casaríta , nf Definition genia de logu in paris fatu cun sida, canna e àteru deasi (prus che àteru in pitzu de frucàrgios) po pònnere su casu asciutandho o afumandho in su barracu Synonyms e antonyms iltatu Sentences in sas casaritas in iverru e in beranu bi pasaiant sos nidos de su casu abbentanne Etymon srd.
casarítu , nm Definition mesa adata e incrubada (in pendhente) po pònnere is discos cun su casu po iscolare su soru.
casàta casàda
casatína casadína
casaxédu , nm Definition late (cun d-unu pagu de abba) ammadrigadu, mortu ma chentza chi si siat fatu a casu: abbarrat cagiau e aghedu Synonyms e antonyms fruja, giodhu, giuncheta, mezoradu Scientific Terminology pst, csu Etymon srd.
cascabédhu, cascabéllu , nm: cascavèglia,
cascavégliu,
cascavellu Definition
idea badhinosa, pistighíngiu, pentzamentu malu; nau de unu, chi dh'ant orróschiu o chi at orróschiu; a logos, genia de sonàgia pitichedhedha / ghetare cascavégliu a unu = ficare ódiu, tírria, menospretziai
Synonyms e antonyms
bidhídhiri,
bigirria,
erredha,
férnia,
fumacera,
irriolu,
iscrapitzada,
meleda,
zibbírriu
/
ischiglitu
Idioms
csn:
bogai (o bogaisindi) is cascavellus de conca = fàghere lassare (o lassare) sas ideas macas, sos machines; lassai su cascavellu, o is cascavellus; ghetai cascavellu a ccn. = leare a regelu
Sentences
e no nci dh'essit su cascavégliu de conca! ◊ podides irmazinare su cascavellu chi mi at postu candho mi at allegadu de "sos àteros astros"! (A.Deplano)◊ issu at ghetau cascavellu a is barracellus e a is canis ◊ bogai su mediori e is cascavèglias!
Etymon
ctl.
cascavell
Translations
French
fantaisie,
idée fixe
English
fancy,
oddness
Spanish
capricho,
antojo
Italian
caprìccio,
bizzarrìa,
idèa fissa
German
Laune,
fixe Idee.
cascàda , nf Definition su cascare Synonyms e antonyms càschidu, cascu Sentences su tempus de una cascada, e mi sapo cudhu batu chi che aia catzadu lèndhemi a mossu Etymon srd.
cascadúra , nf Definition
sa tzirbisa chi abbarrat a unu trastu de orrobba postu male, cun cosa in pitzu, acrocoedhau, o fintzes a sa pedhe comente s'imbèciat o comente si movet
Synonyms e antonyms
crispa,
frúngia,
frungidura,
pícia 1,
pighizone
Etymon
srd.
Translations
French
pli,
ride
English
crease
Spanish
arruga
Italian
grinza
German
Falte.
cascài , vrb: cascare Definition
fàere a piegas, a pinnigas, unu trastu a fortza de dhu aprapudhare; cannire, segare unu pagu
Synonyms e antonyms
acarrongiai,
afrascillonai,
aggruncire,
apigiare,
arruntzai,
atavellai,
frongire,
granculai,
iscrafangiai
/
afilare 1,
spistuai
Sentences
su bistiri si cascat sentza de dh'incingiai
2.
at cascau un'ossu
Etymon
spn.
cascar
Translations
French
chiffonner
English
to wrinkle
Spanish
arrugar,
ajar
Italian
gualcire,
raggrinzare
German
zerknittern.
cascài 1 , vrb: cascare 1,
caschiare Definition
betare o fàere càschidos, po fàmene, po sonnu, o fintzes morindho
Synonyms e antonyms
cascajare,
cascaredhare,
caschidae
/
mòrrere
Idioms
csn:
cascare s'unu in buca a s'àteru = pentzai is cosas a sa própiu manera; cascare carchi cosa = disigiaidha (ca no si ndi tenit); cascai, -are fàmine = patire, passare fàmine; cascare sa porta = afacai, tambai, acostai sa porta ma chentza dha serrai bèni
Sentences
candu cascamu aici, sa bon'ànima de nonna naràt: Su càschiru de tziu Andriolu!…◊ est caschendu de su fàmini ◊ como sos pópulos cascant che cane gridendhe forte "Cherimus pane!"(P.Mereu)◊ sos mandrones cantant e cascant e tirant de… ancas! ◊ a chini papat a chini cascat
2.
si ti ponzo manu a ti mazare mi cascas in ungras! ◊ sas nues no faghent rutare su chelu: pro cussu sa terra est cascandhe ◊ chi sigheus aici nd'eus a cascai de fàmini cust'ierru!…(M.Sanna)
3.
custos duos parent essidos dae sa matessi bentre: che cascant s'unu in buca a s'àteru!
4.
si no si ponet cuidau a triballare sa binza, zai cascat su binighedhu durche!…
Etymon
ltn.
cascare
Translations
French
bâiller
English
to yawn
Spanish
bostezar
Italian
sbadigliare
German
gähnen.
cascajàre , vrb Definition betare o fàere càschidos po fàmene, po sonnu e àteru Synonyms e antonyms cascai 1, cascaredhare Sentences a ndhe ant de aju de cascajare, aisetendhe pane! Etymon srd.
càscala , nf Synonyms e antonyms càschidu Sentences intra una càscala e s'atra est sighendi a arrochetai peri su logu.
cascàlla , nf Definition su cascare Synonyms e antonyms càschidu Sentences fiant a frastimus, a isturridus e a buca oberta a cascallas (F.Carlini) Etymon srd.
càscara , nf Definition
mancamentu, mancàntzia de papare, su cascare
Synonyms e antonyms
acanénciu,
bendhita,
cadéliu,
catanzu
Idioms
csn:
fàghere càscara = èssiri morendi de fàmini; dí de c. = de zeunu, chentza manigare; càscara de nie = nue de nie
Etymon
srd.
Translations
French
inanition
English
starvation
Spanish
inanición
Italian
inèdia
German
Fasten.
cascaràdu , pps, agt: cascaratu Definition de cascarare 1; chi est in su bisóngiu, chi tenet fàmene; chi est morindho o tremendho de su fritu Synonyms e antonyms famidu / ateterighedhadu, cancaradu 2. sendhe minore, fit restatu una die intrea cascaratu abbaitànnesi a buca abberta s'abba de sa funtana comente cambiaiat colore 3. su fassismu che aiat imbiau sos zòvanos a bonificare sas terras cascaradas de s'Àfrica 4. porto sas manos cascaradas de su fritu e no potzo fàghere nudha.
cascaràgliu , nm Definition logu de matedu de tantis genias, tibbu de matas e tupas Synonyms e antonyms crachi, frascarzu, lita, molalzu, stovina, tèpere 1, tuparzu Scientific Terminology slg.
cascaràmine , nm Definition cosa chi istrobbat, trastos bècios, malesa de fuliare Synonyms e antonyms arrabore, baldulete, bascaràmene, carramacina, carravore, malesa Sentences ndhe apo vidu paritzas ammanuncandhe in mesu de su cascaràmine, in chirca de ràmine e de allúminiu Etymon srd.
cascararàre , vrb Definition su tzerriare o cantare de is arranas Synonyms e antonyms dhadharare Etymon srd.
cascaràre calcaràre