A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

gàpa , nf: capa* Definitzione bestimentu, coment'e capoto Terminologia iscientìfica bst.

gapédhu , nm: capedhu* Definitzione pinzos de ómine, a pònnere in conca / min. gapedhedhu Sinònimos e contràrios bonete Sambenados e Provèrbios smb: Gappeddu Terminologia iscientìfica bst.

gapèlla , nf: capedha* Definitzione in is crésias, unu tretu apartau cun artare e níciu a pònnere unu santu, e fintzes a interrare calecuna persona de importu meda Sinònimos e contràrios cresiedha Terminologia iscientìfica prdc.

gapellànu , nm: capeglianu Sinònimos e contràrios preide Terminologia iscientìfica prf.

gapèta , nf Definitzione min. de gapa Frases in gapeta fis artu che pinnone chi pagura fachias a sa morte.

gapòte , nm: capoto* Definitzione bestimentu grussu, longu, de pònnere in pitzu Sinònimos e contràrios cabbanu, caparone Frases fulliau mi so in s'istoja a titillias de fritu e cuzicau mi at chin gapotes e pedhes ◊ su gapote chi ti as fatu ti rughet in palas che pintatu Terminologia iscientìfica bst Tradutziones Frantzesu manteau, pardessus Ingresu coat Ispagnolu abrigo Italianu cappòtto Tedescu Mantel.

gàra gàla 2

garafína , nf: carrafina*, garrafina Definitzione una genia de ampudha a bentre larga, tzugu istrintu e pagu pagu prus largu in s'oru de su tapu (chi est de imbidru etotu) Terminologia iscientìfica stz.

garàgi, garàgiu , nm: garaxi, garazu Definitzione logu po pònnere unu mezu, una màchina Sinònimos e contràrios cocera Frases fraigheint una domo manna chin d-una colte e su garàgiu pro sa màchina ◊ sa màchina cumenti ndi dha bogat de su garàgiu est frisca Terminologia iscientìfica dmo.

garaítzos , nm pl: ghidaitzos, ghiraditos, ghiraitos, ghiraitzu, ghiratitzos, giraditzos, giraditzus, giraitzos Definitzione totu s'istentina, nada deosi ca in bentre est totu a lobos, a ghiroes, a tòrronos Sinònimos e contràrios beraditos, busellos, iltentina, mannaditzus, stintinigu Frases lestru, cane de isterju, chi za ti coco duos ghiraitos a paca de s'imperju! ◊ is giraditzus dhus impreant po cundiri sa fà, ca is prus grussus non servint po su sàmbini e ne po su sartitzu Terminologia iscientìfica crn Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu intestin Ingresu the intestines Ispagnolu tripas Italianu gli intestini Tedescu Eingeweide (Pl.), Gedärm, Gedärme.

garalía gallería

garànca , nf: cadanca*, gradananca Definitzione s'erríghine etotu ma créschiu, mannu e prenu de sàmbene; nau de unu, chi est malu a istacare (de su chistionu, de su pedire, de su chi bolet) Sinònimos e contràrios arighina, arréxini, tzeca Terminologia iscientìfica crp.

garànte , agt, nm Definitzione chi o chie garantit calecuna cosa, ponet o giaet cosa, faet fiantza, po seguresa de un'àteru Sinònimos e contràrios fiantzadore, fiantzeri Ètimu itl. garante.

garantíre, garantíri galentíre

garantzía , nf Sinònimos e contràrios fiànscia, fidantza, seguresa.

garàxi, garàzu garàgi

garbàgliu , nm: carbàgliu*, gorbàgliu Definitzione genia de pische de mare Sinònimos e contràrios ombrina Terminologia iscientìfica psc, umbrina cirrhosa.

garbosidàdi , nf Definitzione su èssere crabbaos Sinònimos e contràrios amànsciu, delicadesa, garbu Frases is atrus ominedhus, atolondraus de sa garbosidadi, dhi donànt is norabbonas (E.Sanna/M.B.Lai) Ètimu srd.

garbósu , agt: grabbosu Definitzione chi tenet crabbu in su fàere: in cobertantza, su contràriu Sinònimos e contràrios aggrabbadu, ammodau, ammodidu, assetiosu, imbodau / grabbedhu | ctr. mabigrabbau, irgrabbau Frases grabbosu, at porriu unu cantu de sartitza a su cumpanzu ◊ li doe totu sas aberténtzias pro chi facat a bonu e siat grabbosu in locu istranzu ◊ duus púxilis, garbosus e de bonas maneras, iant pediu de podi ammeriai in sa pinnixedha de piturras… Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu aimable, poli Ingresu polite Ispagnolu amable, cortés Italianu garbato Tedescu liebenswürdig.

gàrbu , nm: crabbu, grabbu Definitzione su tratu in su fàere, bonu o malu chi siat; nau de cosa, chi si assimbígiat, chi giughet sa bisura de un'àtera Sinònimos e contràrios amànsciu, assétiu, chíschiu, galania, tratu / cdh. galbu / zisa / zenia Maneras de nàrrere csn: a su grabbu = a cantu parit; èssere a grabbu bonu, malu = istare bene, male; de malu grabbu = de mala manera; èssere de malu grabbu = no zúghere grabbu; a cussu grabbu, a grabbu chi… = a cussu puntu, a puntu de… Frases addaghi sa pessone no at grabbu cun fizos suos e cun sa muzere ti naro chi ti prenat su coro de amargura! 2. ista sicuru chi su suo za nche lu tirat sèmpere, de unu grabbu o de s'àteru ◊ a su grabbu, zuchent idea de noche imbèrghere a gherrare! ◊ impessu aiant lebau oru de sa cumbeniéntzia, sos ricos si fint boliaos in su grabbu chi lis fit prus in deretu ◊ leat s'imbóligu e lu betat subra de sa mesa a malu grabbu 3. sas cartzetas chi mi at fatu zughent su grabbu de unu sacone! 4. e sorres tuas, su pitzinnu, a grabbu bonu sunt? 5. fachiat sa medichina a cada grabbu de maladia 6. fit abesu a su malu colare, ma che a sa borta non si fit bidu isporau a cussu grabbu ◊ fint ifustos a grabbu chi gutziaint abba de donni chirru Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu politesse, amabilité Ingresu courtesy Ispagnolu gracia, cortesía Italianu garbo, garbatézza Tedescu Benehmen, Liebenswürdigkeit.