contomàdu , nm Synonyms e antonyms carena, contamàgiu, contestura, corporzale Sentences su nòmene est addatu a su contomadu chi est (Z.Porcu).
contomànscia , nf: acostumàntzia,
costumànscia,
costumànsia,
costumàntzia,
custumàssia Definition
cosas chi si acostumat a fàere
Synonyms e antonyms
costuma,
impósitu,
usància
Sentences
cunfromma a sa mia contomànscia fia onzi sacrifíssiu afrontendhe (G.Sini)◊ est costumàntzia a fai bisita a is isposus candu torrant a domu insoru ◊ si at parau unu grústiu de berbeches remonias chin sa costumàntzia de sa paradura
Etymon
itl.
costumanza
Translations
French
coutume
English
custom
Spanish
costumbre
Italian
usanza,
costume
German
Brauch.
contomàtzia , nf: contumàntzia,
contumàtzia Definition
su èssere grassu, sa mannària de una carena; persona de importu / béstia de contomàtzia = pegus grassu meda
Synonyms e antonyms
cadhubba,
grassesa,
grassori,
grassúmene
/
cdh. contumantza
| ctr.
langiore
Sentences
pro sa contomàtzia issoro, sos boes leant gàrrigos mannos cun fatzilidade
Etymon
srd.
Translations
French
embonpoint
English
fatness
Spanish
gordura
Italian
grassézza,
grassume
German
Fettheit.
contomàxi, contomàxu , agt, nm: contumaci,
contumazu Definition
nau de unu, chi si credet meda, chi est malu a cumbínchere; fintzes carena, nau mescamente in su sensu de carena manna
Synonyms e antonyms
abbetiosu,
aperradu,
pertiassu,
pistilosu,
redóbbicu,
testarrudu
/
cdh. cuntumaci
/
carenale
2.
is tumbas de gigantis no serbiant po óminis de calivera o contomaxi manna (B.Erdas)◊ contumazos si acúrtziant istracos, istróntulant cun carre pendhe pendhe (G.Chessa)
Etymon
itl.
contumace
Translations
French
obstiné
English
stubborn
Spanish
terco
Italian
pertinace,
ostinato
German
starrsinnig.
contomàxu 1 contamàgiu
contomiàdu , pps, agt Definition de contomiare; chi no podet subèrghere su chi portat in s'istògomo, no dhu podet digirire 2. sunt contomiados dae su fiagu malu: bi at unu pudore chi leat s'alenu ◊ cudhu malevadadu fit contomiadu, respirendhe sas púsinas mudas suas.
contomiàre , vrb Definition fàere a gana lègia, treulare s'istògomo Synonyms e antonyms aconare, afastiai, agrungiai, ascamare, calaviare, ilvilire, isbolotiare, iserare, istomacare, tolocare.
contomíre , vrb Definition essire o fàere contomosu, de sabore malu, nau de cosa de papare grassa chi leat sabore malu faendhosi groga Sentences su pizu de fora de su lardu si ch'est contomidu.
contomósu , agt: contumosu Definition
nau de cosa de papare, chi est grassa, de sustàntzia, forte (e po cussu fintzes chi est mala a digirire); chi portat sabore o fragu malu, cóntomu, chi est malu a digirire; nau de su naturale de unu, chi est malu a cumbínchere, tostorrudu, tirriosu
Synonyms e antonyms
grassu
/
asseadu,
controbbosu,
cosconosu,
istantissu,
istantufu,
tastosu,
tosconosu,
tufosu
/
contomaxi
Idioms
csn:
binu contumosu = binu forte, de grados meda, càlidu; lardu contomosu = lardu grogu e malisaboriu, tropu béciu; fragos contomosos = malos
Sentences
cuss'àrbure fossis est tropu contomosa ca l'ant betadu contzime ◊ cun pràngiu contomosu sa fruta non porit ammancai po agiurai a digerí!
2.
apo atogadu risos ingugliendhe bucones contumosos ◊ no papis sa minestra de presuci ca est contomosa! ◊ sa petza de s'angioni frida dèu dh'agatu contomosa
3.
non fiat contumosa donna Minnia, mancai non si fessit amigada cun nemus (I.Lecca)
Scientific Terminology
sbr
Etymon
ltn.
contumace(m)
Translations
French
rance
English
rancid
Spanish
rancio
Italian
ràncido,
indigèsto
German
ranzig,
schwerverdaulich.
cóntomu , nm Definition su sabore malu de unas cantu cosas guastas.
contonàda cantonàda
contonàli , nm Definition su muru, a una parte e àtera de unu passadórgiu, a ue si aguantat su serru Synonyms e antonyms antalire, istantalire, trempali Sentences su contonali de s'eca Etymon srd.
contonàre , vrb Definition girare a tropas peri is orrugas, in bidha, cantandho Etymon srd.
contòne cantòni
contòne 1 cantòne 1
contonèra cantonèra
contonèra 1 cantonèra 1
contoneràgiu, contoneràju, contoneràrju cantoneràlzu
contonéri cantonéri 1
contòni cantòni