A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

andharínu andarínu

àndhas , nf: àndhia, àndhias, àndia, àndua Definition genia de aparatu a pigare is santos chi bogant in crufessone: duos murales aunios de unu retàulu, chi andhet bene a dhu pigare in bàtoro (prus che àteru a codhu) Synonyms e antonyms letera, létia, peàngela, piàngia, prana 1 / panteus Idioms csn: èssere o pònnere in àndhia = portai in panteus, coment'e candu si portant is santus in prucissioni, allirgus, cument'e in festa; leare in àndhias = manera de leare a unu in duos faghíndhelu sere subra de sas manos intradas apare (cun d-una manu si aferrat s'àteru brussu, cun s'àtera unu brussu de su cumpanzu) Sentences Gesús iat nau a su màrtiru: Pesadindi, piga s'àndia e torra a domu tua! (Ev)◊ dh'iant betiu is malàidus in àndias ◊ in portessione leant su santu in s'àndhia 2. su binu niedhu de tiu Bustianu los ponzeit in àndhias ◊ est in àndhias, de sa cuntentesa! Etymon spn. andas, andias Translations French chaise à porteurs English sedan (chair) Spanish silla de manos Italian portantina, barèlla German Tragbahre.

andhàta andhànta

andhàta 1 , nf Definition logu po passare, in su sartu Synonyms e antonyms àndara, andhamenta, andharedha, andhera, andiredhu, caminera Sentences so míseru andhatanu in andhatas e trempas ◊ nche fint in s'andhata chi nche dabat a su crúsiu issoro ◊ sas berveches aperint andhatas in sos ghentinos de sos gardos e de su fenu Etymon srd.

andhatànu andhantànu

andhatzòna , nf Definition manera de fàere lassandho andhare is cosas a pagu incuru Synonyms e antonyms andheju, annatzu Translations French habitudes English bad custom Spanish desidia, descuido Italian andazzo German Unsitte.

andhàu , pps Definition de andhare Synonyms e antonyms colau, passadu | ctr. benidore.

àndhe , cng Definition foedhu sèmpere cun chi avatu imperau po nàrrere su chi dipendhet o podet dipèndhere de ccn. cosa o fatu, inditat pruschetotu una càusa, un'intzimia Synonyms e antonyms addaghi, arribbau 1, giaghí Sentences andhe chi faghes gai no ti naro piús nudha! ◊ andhe chi bi ses bonu, proite no lu faghes tue?! ◊ andhe chi bi est, pastorighendhe, a si ndhe podiat leare medas de fiados?! ◊ faghedilu tue, andhe chi murrunzas si unu ti azuat! 2. azigu connoschiat s'intrada, andhe a li pedire finas s'essida! Translations French puisque English as, since Spanish puesto que, ya que Italian poichè German was? wie schön!

àndhe! , iscl: anne! Definition foedhu chi narant unu pagu a ispantu, a meravíglia, a disígiu in su sensu de ite bellu!, ita bonu!, ite mannu!, ma càstia!… (in cobertantza, fintzes su contràriu, nau cun dispraxere) Synonyms e antonyms eandhe!, ita Sentences andhe presse chi tenes: aiseta! ◊ de tanta fide - e anne! - che sezis essida a s'oru pro no mi cherrer basare! ◊ andhe pedra ’e tocu sa chi ses! ◊ andh'e mammorcu chi sezis! ◊ andhe si m'istimat issa puru!…◊ andhe fortuna sa chi at tentu, a bínchere totu cussos milliones! ◊ andhe molinu, su tuo! ◊ tempos bellos abberu: andhe, si cussos tempos torraiant! (Chighine) Translations French quel, quelle (exclam.) English how nice Spanish ¡anda! Italian che!, che bèllo! German da.

andhéju , nm: andheu Definition su andhare, mescamente nau de sa manera Synonyms e antonyms annatzu / andadura, andhàntzia, andhonzu / àndhala, caminu Sentences sichint s'andheju istabbiliu de sa natura ◊ za chi est imbucadu malu andheu, àsiu ndh'amus de ratare runza!… 2. pro che giúghere pane a sos fizos pigat s'andheju chi che l'at batidu ◊ calesisiat andheju est vonu: bastat a ischire andhare Etymon srd.

àndhela àndara

andhelèdha andhalèdha

andhéntile , nm Definition its, andhata? Sentences s'imbriagone daghi cundhit e perdet sos andhéntiles, in s'oru piús brutu si corcat e si frundhit! (P.Casu)

andhèra , nf Definition logu inue si andhat; su andhare / s'a. de sos annos = su passai de is annus Synonyms e antonyms andara, àndara, andhamenta, andharedha, andiredhu, caminera, passera Sentences pro caminu in cussas canacostas bi at andheras de crapas ◊ a manu tenta sighimus s'andhera ◊ andheras de zente a cama de sole… 2. bisus moviast po mei che alas de arrúndilis in andhera (P.Alcioni)◊ una rúndhine in andhera su chelu tristu at lassadu ◊ moderade s'andhera! Etymon srd.

andhetòrra , nm Definition su istare andhandho e torrandho Synonyms e antonyms andhaeni, andhalidorra, atràvigu, baetorra Etymon srd.

andhéu andhéju

àndhia, àndhias àndhas

àndhidu , nm Synonyms e antonyms andhera, sémida.

andhíra , nf: andira Definition genia de càntidu, genia de pesada, manera de cantare / èssere a s'andhira (nau de genti) = trascurau, chentza incuru in is cosas; betare sas cosas a s'andhira = chentza órdine Sentences andhat in ziru fruschiàndhesi de cudhas andhiras a sa moda ◊ tra cantos de puzones e andhiras betas punzos de oro in sas aeras ◊ est una cantone a un'andhira 2. paret un'andhira longa longa de zente chi no ischit it'e fàghere Etymon srd.

andhiràre , vrb Definition cantare a s'andhira, prus che àteru a befa (atitandho a Zorzi, a carrasegare) Scientific Terminology sntz Etymon srd.