irgavadòre , nm: iscavadore, iscavaroi, scavadori Definition chie iscavat; màchina manna adata po irfossare, apèrrere iscavos mannos fundudhos ma pagu largos 2. cussu triballu mannu l'ant fatu totu a iscavadore: gai za si coitat!
irgavessàdu , agt, nm Definition chi o chie est pagu giustu de conca, pagu giuditziosu, trotu Synonyms e antonyms | ctr. arrejonadu, giudisciosu Etymon srd.
irgelàe, irgelàre, irgelàri , vrb: ixelai Definition essire de sa vista, andhare atesu o apalas de cosa o logu de no si pòdere bíere Synonyms e antonyms imbèlghere, irghelare*, isparèssiri Sentences irgelau su sole, sellant de andari a fàiri unu giogu in su sartu ◊ is màchinas nce funt irgeladas in sa carronada ◊ is arregordus giriotant, si firmant e nc'ixelant cun sa dí (D.Erriu)◊ custu mi fut serbiu a nci fàiri ixelai cussas umbras.
irgemmellài , vrb Definition betare o segare is cambos noos chi no serbint, in su fundhu de sa bide Synonyms e antonyms ilmamagiare, immamare, irfeminellare Sentences acabbau de irgemmellai, gopai?
irgengiàe ilzenzàre
irgeniàdu , agt: isgeniadu Definition nau de ómine o de fémina, chi no tenet géniu, chi no praghet, prus che àteru po sa manera de fàere o de si mòvere Synonyms e antonyms | ctr. geniosu, grasciosu Sentences cussos sunt malos, irgeniados e feos puru.
irgenugràe irbrenugàre
irgénzu inzénzu
irgéstu , agt Definition nau de ccn., chi no tenet crabbu faendho sa cosa, istrossa Synonyms e antonyms ilgrabbuladu, istramu, istraoltu Sentences chie cheret bene carignat e, peri si est irgestu e ndhe l'andhat su pódhiche a s'óciu, chie venit carignau cumprendhet ◊ marrangai vavosu, coirutu e atrividu, irgestu e varvi canu che mugrone (T.Ziranu)◊ sa maca colavat chin s'andhata irgesta e chin sa cara de sos casticaos.
irgeunàre ilgiunàre
irgeunzàre , vrb: irgiaungiai Definition fàere giaúngiu Synonyms e antonyms ageunare, deinare 1 Sentences a fortza chi ndhe fui irgeunzau nau li apo "Prepàrami custu!" Etymon srd.
irgeúnzu , nm Definition su istare chentza papare Synonyms e antonyms dejunu, geunu, geunzu Sentences issa chi at papau a fura est bene irrujolada, si carchi irgeunzu bi at che lu passat a murrunzu Etymon srd.
irgheladòre , agt Definition
nau de màscaras, chi tenet s'efetu de fàere fuire, de che bogare su male, is fatúgios
Etymon
srd.
Translations
French
apotropaïque
English
apotropaic
Spanish
apotropaico
Italian
apotropàico
German
apotropäisch.
irghelàre , vrb: ischelare 1,
isgalare,
isghelare Definition
ighilliare, andharesindhe a manera de no si pòdere bíere; fàere andhare, giagarare; bogare o piscare su pígiu de ccn. cosa (de su brodu, de su late)/ irghela belle e deretu! = stupanci!
Synonyms e antonyms
andai,
caciare,
cupare 1,
essire,
imbèlghere,
infusilare,
irfregorare,
irgelae,
iscèrghere,
isparèssiri
/
gegherai
/
batire,
poltare
| ctr.
aparèschere,
apàrrere,
cumpàrrere
Sentences
irghela a chircare a sorre tua! ◊ nos separamus ue che isgalat su sole ◊ a tota fua che ischelat atesu un'ariopranu ◊ sos parentes, pro los lassare in pasu, si sunt irghelaos ◊ est arreadu finas chi no nche l'at bidu isgheladu in s'úrtima borta de su caminu
2.
sa luna est ischelandhe su gadhu de su pore nighedhu de sas nues ◊ l'ant irghelau che cane dae crésia!
3.
at irghelau su late a bidha
Etymon
srd.
Translations
French
disparaître,
dissiper
English
to dissolve
Spanish
desaparecer
Italian
dileguare
German
verschwinden.
irghelàu , pps Definition
de irghelare; ighilliau, andhau de no si bíere
Synonyms e antonyms
imbérghiu,
isérghidu,
sparéssiu
Translations
French
dissipé,
disparu
English
dissolved
Spanish
desaparecido
Italian
dileguato
German
verschwunden.
irgheleníre ilgheleníre
irgheleníu , agt, pps: irghiliniu Definition
de irghelenire
Synonyms e antonyms
afésiu,
consumidu,
mabagrabiu,
maluvratu,
marriu,
scalarxiu,
scariatzu,
surgiu 1
2.
mi aggarrant, mi picant a fichias de pede e mi lassant a un'ala, mesu irghiliniu: abbarro pacos secundhos gai, a dolores, e tandho zúbilo
Translations
French
émacié,
épuisé
English
worn out
Spanish
agotado
Italian
consunto,
sfinito
German
abgezehrt,
erschöpft.
irghelestiósu , agt Definition
chi po su fragu o su sabore faet gheléstia, a gana lègia, ischifu meda
Synonyms e antonyms
ascherosu
Etymon
srd.
Translations
French
repoussant,
dégoûtant
English
disgusting
Spanish
repugnante
Italian
ributtante,
rivoltante
German
widerlich.
irgheliàre , vrb Definition tzichirriare de cuntentesa, mescamente comente faent is ómines in is ballos Synonyms e antonyms grighilliare, irgrighillare Etymon srd.