coàtza coàcia
coàtza 1 , nf: cobatza, covàcia, covatza, cuatza Definition genia de pane grussu, modhe, prus che àteru cogone de patata (fintzes cun berdas) cota in d-una fògia de càule Synonyms e antonyms abbifache, civraxa, cocatza, farrighingiada, fogatza Sentences mi ponet manu a m'ispilujire cun dimandhas chi mi arriviant a barras che covatzas de pane caente ◊ assenno a una covatza e in d-unu patrefíliu mi la mànnico Surnames and Proverbs smb: Covazza Scientific Terminology pne Etymon itl. cofaccia Translations French fouace English focaccia Spanish hogaza Italian focàccia German Fladen.
coatzína , nf Definition in su letu de su carru, is úrtimos duos taulones, a parte de asegus; foedhandho de laore in s'argiola, parte de coa, prus metzana, sa genina, su coale; gente de pagu contu, metzana Synonyms e antonyms iscoatzina Etymon srd.
coatzúdu coaciúdu
coàvigu coàrviu
coavrucidhàda , nf Definition cugurra furcaxada, genia de bobboi pitichedhu e longhitu, in colore de castàngia, chi portat sa coa frochidhada coment'e a tonàgia Synonyms e antonyms forchidhàdile, isparraguatza, isperragoa, isperravórtighe, malavurcidha, tzintzicorra / cdh. codifúlciula, fulchídhula Sentences una pariga de coasfrucidhadas bandant e torrant in s'ortigu de su suérgiu Etymon srd.
coàxu , agt Definition chi benit o lompet a úrtimos, chi che faet a tempus prus apustis, nau de cosa prantada o de animales Synonyms e antonyms coàinu, coinàlgiu, redadiu, sagotzianu, tricadibu / taldiu | ctr. cabidraxu, premediu Sentences is angionis coaxus si bocint a Pasca manna ◊ de pira dhoi nd'at cabudraxa e coaxa Etymon srd.
cobacàre cavacài
cobàcu cavàcu
cobadhínu cabadhínu
cobàdhu cabàdhu
cobagòba , avb: colagola Definition nau de cosa isciusta meda, chi est perdendho s'abba, iscolandho; nau de istrégiu, chi est totu istampau Synonyms e antonyms batíssia, conacona, tilchiatílchia, tiritiri Sentences seu sudau colagola ◊ portu su nasu colagola 2. li at fatu a puntolzu totugantu su colzu che unu ratagasu colagola! Etymon srd. Translations French trempé English soaked Spanish mojado, empapado Italian fràdicio, intriso German durchnäßt.
cobài , vrb: colai, colare, colari Definition andhare o portare o fàere passare de una parte a s'àtera, fintzes bènnere; andhare prus ainnanti de un'àteru, fintzes in su sensu de bínchere, èssere méngius, prus àbbile; fàere un'intrada un'essia lestra a unu logu in camminu; su andhare o acabbare, iscadire, de su tempus; fàere calecuna òpera de fatura longa (línias, istradas e àteru); seberare sa malesa de is lícuidos cun d-unu orrugu de orrobba (colai cun pannu) o calecuna aina adata; su istare de salude, su campare; prnl., pretènnere arrexones tenendho neghe e acusandho s'àteru Synonyms e antonyms acabulare, barigai, campare, iltare, isigolare, istampare, passae, probassai, sciadhie, scoitai / sensai / grilliare Idioms csn: colendhe colendhe = in colada, candho unu colat andhendhe a carchi àteru logu; àere coladu una maladia = àere tentu o passadu una maladia; colaresichela gai = chentza fàghere nudha, chentza azuare, chentza pagare o chentza fàghere su chi si depet; colàreche una cosa dae conca = iscarèsciri una cosa; faedhare o fàgheresi a parte colada = antibitzaresiche dèndhesi resone chentza ndhe àere, pigaisí sa parti manna; colare s'ozusantu = pònnere o únghere s'ozusantu; colare istiu, atunzu, zerru, beranu = passai su tempus de istadi, e gai; colare die, note, zerru, beranu, e gai, bonu, malu = istendhe bene, istendhe male; colare a ccn. in sedatos fines, in culu de sete agos = fàere a farinedhos, fine che filu (genia de frastimu) Sentences in sa carrela bi est colendhe sa portessione ◊ in s'abbertura astrinta si colat male ◊ colade a intro ca bos cómbido! ◊ Burica, cola a innoghe pagu pagu! ◊ cola a su malcadu a leare pane! ◊ si naro totu su chi colat in conca finas sas predas si ponent a ríere! (G.Ruju)◊ s'ant coladu s'ampulla de su binu s'unu cun s'àteru ◊ coladu calicunu b'at, oe, a domo de mamma? ◊ inoghe che at coladu zente, in cue bi at coladu fogu ◊ inoghe che est coladu su fogu ◊ làssannos colare in su locu tuo pro lòmpere a su nostru! 2. che lassas colare su tempus chentza fàghere unu nudha ◊ cheret pagada sa lughe, ca su tempus che colat! ◊ colau ndh'est su mese chene bíere a coro ◊ ite die de tristura apo coladu! ◊ colo sas dies imbentàndhemi isperas ◊ si est postu cun sa conca in mesu de is manos po dhi colare s'atzíchidu 3. si illónghio su passu mi che colo addainanti ◊ cussa màchina est currindhe prus de nois, lómpidas a noche colare ◊ su frade minore che at coladu su mannu, in iscola ◊ sa peràula chi ses chirchendhe in su vocabbolàriu che l'as colada ◊ che amus coladu a Sàrdara 4. in cue bi ant coladu s'istrada, sas fognas, sos tubbos de s'abba, sa currente, su telèfono ◊ cola!… in su culu de sete agos chi ti colent! 5. su crabaxu portat is pannixedhus po colai su lati ◊ a colare sa cosa si ponet su colu o unu cantu de robba ◊ s'abba de sa chera la colant pro fàchere s'abbatu 6. chi colet… a balla chi lu colent! ◊ s'abba ca fit meda mi at coladu fintzas s'úrtimu pizu ◊ si s'oju nostru fit balla nos colaimus che sedatu! ◊ custa próida manna at coladu carchi prammu de terra 7. fut a colare comente potiamus: candho boliamus, peri cassolas nosi faiamus! ◊ si la francas cun sos ómines, no ti che la colas de Deus ◊ ocannu sa robba si la colat male, ca est paga s'erba ◊ bae chi no ti che la colas gai, custa, ca mi la pagas! 8. unu chervu limbudu si est brigadu cun d-unu crabolu e, sentza la pensare, si che est coladu e nadu li at "Corrudu!" ◊ in cantu a fàulas, a isse no che lu colades bois! ◊ no ti che coles, ca resone no ndhe as etotu! 9. mi che est coladu dae conca, deo puru, pessendhe in àteru, e fatu no l'apo su chi mi aias nadu! Surnames and Proverbs prb: abba colada no tirat mulinu Etymon ltn. colare Translations French dépasser, filtrer English to pass Spanish colar Italian passare, transitare, trascórrere, sorpassare, filtrare German vorbeigehen, verbringen, überschreiten, durchschlagen.
cobàrdu , agt: covardu, cuvaldu, cuvardu, gavardu Definition nau de ccn., chi tenet bregúngia e fintzes pagu coràgiu o atza, chi si dha timet, chi istat a chígia bàscia (e fintzes chi est pagu sintzillu) Synonyms e antonyms bergungiosu, cacaredhosu, timarosu, vile | ctr. assudu, coragiosu Sentences mi paret cordozosu chin sa cara cobarda, su sole ◊ cobardu mi che torro a pistorjare versos inchietos Scientific Terminology ntl Etymon spn. Translations French timide, couard English shy, coward Spanish cobarde Italian tìmido, codardo German schüchtern, feige.
cobàtza coàtza 1
cobbàltu , nm Definition elementu chímicu de símbulu Co, númeru atómicu 27, pesu atómicu 58,94; minerale e metallu chi s'impreat ammesturau cun àteros metallos po fàere materiales de duresa forte e dura manna Scientific Terminology mtl Translations French cobalt English cobalt Spanish cobalto Italian cobalto German Kobalt.
cobbànu cabbànu
cobbàta , nf Definition parte de su frunimentu de su molente po dhu giúnghere a sa mola Sentences a prima sa cobbata: si li falant ambas alas in tuju e poi deves prèndhere sos cabos.
cóbbula , nf, nm: cóbbulu, copla, cópula, góbbulu Definition genia de pesada in poesia, chi no est sa matessi in totue Synonyms e antonyms cantone, crobba*, mutu, pesada 1 Surnames and Proverbs smb: Copula Translations French strophe English composition Spanish copla Italian stròfa, componiménto in vèrsi German Strophe, Versdichtung.