gàpa , nf: capa* Definition bestimentu, coment'e capoto Scientific Terminology bst.
gapédhu , nm: capedhu* Definition pinzos de ómine, a pònnere in conca / min. gapedhedhu Synonyms e antonyms bonete Surnames and Proverbs smb: Gappeddu Scientific Terminology bst.
gapèlla , nf: capedha* Definition in is crésias, unu tretu apartau cun artare e níciu a pònnere unu santu, e fintzes a interrare calecuna persona de importu meda Synonyms e antonyms cresiedha Scientific Terminology prdc.
gapellànu , nm: capeglianu Synonyms e antonyms preide Scientific Terminology prf.
gapèta , nf Definition min. de gapa Sentences in gapeta fis artu che pinnone chi pagura fachias a sa morte.
gapòte , nm: capoto* Definition
bestimentu grussu, longu, de pònnere in pitzu
Synonyms e antonyms
cabbanu,
caparone
Sentences
fulliau mi so in s'istoja a titillias de fritu e cuzicau mi at chin gapotes e pedhes ◊ su gapote chi ti as fatu ti rughet in palas che pintatu
Scientific Terminology
bst
Translations
French
manteau,
pardessus
English
coat
Spanish
abrigo
Italian
cappòtto
German
Mantel.
gàra gàla 2
garafína , nf: carrafina*, garrafina Definition una genia de ampudha a bentre larga, tzugu istrintu e pagu pagu prus largu in s'oru de su tapu (chi est de imbidru etotu) Scientific Terminology stz.
garàgi, garàgiu , nm: garaxi, garazu Definition logu po pònnere unu mezu, una màchina Synonyms e antonyms cocera Sentences fraigheint una domo manna chin d-una colte e su garàgiu pro sa màchina ◊ sa màchina cumenti ndi dha bogat de su garàgiu est frisca Scientific Terminology dmo.
garaítzos , nm pl: ghidaitzos,
ghiraditos,
ghiraitos,
ghiraitzu,
ghiratitzos,
giraditzos,
giraditzus,
giraitzos Definition
totu s'istentina, nada deosi ca in bentre est totu a lobos, a ghiroes, a tòrronos
Synonyms e antonyms
beraditos,
busellos,
iltentina,
mannaditzus,
stintinigu
Sentences
lestru, cane de isterju, chi za ti coco duos ghiraitos a paca de s'imperju! ◊ is giraditzus dhus impreant po cundiri sa fà, ca is prus grussus non servint po su sàmbini e ne po su sartitzu
Scientific Terminology
crn
Etymon
srd.
Translations
French
intestin
English
the intestines
Spanish
tripas
Italian
gli intestini
German
Eingeweide (Pl.),
Gedärm,
Gedärme.
garalía gallería
garànca , nf: cadanca*, gradananca Definition s'erríghine etotu ma créschiu, mannu e prenu de sàmbene; nau de unu, chi est malu a istacare (de su chistionu, de su pedire, de su chi bolet) Synonyms e antonyms arighina, arréxini, tzeca Scientific Terminology crp.
garànte , agt, nm Definition chi o chie garantit calecuna cosa, ponet o giaet cosa, faet fiantza, po seguresa de un'àteru Synonyms e antonyms fiantzadore, fiantzeri Etymon itl. garante.
garantíre, garantíri galentíre
garàxi, garàzu garàgi
garbàgliu , nm: carbàgliu*, gorbàgliu Definition genia de pische de mare Synonyms e antonyms ombrina Scientific Terminology psc, umbrina cirrhosa.
garbosidàdi , nf Definition su èssere crabbaos Synonyms e antonyms amànsciu, delicadesa, garbu Sentences is atrus ominedhus, atolondraus de sa garbosidadi, dhi donànt is norabbonas (E.Sanna/M.B.Lai) Etymon srd.
garbósu , agt: grabbosu Definition
chi tenet crabbu in su fàere: in cobertantza, su contràriu
Synonyms e antonyms
aggrabbadu,
ammodau,
ammodidu,
assetiosu,
imbodau
/
grabbedhu
| ctr.
mabigrabbau,
irgrabbau
Sentences
grabbosu, at porriu unu cantu de sartitza a su cumpanzu ◊ li doe totu sas aberténtzias pro chi facat a bonu e siat grabbosu in locu istranzu ◊ duus púxilis, garbosus e de bonas maneras, iant pediu de podi ammeriai in sa pinnixedha de piturras…
Scientific Terminology
ntl
Etymon
srd.
Translations
French
aimable,
poli
English
polite
Spanish
amable,
cortés
Italian
garbato
German
liebenswürdig.
gàrbu , nm: crabbu,
grabbu Definition
su tratu in su fàere, bonu o malu chi siat; nau de cosa, chi si assimbígiat, chi giughet sa bisura de un'àtera
Synonyms e antonyms
amànsciu,
assétiu,
chíschiu,
galania,
tratu
/
cdh. galbu
/
zisa
/
zenia
Idioms
csn:
a su grabbu = a cantu parit; èssere a grabbu bonu, malu = istare bene, male; de malu grabbu = de mala manera; èssere de malu grabbu = no zúghere grabbu; a cussu grabbu, a grabbu chi… = a cussu puntu, a puntu de…
Sentences
addaghi sa pessone no at grabbu cun fizos suos e cun sa muzere ti naro chi ti prenat su coro de amargura!
2.
ista sicuru chi su suo za nche lu tirat sèmpere, de unu grabbu o de s'àteru ◊ a su grabbu, zuchent idea de noche imbèrghere a gherrare! ◊ impessu aiant lebau oru de sa cumbeniéntzia, sos ricos si fint boliaos in su grabbu chi lis fit prus in deretu ◊ leat s'imbóligu e lu betat subra de sa mesa a malu grabbu
3.
sas cartzetas chi mi at fatu zughent su grabbu de unu sacone!
4.
e sorres tuas, su pitzinnu, a grabbu bonu sunt?
5.
fachiat sa medichina a cada grabbu de maladia
6.
fit abesu a su malu colare, ma che a sa borta non si fit bidu isporau a cussu grabbu ◊ fint ifustos a grabbu chi gutziaint abba de donni chirru
Etymon
itl.
Translations
French
politesse,
amabilité
English
courtesy
Spanish
gracia,
cortesía
Italian
garbo,
garbatézza
German
Benehmen,
Liebenswürdigkeit.