A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

ocúpu , nm Synonyms e antonyms ocupamentu, ocupatzione Etymon srd.

ocurréntzia , nf Definition bisóngiu comente ndhe podet capitare Synonyms e antonyms bisognu, ocasione Sentences aggradesso s'azudu tou, ma ispero de no àere ocurréntzia ◊ in cuss'ocurréntzia in su pessamentu mi prammizaia totu sas naravellas intesas dai sos mannos ◊ su pastore est torrau a bidha po ocurréntzia de su monte.

ocúrrere, ocúrriri , vrb Synonyms e antonyms bisonzare, serbire.

odhàna , nf Definition genia de mata, no tanti manna, a fògia lada e larga, frutu (upm) mannu cantu unu landhe, a corgiolu tostau, chiu tundhitu, mesu incasciau in d-una genia de ischissone chi s'istacat candho lompet Synonyms e antonyms lantzola, naciola, nucedha Scientific Terminology frt, Corylus avellana Etymon ltn. avellana Translations French noisetier, noisette English hazel (tree) Spanish avellana Italian nocciòlo, nocciòla German Haselnußstrauch, Haselnuß.

odhè!, odhéu! , iscl, nm Definition foedhu chi narant ispantaos, dispràghios, timendho po dannu acontéssiu o chi podet acontèssere: it'arrori!, ite dannu! (dhu narant coment'e nm. puru), o fintzes po cosa bona, chi si credet bella meda, chi s'istimat, o po cosa lègia, mala, chi no si bolet o no si aprovat / essere a odheos = narri odheu! fatuvatu, coment'e timendi meda (o fintzas unu pagu po arreghèscia, tanti po nàrriri ca ccn. cosa no fait a dha fai) Synonyms e antonyms ateu!, mintzisti! / arguai, dannu Sentences odheu ite disastru in domo mia, chi una pedra in se piús no b'at! ◊ odheu, sos canes istanote in gianna mia! ◊ odheu, pudhighina, si ti fidas s'astore est a rodeu! ◊ "Odhè! odhè! ite raju ti est picandhe?!", zúbilat tziu Antoni ◊ e ite li apo a dare, odhè, si so sica che linna?! ◊ odheu si est abberu su chi est nendhe sa zente, chi nachi l'at mortu su fizu?! ◊ - Si no càglias ti sego sa conca! - Odheu, proite no ti provas?! 2. dae tentu, innanti chi ti sutzedat calchi odheu! ◊ e càlladi a sa muda: a ndhe tenes de odheos, mancus chi siant mortes de ómine pro àere intesu duos tzocos! ◊ làssami sos odheos, pònedi e faghe sa faina, za no ses cancaradu! 3. odheu a bonu chi est custu mele!…◊ odheu cantu est zeniosu cussu zòvanu!…◊ odheu, cudhu macu, bessimich'eretu, no so in chirca tua! ◊ odheu cust'imbriagone: candho est chi ndhe la finis?! ◊ odhè! odhè! proite no ti callas, menzus?! ◊ - Fulanu est cojendhe cun Fulana… - Odheu!… bellu inzertu, mih, unu prus macu de s'àteru! ◊ odheu, no niedas nudha ca est fintzas birgonza! Etymon srd. Translations French mon Dieu! English good Lord! Spanish ¡Dios mío! Italian o Dio! German ach Gott!

odhidòne , nm Definition genia de istrégiu; idea chi berrinat sa conca Synonyms e antonyms badhidoni*, mannirone / ammuntu 1, arriolu, pedine.

odhiólu , nm Definition sa trota candho est de naschidórgiu, ancora pitica Synonyms e antonyms groli, seju 1, sodhiscu, trotischedha, tzurrita Scientific Terminology psc Etymon srd. Translations French alevin de la truite English fry trout Spanish alevín de la trucha Italian avannòtto della tròta German junge Forelle.

ódia , nf, nm: ódiu, údia Definition sentidu malu e forte contràriu a ccn. o a calecuna cosa, de dhi bòllere male e de cricare de dhi fàere dannu; su ndhe pàrrere male de su bene de s'àteru Synonyms e antonyms àschiu, tírria | ctr. amore, istima Idioms csn: ficare, parare, ghetai o pònniri ódiu a unu = leare in ódiu; mastigare ódiu = sunfriri po s'ódiu de is àterus, po su mali chi ndi benit; aguantai s'ódiu = muntènnere s'ódiu, no iscarèsciri s'ofesa Sentences eis inténdiu chi fut nau: Istima is amigus tuus e torra ódia a is nimigus tuus; ma dèu si naru: Istimai fintzas is nimigus! (Ev)◊ pro no sighire in cussa malaita gherra de ódios, los perdonei ◊ at a èssiri genti chi ti at ghetau ódiu ◊ no andhes a los acusare ca poi ti leant a ódiu 2. s'ódiu de s'amante cun s'isposa durat dae terra a letu ◊ cussa est zente chi comente bident a unu mezorendhe ndhe tenent ódiu 3. a pipia, a su pisedhu dhu tenei ódiu, candu ndi fenta a minestra: no mi praxiat e bastat! Surnames and Proverbs prb: s'ódiu de oe làssalu a cras Translations French haine English hate Spanish odio Italian òdio German Haß.

odiài , vrb: odiare Definition ficare o pònnere ódiu, pigare a ódiu, portare ódiu Synonyms e antonyms tirriai Sentences fizos mios, odiade onzi mala discórdia, onzi brutu ódiu vanu chi no batit frutu! (A.Casula) Translations French haïr English to hate Spanish odiar Italian odiare German haßen.

odiànu , agt Definition chi tenet ódiu de is àteros, chi sentit ódiu, sentidos malos po s'àteru Synonyms e antonyms odiosu, terriosu Etymon srd.

odiàre odiài

odiosidàde, odiosidàdi , nf Definition su èssere odiosos.

odiósu , agt, nm Definition chi o chie tenet ódiu de is àteros, chi, no de si ndhe alligrare, dhi dispraghet chi àtere tèngiat bene; chi sentit ódiu, tenet sentidos malos po àtere Synonyms e antonyms belosu, fengiosu, odianu, sangiosu, unconosu / terriosu / cdh. udiosu Sentences issa fit paurosa ca timiat sa zente odiosa ◊ lampu ma est odiosu, mih: a unu mezorendhe mancu lu faedhat prus! ◊ s'ómine odiosu abbandhonat a Deus Translations French envieux English envious Spanish envidioso Italian invidióso German neidisch.

Odissèa , nf Definition unu de is duos poemas immortales de su poeta grecu Omero: contat de is disauras de Odisseu (Ulisse).

ódiu ódia

odriàngus, odrinàgus , nm: ordinagos, ordinagus Definition is funes acapiadas a corros e a lobu in d-un'origa de is boes po dhos ghiare (giuntos o nono) Synonyms e antonyms brancos, cabitzinas, redinàgios* Idioms csn: is ogus no portant ordinagus = abbàidant a totue, su chi cumbinat; tirai, andai a ordinagus = andhare a manu destra (sa parte de su boe chi triballat menzus) Translations French rênes English reins Spanish riendas Italian rédini German Zügel.

odrinài , vrb: ordinai, ordinare Definition pònnere in assentu, bene, in órdine, in régula, a régula; giare órdines, cumandhos, cosas a fàere; dimandhare cosa a comporare, cosa chi mandhant de aterue / ordinare sas vinzas = marrai, tzapare sas binzas; ordinare sas ortalíscias = surcare sos ortos pro los prenare Synonyms e antonyms assantai / pertzetare 2. custas meighinas mi las at ordinadas su dutore 3. amus ordinadu robba a nos fàghere bestimenta Etymon ltn. ordinare Translations French mettre en ordre, prescrire English to order Spanish ordenar, mandar Italian ordinare, prescrìvere, richièdere German ordnen, in Ordnung bringen, befehlen, verschreiben, bestellen.

odringiài , vrb Definition bestire a nou, pònnere cosa bella Synonyms e antonyms mudai 2. biendidhu aici mali odringiau no dh'ant fatu tropu bella apariéntzia, a su piciocu.

odríngiu , nm: ordinzu 1 Definition su ordire Synonyms e antonyms oldiu, ordidura, ordimentu Etymon srd. Translations French ourdissage English warping Spanish urdimbre Italian orditura German Anzettelung.

odríre, odríri , vrb: ordie, ordire, ordiri, uldire Definition istèrrere s’istàmene o filu in s'ordidórgiu; aprontare su filu ordiu in su telàrgiu (de un'insúliu a s'àteru); cuncordare trassas a dannu de ccn., istare sèmpere faendho Synonyms e antonyms ordimignare Sentences como chi est su filu ordidu a bois tocat a tèssere! (F.I.Mannu)◊ canno veniat su tempus de ordire ficaiant bàtoro brocos in terra e fachiant una matassa a tritza ◊ dhue aiat féminas filanno, ordinno e tessenno 3. a tiva bassa eo apo iscurtadu totu su chi ant ordidu pro innóriu ◊ intendhendhe cust'istória bene ordia cudhu credet totu ◊ babbu tuu sempri odrendi est!… Etymon ltn. ordire Translations French ourdir English to warp Spanish urdir Italian ordire German zetteln, anzetteln.