consumíu consumídu
consúmu , nm: cossumu,
cunsumu,
cussumu Definition
su consumare sa cosa, su tanti chi si consumat, chi s'impreat
Synonyms e antonyms
impleu
Sentences
su cossumu chi semus faghindhe de currente in zerru est meda ◊ cun su tropu dinare in busciaca sa gente si abbusant e faent tropu consumu
Etymon
itl.
Translations
French
usure
English
use,
wear
Spanish
desgaste
Italian
consumo,
usura
German
Abnutzung.
contàbbile, contàbbili , agt, nm Definition
chi pertocat sa contabbilidade; chie faet sa contabbilidade, is contos de is intradas e is essias de unu bilànciu
Translations
French
comptable
English
bookkeeping,
accountant
Spanish
contable,
contador
Italian
contàbile
German
Buchhalter.
contabbilidàde, contabbilidàdi , nf Definition
totu su chi reguardat is contos de intradas e de essias de unu bilànciu
Translations
French
comptabilité
English
accountancy
Spanish
contabilidad
Italian
contabilità
German
Buchführung.
contàciu , agt Definition
nau de unu, chi est de isputzire, de pigare a disprétziu
Synonyms e antonyms
baltassarru,
cioco,
cobardu,
enzosu,
istruntzu,
pendoni
Etymon
itl.p
cuntácc
Translations
French
lâche
English
cowardly,
contemptible
Spanish
ruin
Italian
vile,
spregévole
German
verächtlich.
contadòre, contadòri , nm: contaroi Definition
chi o chie contat, o faet is contos de unu bilànciu, o fintzes chi narat contos e novas; genia de aparíciu chi contat calecuna cosa (es. abba, currente)
Synonyms e antonyms
contistu
Sentences
pro ischire su cossumu de s'abba o de sa currente bi cheret unu contadore
2.
sa currente chi si cossumat la marcat su contadore ◊ in domu ant cambiau su contaroi de sa currenti
Etymon
ctl., spn.
Translations
French
comptable
English
counter,
accountant
Spanish
contador
Italian
computista,
contatóre
German
Buchhalter,
Zähler.
contàdu , pps, agt, nm: cuntadu,
cuntau,
cuntatu Definition
de contare; chi dh'ant contau, carculau; chi est postu in contu, de importu; paristória chi si narat / nàrrere unu contadu = contare unu contu
Synonyms e antonyms
importante
/
contànsia,
contu,
palistória
Sentences
su contu ti lu so nendhe comente l'ant contadu a mie
2.
cussu no lu toches ca est totu cosa contada! ◊ no donis àxina a nemus ca dha tèngiu contada, lah!
3.
fut unu de is óminis prus contaus de totu sa bidha ◊ is óminis prus contaus faint intendi sa fortza de su poderi insoru
4.
faghet su contadu de dies tribbuladas chentza aficu e de chentu puzones furisteris (C.Puddu)◊ naraiat contados de un'època luntana, de sos tempos chi ancora fit giòvana e galana (A.Casula)◊ custa veridade paret unu contadu de àteros tempos
Translations
French
récit,
conte,
raconté
English
tale
Spanish
calculado,
contado
Italian
contato,
raccónto
German
abgezählt,
Erzählung.
contàe, contài , vrb: contare,
contari Definition
averguare e nàrrere su númeru de una cantidade; nàrrere paristórias; fàere contu de is cosas, pònnere in contu
Synonyms e antonyms
arralatai
/
calculai,
contizare,
cunciberare,
scoviai
Idioms
csn:
contare zusta = nàrriri o fai a crei giustu sa cosa acomenti est, sentza de contai fàulas; contai a fini a fini = nàrrere, in su contu, donzi mímina cosa, a puntinu (itl. per filo e per segno)
Sentences
mi potzo nàrrere betzu veramente ca setanta sete annos so contandhe ◊ est contendhe sas berbeghes a bídere si bi sunt totu ◊ a donzi fundhu si li podent contare chimbe e ses budrones de ua ◊ a contae imparat contandho is crabas e is crabitos
2.
no mi contat mai contus de ischisòrgius e de cosas malas ◊ innoghe, si contat, nemos che colaiat: fit su regnu de sos procalvos e de s'àbbile ◊ istat semper contendhe sos sonnos, ca bi creet
3.
funt giai is ses e mesu passaras e no si bit ancora: no mi dha contat giusta, si depit èssi firmau a bufai!
4.
su èssere torradu gai a malu puntu, conta tue chi bi at gódidu!…◊ lu sunt botzendhe donzi annu: conta tue si andhat a istudiare!…◊ at fatu chentu chilómitros in baranta minutos: conta tue cantu at curtu! ◊ a isse lu contamus che chi siet de domo
5.
su pisedhu at bidu e, chentza malíssia, at contadu totu ◊ no lu contes a mamma su chi amus fatu, ca nos brigat!
Translations
French
compter,
raconter
English
to tell
Spanish
contar,
contar
Italian
contare,
conteggiare,
accreditare,
raccontare
German
zählen,
gutschreiben,
erzählen.
contài 1 , vrb: contare 1 Definition
èssere de importu, giare importu
Synonyms e antonyms
bàlere
Sentences
su chi balit e contat, pro totu sa vida nostra, est su èssiri impari ◊ no contat, pro cussos, chi nois triballemus che macos: si che ispendhent totu e no faghent contu de nudha! ◊ passas una vida bella, tue, ca ses bajanu, ma contas unu bandhuleri!
Translations
French
valoir
English
to be worth
Spanish
valer
Italian
valére
German
gelten.
contamàgiu , nm: contomaxu 1 Synonyms e antonyms carena, contestura, contomadu, corporzale Sentences est un'ómini de contomaxu mannu.
contànsia , nf: contàntzia,
contàscia,
contassa,
contàssia Definition
contu chi si narat mescamente po istentare is pipios, is piciochedhos, fatu a pentzamentu ma a manera de pàrrere una cosa de abberu / zúchere a ccn. a contassa = a fontomu
Synonyms e antonyms
contadu,
contu,
fola,
palistória
Sentences
fit unu creijolu chi creiat a sas contàscias ◊ cada ghirada a bidha de su frade fit unu sero de contàssias pro Bannedhu ◊ sas mammais contant a netas e a nebodes sas contàntzias de sa vida issoro tribbulada
Etymon
srd.
Translations
French
légende
English
legend
Spanish
leyenda
Italian
leggènda
German
Märchen.
contànte, contànti , agt Definition
nau de dinare, chi est deretu a ispèndhere, chi si podet contare deretu, sa moneda currente chi unu portat ispartziu in billetes o àteru
Translations
French
comptant
English
ready (money)
Spanish
efectivo
Italian
contante
German
bar.
contàntzia contànsia
contàre contàe
contàre 1 contài 1
contarédhu , agt, nm Definition nau de unu, chi o chie istat sèmpere contandho totu su chi ischit, cosas chi no depet puru; nau de unu pobidhu, chi a sa pobidha istat sèmpere contandhodhi su dinare, a bíere cantu ndhe ispendhet, ca no dhi giaet fide Synonyms e antonyms iscobiante, iscoviadori, iscoviargiolu, lendharzu, sciodheri / compidajolu 2. fàghela padrona e mere già chi postu li as s'anedhu: su maridu contaredhu faghet ladra sa muzere! (Piras) Scientific Terminology ntl Etymon srd.
contàrgiu , nm Definition
chie contat contos, dhi praghet a istare contandho contos, contàssias
Translations
French
raconteur
English
storyteller
Spanish
narrador
Italian
raccontatóre
German
Erzähler.
contàri contàe
contaròi contadòre
contasàles , agt Definition nau de ccn., chi est arrestigu, susuncu, de manu istrinta chi no giaet nudha Etymon srd.