grú , nf Definition genia de màchina po artzare, iscarrigare e carrigare pesos mannos.
grúa , nf: grue,
grui Definition
genia de pigione cun cambas longas e tzugu longu; màchina po artzare e carrigare o iscarrigare pesos mannos, mescamente in is portos de mare, ma fintzes in trebballos mannos
Synonyms e antonyms
arrui 1,
grughe 1,
gruni
Sentences
funt gruis veras carcaxadas de su stori
2.
restaia ispantada a bídere cudha labia manna prena de late supesada dae su bratzu de una grua ◊ in bidha si cumintzabant a bíere grues de ferru fachendhe fràvicas
Scientific Terminology
pzn, grus grus
Etymon
ltn.
grue(m)
Translations
French
grue
English
crane
Spanish
grulla,
grúa
Italian
gru
German
Kranich.
gruài , iscl: agguai*, guai Definition intima chi si faet proibbendho o ammeletzandho calecuna cosa, o fintzes solu pentzandho a unu dannu chi ndhe podet bènnere Sentences inue ndh'at, guai!, ómines fatos bai, malos pro issos, pro àtere peste ◊ guai de sa pedhi tua! ◊ guai de su chi no trabballat! ◊ mih ca no ti depes furriare po peruna cosa, gruai, ca portat male! ◊ guai a nois si faghimus gai: arruinados semus!
gruaníssa , nf Definition oru chi essit de prus totu a inghíriu de sa teulada, de sa rundha; pedra de sa fentana; genia de cordone de linna chi si ponet totu a inghíriu de unu retratu, de una pintura Synonyms e antonyms cuarnícia, curnisa*, groníssia.
grúche , nf: cruche*,
gruge,
grughe,
grugi,
gruxe,
gruxi,
ruche Definition
orrugos de cosa (mescamente linna, ma fintzes solu síngias iscritas) postos unu a istúturu cun s’àteru, unu tempus po dhue incravare is cundennaos a morte; singiale e símbulu de martirizu, de suferéntzia, de comente ant incravau a Cristos; s'àtera bandha de una muneda; foedhandho de matas, su tretu inue su truncu si frochidhat e ispartzit in duos o prus cambos mannos / min. gruxita
Synonyms e antonyms
cdh. gruci
| ctr.
grastu
Idioms
csn:
fai o faisí su signali de sa gruxi = sinnare o sinnàresi; in tempus de fai sa gruxi = in d-unu sinnu; pòniri a unu in gruxi = pònnerelu in dificurtade manna, fàgherelu istare sufrindhe; gruxis de bias o de camminus = gruches, rughes, forchidhaduras de caminu, tretu ue abbojant duos caminos, duas carrelas (o si cumpartit su caminu, sa carrela); fai gruxis = istare chentza manigare; fai a gruxis o crastus = ischitindhe, seberare una de sas duas alas de sa moneda; èssiri sentza gruxis e sentza crastus = chentza unu sodhu; nudu che gruche = iscufusu, nudu chei sa bia; a grughes e a crastos = a dortu e a rugadis; secare in gruche = (caminendhe) segare in curtzu, andhare a rugadura
Sentences
zuchiat una gruche de brunzu apicata a una veta "tricolore" ◊ at zurau a manos a gruge
2.
su picu est istau sa gruche in sa vida de su tribbagliante ◊ tristos, iscurtzos e nudos che gruche, chene chenare si ndhe sunt corcaos
Translations
French
croix
English
cross
Spanish
cruz
Italian
cróce
German
Kreuz.
grúches , nf Definition
grughes de bias o de camminos chi si atóbiant
Synonyms e antonyms
gruxeri,
pitzarxu
Translations
French
carrefour
English
crossroads
Spanish
encrucijada
Italian
crocevìa
German
Kreuzung.
gruciàdu , agt Definition
chi est a conca e a ischina incrubada a cara a denanti
Synonyms e antonyms
ancrucadu,
imbassiadu,
incruau,
indúlliu,
ingruxadu
Sentences
sas tzapitadoras istant oras e oras gruciadas iservendhe su laore ◊ andho, gruciadu: ma ue ti agatas, o bellesa, tue?
Translations
French
penché,
courbé
English
bowed
Spanish
agachado
Italian
chino
German
gebeugt.
grúe grúa
grufaría , nf: crofaria* Definition sótziu de cunfrades, de cunsorres Synonyms e antonyms germandadi.
grufassòni , nf: crufassoni* Definition gente meda chi camminat totu impare in acumpangiamentu a ccn. Synonyms e antonyms acumpagnamentu, brefessioni, poltiscione.
grufínu gorfínu
grúge, grúghe grúche
grúghe 1 , nf Definition
genia de pigione mannu
Synonyms e antonyms
arrui 1,
grua*,
gruni
Scientific Terminology
pzn
Translations
French
grue
English
crane
Spanish
grulla
Italian
gru
German
Kranich.
grúgi grúche
grúglia , nf Definition genia de moneda antiga Synonyms e antonyms carrainari Etymon itl.p grolla.
grúgliu , nm Synonyms e antonyms lógiu* Scientific Terminology rba.
grugugliòni, grugullòni , nm: gruguzone 1,
gruguzoni,
grulloni,
gurgugione,
gurgulloni Definition
babbaurru de trigu, bobboi pitichedhu, chi ponet in su trigu incungiau e dh'istampat, totu
Synonyms e antonyms
alguzone,
ilguzone,
orguloni,
suzone
/
cdh. giulgudhoni
Scientific Terminology
crp, calandra granaria
Etymon
ltn.
gurgulione(m)
Translations
French
charançon,
puceron
English
weevil
Spanish
gorgojo,
cuco
Italian
punteruòlo del grano o calandra,
gorgoglióne
German
Kornwurm,
Kornkäfer,
Kornkrebs.
grugúllu, grugúrgiu gorgúzu
gruguzòne , nm: gurguzone Definition genia de forma de casu minoredhedha fata (de late bàchinu) coment’e una pira: giughet unu tenaghe inue si dhi ponet un’orrugu de codriola po dh'apicare Synonyms e antonyms casigiolu Sentences inibe límpidu, inibe gruguzone, prusciutu, cassu, sartitza, durches, donzi gràscia de Deus! Scientific Terminology csu.