irgrandhulàre , vrb Definition cricare is cosas segretas de pigare in cunsideru coment'e chi siant gràndhulas (néulas in mesu de su lardu) Sentences Tiu Gabini teniat sos ammentos a pràticu e los mutiat irgrandhulandhe sas tramas de sas rimas (A.Satta).
irgrandiòla, irgrandizòla , nf Definition
canistedhu mannu
Synonyms e antonyms
caistedhu,
ingrandhajola
Sentences
si poniat sa sedatzadorja intro de s'irgrandizola ◊ leàdebbos una cogone dae s'ingrandiola mia!
Scientific Terminology
stz
Etymon
srd.
Translations
French
corbeille
English
wicker basket
Spanish
canasta
Italian
canèstra
German
großer Korb.
irgranedhàre , vrb Definition bogare su chiu o su granu de sa tega o de s'ispiga, istagiare su granu Synonyms e antonyms irgranare, irranare Sentences s'isgranedhat su pisurtzis, sa faba, su trídicu moriscu Etymon srd.
irgrangiàe, irgrangiàri , vrb Definition segare, fàere a orrughedhos (coment'e a gràngia), a farinedhos Synonyms e antonyms sciscirinai, spamparinai Sentences si ti orruit sa tassa a terra s'irgràngiat Etymon srd.
irgraniàre irgranàre
irgranzàre , vrb: isgrangiare,
isgranzare,
sgrangiai Definition
seberare, bogare su pódhine grussu de sa farra cun su sedatzu largu: est sa primu manu de sa sedatzadura / sedatu de i. = fatu de pilu largu pro sa sedatadura de sa prima manu
Synonyms e antonyms
grangiai,
ingrangiai,
irghilinzonare
Sentences
cun su sedatu russu si leaiat sa farina a l'isgranzare
Etymon
srd.
Translations
French
séparer le son du froment
English
to pull bran apart
Spanish
cerner
Italian
separare la crusca
German
die Kleie trennen.
irgràriu irgràliu
irgrasazonàre , vrb Definition betare o segare is cambos noos, is pigionatzos (grasazones) de su truncu de is matas (es. olia) Synonyms e antonyms immodhitare, irfroghedhare, ispudhonare, irbrossare Etymon srd.
irgravàre, irgraviàre , vrb: isgravai, isgravare Definition fàere prus pagu grae, prus lébiu Synonyms e antonyms allebiae, illebiare | ctr. aggravae.
irgràviu , nm Synonyms e antonyms illebiada, illebiadura, illebiamentu, illevionzu Etymon srd.
irgrèmmere , vrb Definition fàere una genia de isfortzu, fàere fortza, nau de sa carena Synonyms e antonyms isprèmere, ispremiare.
irgrenzàre ilzenzàre
irgrénzu inzénzu
irgrighillàre , vrb Definition pesare a grighíllios, a boghes, a tzérrios (fintzes po alligria) Synonyms e antonyms abbochinare, irgheliare, tichirriare Sentences biendhe sa deina in mesu de sas féminas, de un'improntu si ponet a irgrighillare che disatinada ◊ apo intesu su pudhu irgrighillandhe Etymon srd.
irgrighíllu , nm Synonyms e antonyms boche, cérriu, grighílliu, tichírriu Sentences illimbrinida, sa mama, a s'isparu, picat in bratzos sa pitzinna morta e pranghet a irgrighillos Etymon srd.
irgrijàre , vrb Synonyms e antonyms irgrisire Sentences li apo postu sa supa in sa tzícara de irmartu chi si fit irgrijata.
irgríma , nf: sgherma Definition gherra, gherrígiu, murrúngiu, fintzes su cantare de is atitadoras Sentences inue bi at atítidos e irgrimas tocat a semenare ranos de amore Etymon spn. esgrima.
irgrimàre , vrb: isgrimare,
sgrimai Definition
andhare o fàere coment'e po si difèndhere, a s'iscabbúllere
Synonyms e antonyms
isghermire
Etymon
spn.
esgrimar
Translations
French
se proteger,
se défendre
English
to shield
Spanish
reparar
Italian
schermire
German
schützen.
irgrisiàre , vrb Definition
tènnere o fàere irgrísiu, grisu, nau fintzes in su sensu de àere bregúngia
Synonyms e antonyms
abborrèschere,
afeai,
aschiai,
ghelestiare,
grisai 1,
ischifare
Sentences
ca si fit irgrisiada de fàchere bida rimitana si at chircau una bubada prus còdoma
2.
chie iscurtat a bois iscurtat a mimme, e chie s'irgrísiat de mene s'irgrísiat de chie mi at mandhau (Ev.)
Etymon
srd.
Translations
French
éprouver du dégoût
English
to loathe,
to disgust
Spanish
despreciar,
disgustar
Italian
schifare
German
verschmähen.
irgrisíre , vrb Definition
cambiare colore in cara po assíchidu o àtera timoria manna de si arretirare su sàmbene
Synonyms e antonyms
grisare,
ingrisare,
intasuai,
irgrijare,
isarbolire,
istramudire,
scarafaciari,
stramutiri
Sentences
fit bochindhe su fizu ma si firmat de botu isgrisidu
Etymon
srd.
Translations
French
pâlir
English
to go pale
Spanish
blanquear
Italian
sbiancare
German
erbleichen.