fatuerétu , nm Definizione
bona fortuna, fadu bonu: foedhu chi narant fintzes po augúriu
Sinonimi e contrari
dícia
Modi di dire
csn:
tènnere f. = andhare bene, in bonu, àere fortuna; bènnere a f. = andhare in pavore, lòmpere a cumprimentu bene, andhare in bonu
Frasi
a medas annos e fatueretu chena èssere a istrobbos mai suzetu! (G.Ruju)◊ disizo pro s'àteru una vida cun salude e fatueretu ◊ cantu eris at patidu oe apat fatueretu e bonu fadu (P.Casu)◊ emigreit in chilca de fatueretu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bonne chance!
Inglese
best wishes
Spagnolo
¡felicitaciones!,
¡felicidades!
Italiano
auguri!
Tedesco
Glückwünsche! (herzliche).
fatugiàu , agt Definizione chi dhi ant fatu afatúgiu Sinonimi e contrari apungau Frasi at agatau su cuadhu fatugiau Etimo srd.
fatúgiu, fatúnzu , nm: afatúgiu, fatuzu Sinonimi e contrari aciseria, acisu, almaia, brusceria, afadamentu, fadia 1, fatura, maghia, magina, maina, majalzadoria, malifatu, punga, strimíngiu Frasi mi seo imbassada zeo a dimandhare a su preide de iscontzare su fatuzu ◊ no si est faedhadu prus ne de majarzarias ne de fatunzos ◊ unu fatunzu timidu meda fit sa prennidura Etimo srd.
fatúra , nf Definizione
mali fatu, cosa (pipias de tzàpulu cun agúgias cravilladas in su tretu inue s'iat a bòlere fàere essire su male) chi si faet po acapiare a unu, po dhi fàere male, po dhi cambiare in peus sa sorte
Sinonimi e contrari
aciseria,
acisu,
afatúgiu,
almaia,
brusceria,
fadia 1,
maghia,
magina,
maina,
punga,
strimíngiu
Frasi
sa coga dhi at fatu una fatura ◊ is maias su predi dhas fait po isculai faturas e maias allenas ◊ si faghiant carchi fatura mala ghetànt sa curpa a sos duendos ◊ cussas piciocas parint duas faturas de cantu funt lègias!
Etimo
ltn.
factura
Traduzioni
Francese
sorcellerie
Inglese
sorcery
Spagnolo
brujería
Italiano
stregonerìa
Tedesco
Hexerei.
fatúra 1 , nf Definizione
su fàere, mescamente nau de sa manera, e fintzes su àere o su èssere fatu
Sinonimi e contrari
acioni,
faghidura,
fata,
fatesa
/
faitzioni
Frasi
custas sunt faturas de macu: putzidha, no si faghet gai, no! ◊ de custas faturas no ndhe fatat, ca un'ómine che a isse, fatu a síndhigu, iscumparet pro cantu si agatat! ◊ po is malas òperas nostas, po is faturas e pentzamentus nostus Cristus est mortu in cruxi
2.
chie naschet cuadru, morrer tundhu no podet, ca est àtera fatura! (A.Serra)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
action,
traits
Inglese
action,
features
Spagnolo
acción,
facción,
rasgo
Italiano
azióne,
fattézza
Tedesco
Handlung,
Zug.
fatúra 2 , nf Definizione paperi chi s'iscriet de comente unu at béndhiu cosa, cantu cosa e cantu dh'at fata pagare Sinonimi e contrari retzida Frasi apo comporadu totu custa cosa ma no mi at lassadu fatura ◊ pro ti torrare su dinari chi bi as postu tue, dàeli sa fatura Etimo itl. fattura.
faturài , vrb: afaturai*, faturare Definizione fàere faturas, bruscerias, afatúgios Sinonimi e contrari acisai, afatugiare, ammaghiare, ammainai, ammajarzare, apungare 2. comente ses faturada, ses che tzerpente fea, pares unu bobboi! (L.Pisano)
faturài 1 , vrb: faturare 1 Definizione fàere o iscríere sa fatura.
faturànte, faturànti , nm Definizione
chie còmporat bestiàmene po dhu torrare a bèndhere
Sinonimi e contrari
carnanseri
Traduzioni
Francese
marchand de bétail
Inglese
cattle dealer
Spagnolo
comerciante de ganado
Italiano
commerciante di bestiame
Tedesco
Viehhändler.
faturàre faturài
faturàu , agt, pps Definizione de faturare e de faturare 1; chi dhi ant fatu fatúgiu Sinonimi e contrari afatuzadu 2. cussu est coment'e chi síasta faturau!
faturía fatoría
faturíu, faturívu , agt Definizione
nau de sa die, chi est de fatu, de trebballare, chi si trebballat
Sinonimi e contrari
fatógliu
| ctr.
bacadibu
Frasi
de lunis a sàpadu sunt dies faturias
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
ouvrable
Inglese
weekday
Spagnolo
laborable
Italiano
feriale,
lavorativo
Tedesco
Arbeits.
fatuvàtu , avb Definizione
luego, deretu apustis, avatu; dónnia pagu tempus, dónnia tanti, tanti bortas, a físciu (itl. fintzes periodicamente)
Sinonimi e contrari
ifatu
/
atoratora,
fissientementi,
otora
Frasi
s'undha andhat e benit e paret chi li apat mandhadu fatuvatu s'ànima de su fizu emigradu ◊ at leadu prémiu Fulanu e fatuvatu Fulana ◊ caminaiat fatuvatu a sa mama
2.
fatuvatu mi ndhe la bido in domo ◊ fatuvatu andaus a bíngia a candu po una cosa a candu po un’àtera ◊ sos lampos fatuvatu allumant de fiama s'orizonte ◊ fit una candhela a carburu e fatuvatu mi lassaiat a s'iscuru ◊ fatuvatu mi torras a sa mente
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
aussitôt après,
souvent,
de temps en temps
Inglese
at once,
close,
often,
at intervals
Spagnolo
luego,
enseguida,
a menudo,
de vez en cuando
Italiano
sùbito apprèsso,
spésso,
sovènte,
a intervalli
Tedesco
daneben,
oft,
in Abständen.
fatuzadòre , nm Definizione chie faet afatúgios, bruscerias Sinonimi e contrari abbervadore, acisadore, aciseri, afaturadore, brúsciu, fatiàrgiu, fatuzeri, maghiàgliu, magineri, mainàrgiu Etimo srd.
fatuzàdu , pps, agt Definizione de fatuzare; chi dhi ant fatu s'afatúgiu Sinonimi e contrari acogau, ammainau.
fatuzàre , vrb: afatugiare Definizione fàere afatúgios Sinonimi e contrari acisai, acogai, afaturai, ammaghiare, ammainai, ammajarzare, apungare Etimo srd.
fatuzéri , agt, nm Definizione
chi o chie faet afatúgios, bruscerias
Sinonimi e contrari
abbervadore,
acisadore,
aciseri,
afaturadore,
brúsciu,
fatiàrgiu,
fatuzadore,
maghiàgliu,
magineri,
mainàrgiu
Frasi
cussas féminas sunt fatuzeras chi de cuntentesa e dolu ndh'ant fatu arte de ingannia
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
sorcier
Inglese
wizard,
sorcerer
Spagnolo
hechicero
Italiano
fattucchière
Tedesco
Zauber…,
Zauberer.
fatúzu fatúgiu
fàtza fàce