fastígiu , nm Definitzione su fastigiare, su ammorare tra ómine e fémina Sinònimos e contràrios ammoronzu, fastigiamentu Frases no ti dha pighis in fastígius: fai lampau e tronau! ◊ ariseru in crésia dhui apu biu unu fastígiu ◊ mancai siat in fastígius de sendi pitia, cussa est fémina chi aturat bagadia! ◊ contamí su contu de su fastígiu! Ètimu ctl. festeig Tradutziones Frantzesu cour, flirt Ingresu courting Ispagnolu cortejo, ligue Italianu corteggiaménto, amoreggiaménto Tedescu Koserei.
fastígiu 1 faltízu
fàstiu , nm Definitzione afaciada o pinna de unu muru Sinònimos e contràrios muru, parada Frases s'arrundibi s’iat fatu su niu in su fàstiu de su muru de coxina (T.Addari).
fastizàre , vrb: afastizare Definitzione giare ifadu, giare o tènnere fastígios Frases dogn'istante ti fastizas, chircas paghe e no ti abbizas chi ti atristas solamente! (G.A.Cossu)◊ dae minore so faghendhe gherra fastizandho in sos contos de amore ◊ no ti fastizet su dolore meu!
fastiziósu, fastizósu , agt Definitzione chi giaet ifadu, fastígios; chi est ifadau, chi sentit ifadu Sinònimos e contràrios ifadosu, irvilidu / infrascau Frases sa die sa musca pariat prus fastiziosa e pisigula ◊ su caldu in istiu est fastizosu 2. si ndhe ischidesit e printzipiesit a si girare fastizosu ◊ l'intendhia fastizosu ca mi daia it'e fàghere pro issu ◊ ite chircas, mente mia, chi ses tantu fastizosa, sempre bolendhe prenetosa cun s'alada fantasia? (G.A.Cossu) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu embêté, fâché Ingresu annoyed Ispagnolu enfadado Italianu infastidito, seccato Tedescu verärgert.
fastízu faltízu
fastòja , nf: frostoja Definitzione su frore de sa buda (ispàdula o istògia), ma fintzes solu buda Sinònimos e contràrios insurdabitzinnos, issurda, surduricra / cdh. insuldaríciu Frases portat in manus un'iscannixedhu a fundu de fastoja (Fr.Onnis) Terminologia iscientìfica rbr Ètimu srd.
fasumía , nf: fisionomia, fisolomia, fisonomia, fisumia, visonomia Definitzione su chi unu si paret a cara, deasi comente si arregodat fintzes chentza dhu portare ananti Sinònimos e contràrios bisura, fasallumia, pinta 1 Frases at sa fisumia de un'ànghelu ◊ ses unu caru fiore vellutadu in carre bia cun d-una fisumia tota gràscia e totu amore (Grolle) Ètimu itl. fisionomia.
fàta , nf Definitzione su fàere, sa cosa chi si faet, s'òpera Sinònimos e contràrios acioni, òbera / mirabí Maneras de nàrrere csn: si no est gai, fata! = si no est gai ite li faghet?, chi no est aici no fait nudha, no importat; dare una fata = cumentzai unu trabballu ma sentza de dh'acabbai, lassare a mesincumentu, a rugos, fatu in parte; a sa fata de sa die = obrescendi Frases morint sos sonnos a fata de die! ◊ est una rosa atraente e de valore, de númene e de fata ◊ cussa fémina est Allegria de nòmene e de fatas ◊ deo ndhe tenzo sa lumenada, àtere sas fatas ◊ su babbu li at dadu su sestu de sas bonas fatas, a su fizu ◊ li ant dadu una fata, a sa faina, e si che sunt andhados ◊ meda bi cheret a bodhire figu a ue no lompes… leas un'unchinu e fata! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu action Ingresu act, action Ispagnolu acción, acto Italianu azióne, atto Tedescu Tat, Handlung.
fatadúra , nf Definitzione su afadai o afatugiare, ammajare, fintzes in sensu bonu Sinònimos e contràrios aciseria, afatúgiu, brusceria, fadia 1, fatura, maghia, magina, maina Ètimu srd.
fatài fadài
fatàle, fatàli , agt Definitzione chi pertocat su fadu, chi dipendhet de su destinu e no faet a si ndhe iscabbúllere Frases una fatale ingannia, un'umbra de disisperu chi no paret mancu beru si est betada subra a mie.
fatalidàde, fatalidàdi , nf Definitzione cosa chi est dipéndhia de su fadu, chi no est dipéndhia de sa volontade de ccn.
fatalísmu , nm Definitzione su si fàere s'idea chi tanti, in is cosas, no si dhue podet nudha, coment'e chi totu dipendhat de su fadu, de su destinu Frases s’ignoràntzia podit produsi disistima, disisperu, fatalismu, ca s’imparat a crei chi no baleus nudha.
fatalísta , agt, nm Definitzione chi o chie est de s'idea chi tanti, in is cosas e chistiones, no si podet fàere nudha, coment'e chi totu dipendhat de su fadu, de su destinu.
fatànte, fatànti , nm, agt: afatanti*, fatente 1, fetante, ifatante Definitzione chi o chie benit aifatu, su primu chi sighit luego apustis / sa dí, sa noti, su frade, sa sorre fatante Sinònimos e contràrios venente Frases custus funta seti fradis e una dí a guàrdia de sa gruta ant lassau su fatanti de su prus piticu Tradutziones Frantzesu suivant Ingresu following Ispagnolu sucesivo, siguiente Italianu successivo Tedescu Nächste, nächst, folgend.
fatebàre, fatebàri , avb Definitzione unu aifatu de s'àteru, innanti s'unu apustis s'àteru, luego apustis de sighia Frases est istadu reprovadu tres annos fatebare.
fatènte , agt Definitzione acutzau, chi segat, nau de ainas po segare Sinònimos e contràrios segante Frases est unu bultedhu fatente.
fatènte 1 fatànte