fastígiu , nm Definition
su fastigiare, su ammorare tra ómine e fémina
Synonyms e antonyms
ammoronzu,
fastigiamentu
Sentences
no ti dha pighis in fastígius: fai lampau e tronau! ◊ ariseru in crésia dhui apu biu unu fastígiu ◊ mancai siat in fastígius de sendi pitia, cussa est fémina chi aturat bagadia! ◊ contamí su contu de su fastígiu!
Etymon
ctl.
festeig
Translations
French
cour,
flirt
English
courting
Spanish
cortejo,
ligue
Italian
corteggiaménto,
amoreggiaménto
German
Koserei.
fastígiu 1 faltízu
fàstiu , nm Definition afaciada o pinna de unu muru Synonyms e antonyms muru, parada Sentences s'arrundibi s’iat fatu su niu in su fàstiu de su muru de coxina (T.Addari).
fastizàre , vrb: afastizare Definition giare ifadu, giare o tènnere fastígios Sentences dogn'istante ti fastizas, chircas paghe e no ti abbizas chi ti atristas solamente! (G.A.Cossu)◊ dae minore so faghendhe gherra fastizandho in sos contos de amore ◊ no ti fastizet su dolore meu!
fastiziósu, fastizósu , agt Definition
chi giaet ifadu, fastígios; chi est ifadau, chi sentit ifadu
Synonyms e antonyms
ifadosu,
irvilidu
/
infrascau
Sentences
sa die sa musca pariat prus fastiziosa e pisigula ◊ su caldu in istiu est fastizosu
2.
si ndhe ischidesit e printzipiesit a si girare fastizosu ◊ l'intendhia fastizosu ca mi daia it'e fàghere pro issu ◊ ite chircas, mente mia, chi ses tantu fastizosa, sempre bolendhe prenetosa cun s'alada fantasia? (G.A.Cossu)
Etymon
srd.
Translations
French
embêté,
fâché
English
annoyed
Spanish
enfadado
Italian
infastidito,
seccato
German
verärgert.
fastízu faltízu
fastòja , nf: frostoja Definition su frore de sa buda (ispàdula o istògia), ma fintzes solu buda Synonyms e antonyms insurdabitzinnos, issurda, surduricra / cdh. insuldaríciu Sentences portat in manus un'iscannixedhu a fundu de fastoja (Fr.Onnis) Scientific Terminology rbr Etymon srd.
fasumía , nf: fisionomia, fisolomia, fisonomia, fisumia, visonomia Definition su chi unu si paret a cara, deasi comente si arregodat fintzes chentza dhu portare ananti Synonyms e antonyms bisura, fasallumia, pinta 1 Sentences at sa fisumia de un'ànghelu ◊ ses unu caru fiore vellutadu in carre bia cun d-una fisumia tota gràscia e totu amore (Grolle) Etymon itl. fisionomia.
fàta , nf Definition
su fàere, sa cosa chi si faet, s'òpera
Synonyms e antonyms
acioni,
òbera
/
mirabí
Idioms
csn:
si no est gai, fata! = si no est gai ite li faghet?, chi no est aici no fait nudha, no importat; dare una fata = cumentzai unu trabballu ma sentza de dh'acabbai, lassare a mesincumentu, a rugos, fatu in parte; a sa fata de sa die = obrescendi
Sentences
morint sos sonnos a fata de die! ◊ est una rosa atraente e de valore, de númene e de fata ◊ cussa fémina est Allegria de nòmene e de fatas ◊ deo ndhe tenzo sa lumenada, àtere sas fatas ◊ su babbu li at dadu su sestu de sas bonas fatas, a su fizu ◊ li ant dadu una fata, a sa faina, e si che sunt andhados ◊ meda bi cheret a bodhire figu a ue no lompes… leas un'unchinu e fata!
Etymon
srd.
Translations
French
action
English
act,
action
Spanish
acción,
acto
Italian
azióne,
atto
German
Tat,
Handlung.
fatadúra , nf Definition su afadai o afatugiare, ammajare, fintzes in sensu bonu Synonyms e antonyms aciseria, afatúgiu, brusceria, fadia 1, fatura, maghia, magina, maina Etymon srd.
fatài fadài
fatàle, fatàli , agt Definition chi pertocat su fadu, chi dipendhet de su destinu e no faet a si ndhe iscabbúllere Sentences una fatale ingannia, un'umbra de disisperu chi no paret mancu beru si est betada subra a mie.
fatalidàde, fatalidàdi , nf Definition cosa chi est dipéndhia de su fadu, chi no est dipéndhia de sa volontade de ccn.
fatalísmu , nm Definition su si fàere s'idea chi tanti, in is cosas, no si dhue podet nudha, coment'e chi totu dipendhat de su fadu, de su destinu Sentences s’ignoràntzia podit produsi disistima, disisperu, fatalismu, ca s’imparat a crei chi no baleus nudha.
fatalísta , agt, nm Definition chi o chie est de s'idea chi tanti, in is cosas e chistiones, no si podet fàere nudha, coment'e chi totu dipendhat de su fadu, de su destinu.
fatànte, fatànti , nm, agt: afatanti*,
fatente 1,
fetante,
ifatante Definition
chi o chie benit aifatu, su primu chi sighit luego apustis / sa dí, sa noti, su frade, sa sorre fatante
Synonyms e antonyms
venente
Sentences
custus funta seti fradis e una dí a guàrdia de sa gruta ant lassau su fatanti de su prus piticu
Translations
French
suivant
English
following
Spanish
sucesivo,
siguiente
Italian
successivo
German
Nächste,
nächst,
folgend.
fatebàre, fatebàri , avb Definition unu aifatu de s'àteru, innanti s'unu apustis s'àteru, luego apustis de sighia Sentences est istadu reprovadu tres annos fatebare.
fatènte , agt Definition acutzau, chi segat, nau de ainas po segare Synonyms e antonyms segante Sentences est unu bultedhu fatente.
fatènte 1 fatànte