyms
abburare,
acotilai,
anniedhigai,
inniedhigai,
recòghere
Etymon
srd.
Translations
French
noircir,
brunir
English
to get tanned
Spanish
broncear
Italian
abbronzire
German
gebräunt werden.