fastígiu , nm Definizione
su fastigiare, su ammorare tra ómine e fémina
Sinonimi e contrari
ammoronzu,
fastigiamentu
Frasi
no ti dha pighis in fastígius: fai lampau e tronau! ◊ ariseru in crésia dhui apu biu unu fastígiu ◊ mancai siat in fastígius de sendi pitia, cussa est fémina chi aturat bagadia! ◊ contamí su contu de su fastígiu!
Etimo
ctl.
festeig
Traduzioni
Francese
cour,
flirt
Inglese
courting
Spagnolo
cortejo,
ligue
Italiano
corteggiaménto,
amoreggiaménto
Tedesco
Koserei.
fastígiu 1 faltízu
fàstiu , nm Definizione afaciada o pinna de unu muru Sinonimi e contrari muru, parada Frasi s'arrundibi s’iat fatu su niu in su fàstiu de su muru de coxina (T.Addari).
fastizàre , vrb: afastizare Definizione giare ifadu, giare o tènnere fastígios Frasi dogn'istante ti fastizas, chircas paghe e no ti abbizas chi ti atristas solamente! (G.A.Cossu)◊ dae minore so faghendhe gherra fastizandho in sos contos de amore ◊ no ti fastizet su dolore meu!
fastiziósu, fastizósu , agt Definizione
chi giaet ifadu, fastígios; chi est ifadau, chi sentit ifadu
Sinonimi e contrari
ifadosu,
irvilidu
/
infrascau
Frasi
sa die sa musca pariat prus fastiziosa e pisigula ◊ su caldu in istiu est fastizosu
2.
si ndhe ischidesit e printzipiesit a si girare fastizosu ◊ l'intendhia fastizosu ca mi daia it'e fàghere pro issu ◊ ite chircas, mente mia, chi ses tantu fastizosa, sempre bolendhe prenetosa cun s'alada fantasia? (G.A.Cossu)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
embêté,
fâché
Inglese
annoyed
Spagnolo
enfadado
Italiano
infastidito,
seccato
Tedesco
verärgert.
fastízu faltízu
fastòja , nf: frostoja Definizione su frore de sa buda (ispàdula o istògia), ma fintzes solu buda Sinonimi e contrari insurdabitzinnos, issurda, surduricra / cdh. insuldaríciu Frasi portat in manus un'iscannixedhu a fundu de fastoja (Fr.Onnis) Terminologia scientifica rbr Etimo srd.
fasumía , nf: fisionomia, fisolomia, fisonomia, fisumia, visonomia Definizione su chi unu si paret a cara, deasi comente si arregodat fintzes chentza dhu portare ananti Sinonimi e contrari bisura, fasallumia, pinta 1 Frasi at sa fisumia de un'ànghelu ◊ ses unu caru fiore vellutadu in carre bia cun d-una fisumia tota gràscia e totu amore (Grolle) Etimo itl. fisionomia.
fàta , nf Definizione
su fàere, sa cosa chi si faet, s'òpera
Sinonimi e contrari
acioni,
òbera
/
mirabí
Modi di dire
csn:
si no est gai, fata! = si no est gai ite li faghet?, chi no est aici no fait nudha, no importat; dare una fata = cumentzai unu trabballu ma sentza de dh'acabbai, lassare a mesincumentu, a rugos, fatu in parte; a sa fata de sa die = obrescendi
Frasi
morint sos sonnos a fata de die! ◊ est una rosa atraente e de valore, de númene e de fata ◊ cussa fémina est Allegria de nòmene e de fatas ◊ deo ndhe tenzo sa lumenada, àtere sas fatas ◊ su babbu li at dadu su sestu de sas bonas fatas, a su fizu ◊ li ant dadu una fata, a sa faina, e si che sunt andhados ◊ meda bi cheret a bodhire figu a ue no lompes… leas un'unchinu e fata!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
action
Inglese
act,
action
Spagnolo
acción,
acto
Italiano
azióne,
atto
Tedesco
Tat,
Handlung.
fatadúra , nf Definizione su afadai o afatugiare, ammajare, fintzes in sensu bonu Sinonimi e contrari aciseria, afatúgiu, brusceria, fadia 1, fatura, maghia, magina, maina Etimo srd.
fatài fadài
fatàle, fatàli , agt Definizione chi pertocat su fadu, chi dipendhet de su destinu e no faet a si ndhe iscabbúllere Frasi una fatale ingannia, un'umbra de disisperu chi no paret mancu beru si est betada subra a mie.
fatalidàde, fatalidàdi , nf Definizione cosa chi est dipéndhia de su fadu, chi no est dipéndhia de sa volontade de ccn.
fatalísmu , nm Definizione su si fàere s'idea chi tanti, in is cosas, no si dhue podet nudha, coment'e chi totu dipendhat de su fadu, de su destinu Frasi s’ignoràntzia podit produsi disistima, disisperu, fatalismu, ca s’imparat a crei chi no baleus nudha.
fatalísta , agt, nm Definizione chi o chie est de s'idea chi tanti, in is cosas e chistiones, no si podet fàere nudha, coment'e chi totu dipendhat de su fadu, de su destinu.
fatànte, fatànti , nm, agt: afatanti*,
fatente 1,
fetante,
ifatante Definizione
chi o chie benit aifatu, su primu chi sighit luego apustis / sa dí, sa noti, su frade, sa sorre fatante
Sinonimi e contrari
venente
Frasi
custus funta seti fradis e una dí a guàrdia de sa gruta ant lassau su fatanti de su prus piticu
Traduzioni
Francese
suivant
Inglese
following
Spagnolo
sucesivo,
siguiente
Italiano
successivo
Tedesco
Nächste,
nächst,
folgend.
fatebàre, fatebàri , avb Definizione unu aifatu de s'àteru, innanti s'unu apustis s'àteru, luego apustis de sighia Frasi est istadu reprovadu tres annos fatebare.
fatènte , agt Definizione acutzau, chi segat, nau de ainas po segare Sinonimi e contrari segante Frasi est unu bultedhu fatente.
fatènte 1 fatànte