ombrósu , nm Definition nau in cobertantza, su sonnu.
omèga , nf Definition úrtima lítera de s'alfabbeto grecu / èssere s'alfa e s'o. (nau de Cristos) = su cuménciu e s'acabbu de totu.
omenàgiu , nm Definition
su èssere o istare asuta de su cumandhu de un'àteru
Etymon
ctl.
homenatge
Translations
French
soumission
English
subjugation
Spanish
sumisión
Italian
sottomissióne
German
Unterwerfung.
Omèro , nm Definition su nódidu poeta grecu de s'antigóriu, su chi iat a àere cumpostu s'Odissea.
omètu , nm Definition orrughedhu de cosa, trebballau e fatu de istare prantau, chi si ponet po dhu fèrrere giogandho a bòcia a brilladura a manu Synonyms e antonyms imbrillu, ónzulu Etymon itl. ometto.
ominàlla , nf: ominaza Definition is ómines, chedha de ómines (nau fintzes a disprétziu po ómines de pagu contu) Etymon srd.
ominàrgiu, ominàrxu , agt Definition nau de ccn., chi est mascuvémina, chi no est bene distintu tra ómine e fémina Etymon srd.
ominàza ominàlla
ómine , nm: ómini,
ommi,
ómmine Definition
de sa genia umana, su mascu, nau agiummai sèmpere cun s'idea de is méngius capacidades chi distinghent su cristianu (inteligéntzia, istima, bonuvàere, coràgiu, caràtere, naturale, fortza) e po cussu est fintzes pigau a paragone; cunsiderau po sa parentella cun sa pobidha, su maridu, su pobidhu / min. ominedhu = ó. minore o fintzas míseru de carena, metzanu, malu de fatas, de cumportamentos; cramendhe a unu chi no si connoschet: Bon'ómine!, Cudh'ómine! (goi, fintzas candho si narat cun s'idea de làstima, de dolu)
Synonyms e antonyms
| ctr.
fémina
Idioms
csn:
bi at ó., o no bi at ó. (fuedhendi de unu) = est ómine de zudu, chi s’imponet, o chi no balet a nudha, chi si lassat fàghere totu su chi cheret àtere; ó. de rejone, de mesu = su chi chircat de pònnere de acordu duos chi ant diferéssia, chi si ant fatu dannu e gai; èssere ó. de orropu = trivagliadore chi faghet trivàglios graes, triballos peleosos; fàghere una cosa a ómines, segare a ómines = pònnere ómines de rejone a detzidire de carchi cosa, perissiare unu dannu, pònnere de acordu duos; èssere ó. allegadu = bene faedhadu, chi arrexonat is cosas, chi scit fuedhai bèni; s'ómini de anadis, de nais = su serbidori postu a cumandai is àterus serbidoris; èssere, no èssere mortes de ómine = èssiri, no èssiri una chistioni gravi meda; ómini de mala tinta = arrennegosu, tirriosu; ómine pro ómine = pighendi a donniunu a solu, unu po unu
Sentences
fut un'ómini comenti pagus ndi nascit, de profetu, àbbili e giustu ◊ in crésia, sos ómines a un'ala, sas féminas a s'àtera ◊ gopai est un'ómini brullanu ◊ bi at chistiones de ómines e àteras de féminas ◊ pro èssere ómine unu depet peleare: sinono ite ómine est?! ◊ gei fuant óminis custus… ant a pensai atra cosa!…◊ s'ómine est ómine si fachet su chi devet ◊ a vint'annos unu est ómine fatu ◊ no bi ndh'at, de ómine: si lassat leare a fune! ◊ grand’ómini su dotori Ballai, connotu e bèni bófiu de totus
2.
bon'ómini miu, su caboniscu suu si dh'at papau su porcu! ◊ o cudh'ómine, ite sezis bendhindhe? ◊ cudh'ómine ite podet fàghere malàidu coment'est?!…◊ tochit, bon'ómini, non si disisperit!
3.
daghi s'ómine de rejone no resessiat a pònnere paghes, tandho si ndhe poniat duos, tres: unu de cada parte ◊ candho bi aiat carchi lite lu mutiant pro ómine de mesu a partire sas diferéssias
4.
lassa pèrdere custas cosas, no sunt mancu mortes de ómine! ◊ pro cosa si est ofesu, mancus chi siant mortes de ómine! ◊ lampu a bentu forte: che trazat s'ómine! ◊ in campu bi est su fenu artu cantu s'ómine ◊ isse, ca est zòvanu e forte, ómine pro ómine no timet a neune
Surnames and Proverbs
prb:
ómine fatu cun dinari no balet a nudha ◊ chie est ómine, a su bisonzu si paret ◊ ómine sàbiu no chircat fatos anzenos
Etymon
ltn.
homine(m)
Translations
French
homme
English
man
Spanish
hombre
Italian
uòmo
German
Mann.
ominédhu , nm Definition min. de ómine: ómine de carena minore, ómine de calidades pagu bonas, metzanu Synonyms e antonyms ominete, omitedhu Sentences Fulanu est un'ominedhu minudu, paret unu pisedhu de dóighi o tréighi annos 2. e ominedhu, mih, chi no est cussu: iscuru a chie l'incapat!
ominète , nm Definition ómine de calidades pagu bonas, de paga abbilesa Synonyms e antonyms ominedhu Sentences ominetes che tue che istant fora, si faghimus a votos!
ómini ómine
ominía , nf Definition
su èssere ómine; fata de ómine, fintzes in su sensu de prepoténtzia, fintzes de fura, de bardana
Sentences
s'ominia de sos balentes no connoschiat sentidos gasi
Etymon
srd.
Translations
French
virilité,
énergie
English
boldness,
virility,
skill
Spanish
hombría,
arrogancia
Italian
virilità,
bravura,
spavalderìa
German
Männlichkeit,
Dreistigkeit.
ominínu , agt Definition
de ómine, chi pertocat s'ómine, su mascu / a s'ominina = che is ómines
Synonyms e antonyms
màschiu
| ctr.
femininu
2.
si est sétia a cabadhu a s'ominina
Translations
French
masculin
English
male
Spanish
masculino
Italian
maschile
German
männlich.
ominísta , agt Definition nau de ccn., chi est atriviu, prepotente e malu puru.
omissiòne, omissiòni , nf Definition farta fata apostadamente, mancamentu de cosa, su mancare, nau prus che àteru in sensu de cosas de burocratzia, cosa chi si faet a mancu de pònnere, de iscríere, de fàere Synonyms e antonyms falta, mancànscia.
omixédhu , nm Synonyms e antonyms omitedhu Sentences tanti ca fiat omixedhu deretu!…
ómmi, ómmine ómine