lèmmas lèma
lemmilèmmi , avb Definition abbellu meda Synonyms e antonyms abbellabbellu.
lemósina , nf: alemúsina*,
lemúsina,
limósina,
limúsina,
limússina Definition
cosa, cosighedha, pagu o pentzada coment'e pagu, chi si giaet po làstima a is pedidores, a gente bisongiosa meda
Synonyms e antonyms
caridade,
graza
/
piachere
Sentences
bi li vat a domo unu pedulianu a pedire sa limússina ◊ dare sa peta, su pane in crésia in lemósina pro un'ànima
2.
so benzendhe si bos faghides sa limósina a mi batijare cussa criadura
Translations
French
aumône
English
alms
Spanish
limosna
Italian
elemòsina
German
Almosen.
lempàssu, lempàtzu lampàtu
lempísu , nm Definition genia de erba chi faet in s'abba coment'e palla marini Scientific Terminology rba.
lemúsina lemósina
lemusinài , vrb: allimusinai,
limosinai,
limosinare,
limusinai,
limusinare Definition
pedire, domandhare s'alemúsina o àteru coment'e alemúsina, coment'e cosa chi no tocat de diritu
Synonyms e antonyms
mendigai,
pedulianare
Sentences
unu padre andhaiat a limosinare ◊ eo nudu e famidu so andhendhe a limusinare ◊ po gràtzia de su regnu biancu baxi in giru a lemusinai (Origa)
Translations
French
mendier
English
to beg for
Spanish
mendigar,
limosnear
Italian
elemosinare
German
betteln (um).
lemusinéri , agt, nm: alemusineri*, limosineri, limusineri Definition chi o chie faet s'alemúsina.
lència , nf: lensa,
lénsia,
lentza,
lintza 1 Definition
ispau grussitu, forte e longu, chi s'impreat po tirare línias deretas, mescamente faendho muru; codriola po piscare
Idioms
csn:
pònnere o tirare a l.; a lintza de… = a paris de…; pinnicare sas lentzas = pinnicai totu e andaisindi
2.
po is arretzas, nassas, frúscias, lentzas e gamus andaus a sa butega afaci de su mollu ◊ beto a su mare lentzas ca sa barca est segada e timo su piscare…
3.
su cambúsciu depit calai a lintza de is origas
Surnames and Proverbs
smb:
Lenza
Etymon
itl.
Translations
French
ligne
English
fishing line
Spanish
sedal
Italian
lènza
German
Angelleine,
Angelschnur.
lencióu, lencióru lantzóru
lèndha , nf: loendha Definition cosa chi si narat, deasi, fintzes chentza cabu, a bodhetu / lendhas de carrasegare = is drucis chi si faint a carrasegare Synonyms e antonyms alleca, bodheta, licutu Sentences in bidha sas lendhas e sas malas peràulas girant in bicu mezus de sa trabuntana ◊ donzi die a sa mama li batiant de iscola una lendha noa ca de sa pitzinna no ndhe podiant fàghere ne crau e ne tzou
lendhàre , vrb Definition
nàrrere a s'unu e a s'àteru totu su chi s'ischit chentza abbisóngiu, fintzes cosas chi iant a dèpere istare méngius chentza bandhias comente podent èssere is chistiones de domo o personales
Synonyms e antonyms
irmendhare,
iscassetare,
iscobiare,
linire,
sbrufulai,
scolovetai,
scordulai
Sentences
neune andhaiat a lendhare sa cosa a sos carabbineris e si calicunu si proaiat a iscobiare est ca fit un'arga de muntonarzu
Etymon
srd.
Translations
French
répandre,
divulguer
English
to spread
Spanish
contar,
airear,
largar
Italian
spifferare,
svesciare,
propalare
German
ausplaudern.
lendhàrzu , agt, nm Definition
chi o chie istat sèmpere contandho a is àteros totu su chi ischit, cosas chi no depet puru
Synonyms e antonyms
contaredhu,
culivala,
culusciagu,
illanadu,
irmendhajolu,
isculatzadu,
ladinu,
sciodheri,
scorruledhu,
scoviaredhu
| ctr.
segretu,
sizerru
Scientific Terminology
ntl
Etymon
srd.
Translations
French
propagateur,
divulgateur
English
spreader
Spanish
propalador
Italian
spifferóne,
propalatóre
German
schwatzhaft,
Zuträger.
léndhine , nm: léndhini,
lénnine,
líndini,
líndiri Definition
(upm) sa cria o oos de su preugu; su pl. a logos est una maladia chi leat a is pipios prus piticos, a buca, a sa limba, chi si faet totu a pintirighinos biancos
Synonyms e antonyms
mindia
Sentences
dhoi ndi fiat de líndiri e de priogu!…
2.
is léndhines furint coment'e pintirighinos biancos chi ammontànt sa limbighedha de su pipiu
Surnames and Proverbs
smb:
Lendini, Lindiri
Etymon
ltn.
lendine(m)
Translations
French
lente
English
nit
Spanish
liendre
Italian
lèndine
German
Nisse.
lendhinèri , nm Definition pètene fine, a dentes cracas Scientific Terminology ans.
léndhini léndhine
lendhinósu , agt: lindirosu Definition chi portat o est càrrigu de léndhine Synonyms e antonyms Sentences giughet sos pilos longos e lendhinosos Etymon srd.
lendhósu , agt Definition nau de ccn., chi acostumat a lendhare, a iscoviare dónnia cosa Synonyms e antonyms lendharzu Sentences tiu Giorzi e tiu Giaghedhu no fint lendhosos: no faedhaiant mai Etymon srd.
lenelène , avb: lenileni Definition
a lébiu a lébiu, pàsidu, a lenu
Synonyms e antonyms
abbellu
Sentences
babbu nos faedhaiat cun tonu lenelene ◊ unu profumu de chena aparitzada mi allórigat sa limba a sa salia chi mi falat in bula lenelene ◊ in s'arroca mizat àcua lenileni
Etymon
srd.
Translations
French
doucement
English
gently
Spanish
suavemente
Italian
lieveménte,
dolceménte
German
sanft,
leicht.