madarocàda , nf Definition its Sentences sunt colados in cheas e in sedhas, intro de ruos pungosos chi ant isungiadu cun madarocadas.
madàssa , nf: matassa, medàscia, medassa, metàscia Definition matzu tundhu grussu a lobos mannos de cosa filada, lana o àteru (filu de currente, filuverru, fintzes istentina po fàere sartitzu) Synonyms e antonyms altzola, ferrata, madafa Idioms csn: sòrbere o isciòlliri sa madassa = fàgherela a lórumu cun su chíndhalu a manera de pòdere menzus impreare su filu; istrebiri sa medassa = (in suspu) arranzare sa chistione Sentences si acogonat che matassa de lana ◊ custa madassa est totu trogada 2. lassadhu benni a innòi ca istrebeus sa medassa! Etymon ltn. mataxa.
madàu , nm: medau, merau Definition logu serrau inue si acorrat o a ue faet fúrriu bestiàmene e dhue at fintzes aprigu o domo po istare is meres; bidhighedha, bidha pitica de pagas domos, prus che àteru coment'e parte de bidha prus manna; in calecunu logu est fintzes s'eremàgiu (postorzu) de sa fae Synonyms e antonyms bidhichedha, bidhiciolu, bodheu, furriadolzu, trechinzu Sentences a su serbidori, candu benit margiani a su madau, no ndi dhu importat nudha de is brebeis e si fuit 2. in merau dhoi teneus sa crésia e s'iscola Surnames and Proverbs smb: Madau, Medau Etymon ltn. metatum. Translations French
madàu 1 , nm Definition cosa fata in matéria, pudrigada; in cobertantza, cosa de ndh'àere bregúngia, trassa de cuare.
madèdha , nf Definition fémina trodolassa, grassa meda.
madèra , nf: marea Definition petzu de linnàmene de barcas fatu a cuidu po poderare (dhue fissare) is tàulas Etymon spn. madera.
madérria , nf Synonyms e antonyms altària, altivesa, bagianeria, chibberesa, púdriu Translations French gloriole, vanité, hauteur English conceit Spanish jactancia Italian vanaglòria, alterìgia German Größenwahn, Hochmut.
maderriósu , agt, nm Definition nau de ccn., chi portat madérria, nau in su sensu de imberriadu, vitziau 2. cussu est unu maderriosu! Etymon srd.
madérzu , nm: madrelzu Definition eremàgiu, muntone de laore postu po dhu treulare / totu a unu m. = totu paris, a muntone.
madéschiu , nm Definition avb.: a m. = a mala gana, coment'e cosa chi arreschet in su gúturu, chi aeschet Synonyms e antonyms aeschidura Sentences suspiras a s'iscúsiu ingurtindhe a madéschiu ranchiores (L.Loi).
madharòne , nm Definition bardúfola istrígile, longa Synonyms e antonyms dorrulodhu Scientific Terminology ggs.
madhitzósu , nm, agt: maritzosu, modhissosu, modhitzosu, mudhitzosu Definition pane modhe, fatu prus che àteru po is festas; chi est modhe, lentu, nau mescamente de su pane, ma fintzes de su letu / s'arrana mudhitzosa = ruspu Synonyms e antonyms fodhosu, modhe, modhitzu | ctr. téteru, tostu Sentences feus maritzosu de símbua e cacòis pintaus ◊ una parti de sa símbula si ndi pesat a cocòis e s'àtara s'ispòngiat po fai su modhitzosu 2. bolia unu tapissu modhitzosu po camminare iscurtza Etymon srd.
madíru , nm: mairu, maridu, mariru, maritu Definition s'ómine chi tenet pobidha, cojuau Synonyms e antonyms pobidhu Sentences cuss'aposentu madiru miu no bolit a dh'oberri ◊ candu fúrriat su madiru dh'agatat séria ◊ cussos duos sunt maridu e muzere ◊ càstia, mairu miu, sa scifedha mi as arrogau! Surnames and Proverbs prb: su maridu contaredhu faghet ladra sa muzere ◊ maridu iscosidu, muzere istrudhada Scientific Terminology ptl Etymon ltn. maritus Translations French mari English husband Spanish marido Italian marito German Ehemann, Mann, Gatte, Gemahl.
madísca , nf: merisca, merrisca Definition calidades de pigiones: segundhu s’arratza, in Sardigna est de passera in beranu, segundhu s’arratza nidat puru Synonyms e antonyms codilonga, coeta, coisàida, culisàida, isposita, madiscedha*, niacoa, tzantzigadita Scientific Terminology pzn, budytes flavus, motacilla alba.
madiscèdha, madischèdha, madixèdha , nf: ammadiscedha, madrischedha, maduscedha, mardischedha, marigedha, mariscedha, medixedha Definition genia de pigione / m. de ní = àtera creze de custu puzone etotu, a conca chisinata Synonyms e antonyms codilonga, codisàgala, coeta, culisàida, isposita, madisca, maredha, mariacoedha, mirascedha, niacoa, tzantzigadita Sentences madixedha, cantus bortas de is alas tuas frorias mi lassasta tantis pinnias! ◊ bella madixedha cun sa coa alleputzia, ti poniast in is pértias e de suncuna ti fuiast Scientific Terminology pzn, budytes flavus Etymon ltn. motacilla Translations French bergeronnette English wagtail Spanish lavandera boyera Italian cutréttola German Stelze.
madòne, madòni , nm: midone Definition sa matza de su trigu postu a modhe dies meda, sueta, lassada pausare e iscolomada: essit bianca che late e s'impreat po meighina e po pònnere a s'orrobba (mescamente de arrandha) prentzandho po essire tètera Synonyms e antonyms farraímpia, groru, imbidoni Etymon ctl. midó.
madràfa , nf Definition foedhu nau a disprétziu po una fémina Synonyms e antonyms madrodha Sentences e chini dh'iat a èssi crétiu ca dhi podiat praxi una madrafa cumenti a tui?!
madràu , nm Definition genia de àghina niedha bona meda.
màdre , nf: madri 2 Definition foedhu chi faet pentzare a calecuna cosa chi giaet sa vida, chi faet naschire, dipèndhere calecun'àtera cosa: pruschetotu si narat de sa parte de aintru de sa natura de sa fémina inue su fedu nou ingènerat e creschet fintzes a naschire e inue, dónnia mese si sa fémina no benit príngia, s'iscònciat su primu pígiu, sa carre noa o mama de sas abbas, itl. decìdua Idioms csn: sa m. de s'úngia = sa carre suta de s'ungra; títulu de fémina chi est posta a su cumandhu de sas monzas: m. abbadessa, superiora; su male de sa m. = zenia de nervosu, itl. isterismo; duramadre, piamadre = de is medhighinas, su pilloncu chi apodhat a s'ossu e cussu chi apodhat a su cerbedhu; frigai bèni sa mardi a unu = dàreli dispiaghere mannu, una briga Scientific Terminology crn, ssl Etymon ltn. matre(m) Translations French utérus English womb Spanish útero Italian ùtero German Gebärmutter, Uterus.
màdre 1 , nf: madri, màdria 2, màdrie, mardi, màrdia, màrdie Definition procu fémina mannu de pòdere angiare o fintzes chi at angiau / min. madriola; pudha matre = pudha frucera Synonyms e antonyms cópia, lóvia, sube Sentences in Roma faint vida che mardi atzopiada e nosu morendi de fàmini! ◊ a Efisinu dhi depit angiai una madri ◊ cussa a is otu fiat ancora apantroxada che una madri próssima! ◊ si tenes una màdria, dónnia tantu ti coes unu prochedhu ◊ babbu m'iat pigadu una madriola e dha paschia in is caminos Scientific Terminology anall Translations French truie English sow Spanish cerda Italian scròfa German Sau.