A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

irgrandhulàre , vrb Definizione cricare is cosas segretas de pigare in cunsideru coment'e chi siant gràndhulas (néulas in mesu de su lardu) Frasi Tiu Gabini teniat sos ammentos a pràticu e los mutiat irgrandhulandhe sas tramas de sas rimas (A.Satta).

irgrandiòla, irgrandizòla , nf Definizione canistedhu mannu Sinonimi e contrari caistedhu, ingrandhajola Frasi si poniat sa sedatzadorja intro de s'irgrandizola ◊ leàdebbos una cogone dae s'ingrandiola mia! Terminologia scientifica stz Etimo srd. Traduzioni Francese corbeille Inglese wicker basket Spagnolo canasta Italiano canèstra Tedesco großer Korb.

irgranedhàre , vrb Definizione bogare su chiu o su granu de sa tega o de s'ispiga, istagiare su granu Sinonimi e contrari irgranare, irranare Frasi s'isgranedhat su pisurtzis, sa faba, su trídicu moriscu Etimo srd.

irgrangiàe, irgrangiàri , vrb Definizione segare, fàere a orrughedhos (coment'e a gràngia), a farinedhos Sinonimi e contrari sciscirinai, spamparinai Frasi si ti orruit sa tassa a terra s'irgràngiat Etimo srd.

irgraniàre irgranàre

irgranzàre , vrb: isgrangiare, isgranzare, sgrangiai Definizione seberare, bogare su pódhine grussu de sa farra cun su sedatzu largu: est sa primu manu de sa sedatzadura / sedatu de i. = fatu de pilu largu pro sa sedatadura de sa prima manu Sinonimi e contrari grangiai, ingrangiai, irghilinzonare Frasi cun su sedatu russu si leaiat sa farina a l'isgranzare Etimo srd. Traduzioni Francese séparer le son du froment Inglese to pull bran apart Spagnolo cerner Italiano separare la crusca Tedesco die Kleie trennen.

irgràriu irgràliu

irgrasazonàre , vrb Definizione betare o segare is cambos noos, is pigionatzos (grasazones) de su truncu de is matas (es. olia) Sinonimi e contrari immodhitare, irfroghedhare, ispudhonare, irbrossare Etimo srd.

irgravàre, irgraviàre , vrb: isgravai, isgravare Definizione fàere prus pagu grae, prus lébiu Sinonimi e contrari allebiae, illebiare | ctr. aggravae.

irgràviu , nm Sinonimi e contrari illebiada, illebiadura, illebiamentu, illevionzu Etimo srd.

irgrèmmere , vrb Definizione fàere una genia de isfortzu, fàere fortza, nau de sa carena Sinonimi e contrari isprèmere, ispremiare.

irgrenzàre ilzenzàre

irgrénzu inzénzu

irgrighillàre , vrb Definizione pesare a grighíllios, a boghes, a tzérrios (fintzes po alligria) Sinonimi e contrari abbochinare, irgheliare, tichirriare Frasi biendhe sa deina in mesu de sas féminas, de un'improntu si ponet a irgrighillare che disatinada ◊ apo intesu su pudhu irgrighillandhe Etimo srd.

irgrighíllu , nm Sinonimi e contrari boche, cérriu, grighílliu, tichírriu Frasi illimbrinida, sa mama, a s'isparu, picat in bratzos sa pitzinna morta e pranghet a irgrighillos Etimo srd.

irgrijàre , vrb Sinonimi e contrari irgrisire Frasi li apo postu sa supa in sa tzícara de irmartu chi si fit irgrijata.

irgríma , nf: sgherma Definizione gherra, gherrígiu, murrúngiu, fintzes su cantare de is atitadoras Frasi inue bi at atítidos e irgrimas tocat a semenare ranos de amore Etimo spn. esgrima.

irgrimàre , vrb: isgrimare, sgrimai Definizione andhare o fàere coment'e po si difèndhere, a s'iscabbúllere Sinonimi e contrari isghermire Etimo spn. esgrimar Traduzioni Francese se proteger, se défendre Inglese to shield Spagnolo reparar Italiano schermire Tedesco schützen.

irgrisiàre , vrb Definizione tènnere o fàere irgrísiu, grisu, nau fintzes in su sensu de àere bregúngia Sinonimi e contrari abborrèschere, afeai, aschiai, ghelestiare, grisai 1, ischifare Frasi ca si fit irgrisiada de fàchere bida rimitana si at chircau una bubada prus còdoma 2. chie iscurtat a bois iscurtat a mimme, e chie s'irgrísiat de mene s'irgrísiat de chie mi at mandhau (Ev.) Etimo srd. Traduzioni Francese éprouver du dégoût Inglese to loathe, to disgust Spagnolo despreciar, disgustar Italiano schifare Tedesco verschmähen.

irgrisíre , vrb Definizione cambiare colore in cara po assíchidu o àtera timoria manna de si arretirare su sàmbene Sinonimi e contrari grisare, ingrisare, intasuai, irgrijare, isarbolire, istramudire, scarafaciari, stramutiri Frasi fit bochindhe su fizu ma si firmat de botu isgrisidu Etimo srd. Traduzioni Francese pâlir Inglese to go pale Spagnolo blanquear Italiano sbiancare Tedesco erbleichen.