fascísmu , nm Definitzione idea política antidemogràtica, amantiosa de is ditaduras Frases in bidha in su tempus de su fascismu dhu'iat un'ingegneri chi fiat unu esiliau políticu ◊ su Federali iat donau órdini a is fascistas de no dhi lassai aberri buca, a Lussu, candu beniat a bidha.
fascísta , agt: fassista, fassistu Definitzione amantiosu o cumbintu de su fascismu, chi pertocat su fascismu Frases a dommo fiant benios tres de custos fassistos e m'iant nau ca mi depio iscríede a sa fàssiu.
fascíta , nf Definitzione
min. de fàscia 1; tira de paperi po aguantare ccn. cosa; fintzes anedhu, fasceta
Sinònimos e contràrios
anedhu
2.
sa lóriga o fascita est su nòmini de s'anedhu chi s'ómini donat a sa fémina chi at aggradéssiu sa pregunta
Tradutziones
Frantzesu
bande de papier
Ingresu
wrapper
Ispagnolu
faja
Italianu
fascétta
Tedescu
Bändchen.
fascítu , nm Definitzione
min. de fasci; matzu de cosa
Tradutziones
Frantzesu
petite gerbe,
petite botte,
petite brassée
Ingresu
small band
Ispagnolu
haz pequeño
Italianu
fascétto
Tedescu
Bündelchen.
fasciúdu , agt: fasciuru,
fassudu Definitzione
nau pruschetotu de su laore, chi at bogau cambos meda, tipiu, chi est bellu a fundhu mannu, imbénnidu; nau de gente, chi est de carena forte; si narat fintzes de su tempus
Sinònimos e contràrios
acambadu,
afundhadu 1
Frases
su trigu ocannu est fasciudu
2.
fassudu o de pagu isetu, unu, s'isetore fit semper prontu a leare (G.A.Mura)
3.
ocannu est fendi un'ierru fasciudu, frius e tempus mau sempri
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
tallé
Ingresu
headed
Ispagnolu
amacollado
Italianu
accestito
Tedescu
bestockt.
fasciughèsa , nf Definitzione su èssere fasciugu, su tènnere pagu gana Sinònimos e contràrios dirgana.
fasciugósu , agt Definitzione nau de ccn., trancuillone, fintzes mandrone, chi si leat is cosas a discóidu, cun pagu contivígiu Sinònimos e contràrios discoidosu, trascuradu | ctr. apinnicadu, pinnicosu Ètimu srd.
fasciúgu , agt, nm Definitzione
chi est metzanu, malu, fintzes chi si dha leat tropu a lecuancas, tropu abbellu, faendho sa cosa po mandronia; istrobbu, cosa chi istrobbat, giaet ifadu; a logos, pentzamentu, arraolu / fai una cosa a f. = azigu, a pelea; pàrrere f. = pàrrere dolu in su sensu de no àere gana
Sinònimos e contràrios
bassineri
Frases
custa est arrobbixedha fasciuga
2.
si serrant su nasu narandu ca dhis fait fasciugu su fragu malu ◊ issu a betiri figumorisca no bandat poita est preitzosu e dhi pigat fasciugu
3.
chine tenet fasciugu no drommit
Ètimu
ctl.
feixuc
Tradutziones
Frantzesu
trivial
Ingresu
vulgar
Ispagnolu
vulgar
Italianu
volgare
Tedescu
vulgär.
fasciúru fasciúdu
fascónzu , nm Sinònimos e contràrios fascada, fascadura, fascamentu Frases custu fasconzu de su bratzu dórchidu andhat bene Ètimu srd.
fàse , nf: fasi 1 Definitzione parte, pasia de su tempus necessàriu po fàere una cosa, po acontèssere unu fenòmenu (es. in is motores a iscópiu podent èssere duas o bàtoro) Sinònimos e contràrios pasia Frases candho est sa fase de cumpressione devet giugher sas vàlvolas serradas ca, si una bi ndh'at chi no favorit, no tirat su motore e si ndhe morit (Sale).
fasédhu , nm Definitzione una calidade de pisu: fasolu brent'e mòngia, corru de craba o fintzes pisolu faci de ómini Sinònimos e contràrios fasoluniedhu, pisedhu 2, pisighedhu Terminologia iscientìfica rbzc, Vigna unguiculata.
fasfarúza fafarúza
fàsi , prep Definitzione in fasi de… = a su postu o in parte de… Sinònimos e contràrios pasa 2.
fàsi 1 fàse
fasíu , agt Definitzione
chi no est impreau, chi no est postu a calecuna cosa; nau de animale o de gente, chi no est trebballandho
Sinònimos e contràrios
ibbàidu,
irgaitzu
/
disabbutu,
disimperau,
disocupadu,
istóbbile,
líbberu
| ctr.
impitzadu
Frases
no ant agatau una mesa fasida po si pònniri (M.Porru)◊ cantu su babbu si fut mortu, sa fígia est torrada fasia e at cumenciau a agiudare is pòberos
2.
est unu pagu de tempus chi tenzo su molente fasiu e po cussu si dha pigat a zogu! ◊ sa mulleri est sempri fasia e comenti dha telèfonat si allichidit e partit
Tradutziones
Frantzesu
disponible
Ingresu
avalaible
Ispagnolu
disponible
Italianu
disponìbile
Tedescu
verfügbar,
disponibel.
fasolàda , nf Definitzione papada de fasolu, de pisu; isciolóriu Sinònimos e contràrios bambiore, bambura, ibbàmbiu, isapidóriu Ètimu itl. fagiolata.
fasolédhu , nm: basoledhu, faxuledhu Definitzione min. de fasolu, nau po su pisu modhe de còere a tega Sinònimos e contràrios corriciolu, teghiciolu.
fasólu , nm: basolu,
faxolu Definitzione
unu de is alegúmenes prus connotos, cotu a friscu e a sicau: faet a cambigiolu longu e fine, in terra e mescamente in artu (si est arraigau), e bogat tegas longas chi faent unos cantu granos; nau de ccn., chi est un'iscimpru / f. de arreiga = basolu chi faghet sirba longa, chi cheret arraigadu
Sinònimos e contràrios
faiseta,
faita,
pisu 1
Frases
tui ses sempri coxinendi minestra de fasolu a brenti niedha ◊ apu fatu s'arreiga po su fasolu ◊ dhoi tengu s'indívia, s'àpiu, su fasolu e sa patata
2.
petz'e fasolu, baidindi!
Terminologia iscientìfica
lrs, Fhaseolus vulgaris
Ètimu
ltn.
phaseolus
Tradutziones
Frantzesu
haricot
Ingresu
bean
Ispagnolu
judía
Italianu
fagiòlo
Tedescu
Gartenbohne.
fasolumòngia , nm Definitzione una calidade de pisu chi si coet a granu e corgiolu e chentza mancu che dhi bogare su filacitu ue isperrat sa tega (bastat a che dhi segare tenaghe e culatzu) Terminologia iscientìfica lrs, Phaseolus sphaericus.