A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

olluséu ogiuséu

ollustínci olgiustíncinu

olmína, olmínu , nf, nm: ilmina, olminu, ormina, urmina Definition s'arrastu chi abbarrat in terra coment'e singiale chi at passau gente o animales, o fintzes cosa chi orruet a terra comente si andhat o si passat; s'arrancu chi lassat su lèpere comente passat / andhare a ormina = andendi e lassendi arrestallus, andendi e perdendi sa cosa chi si portat Synonyms e antonyms addromu, apeicu, arrasta, arrestallu, frata, iltiga, peada, peita, peuta, trata Sentences s'abe e sa mariposa ant sighidu onzuna s'olminu sou ◊ l'ant connotu a s'ormina chie fit su chi est intradu a furare Etymon srd. Translations French trace English track, trail, footprint Spanish huella Italian órma German Spur.

olobràre , vrb Synonyms e antonyms acansare, arrecabai, lobrare, lograi*, otènnere Sentences potedas olobrare sa fortuna, chin fortuna logredas sos disizos! (M.Z.Funedda)◊ potas olobrare sa glória!

olocàsu , nm Definition genia de erba linnosa e fragosa Synonyms e antonyms alacasu, bronzedhu, calacasu, cocici, locasu*, mummueu, ossassi.

oloidúra , nf Definition su oloire, su tènnere contu, atèndhere a ccn. (o fintzes animales e cosas) Synonyms e antonyms atendéncia, contibízu, incuru, oloimentu, reminu | ctr. irbandhonu, trascura Etymon srd.

oloiméntu , nm Definition su oloire; su papare, cosa a papare Synonyms e antonyms oloidura / addescu, musúngiu, pravendha 2. ci no fut cun oloimentu, sa mortalla de is animalis de fàmini fut sigura candu no nci fut pàsculu Etymon srd.

oloíre, oloíri , vrb Definition contivigiare cun coidu, atèndhere cun incuru (gente, animales, cosas prantadas); arregòllere, acabidare cosa (e chistire), pònnere impare Synonyms e antonyms achistiri, contifizare / acabidae, arragolli | ctr. irbandhonare, lassai Sentences totu est onestamente tribagliadu e oloidu cun tantu suore ◊ càstia comenti oloit bèni s'ortu, Luisa! (P.Pillonca)◊ oloi su pipiu! (P.La Croce) 2. oloinne totu cussu proine de sa serra!

olomía , nf Definition su si dha tirare de amore e de acórdiu Synonyms e antonyms cuncórdia, unione.

olòne , nm Definition su fogolone chi faent po sa festa de sant'Antoni Sentences unu cantzu de ramasinu e de carvone de su olone allontanat su focu dae sa domo.

olòre, olòri , nm Definition su fragu bellu chi andhat a sa cosa Synonyms e antonyms fiacu 1, nuscu Sentences intendhide s'olore de custu binu! 2. su cristianu podit donai bonu olori de virtudis cristianas Etymon spn. olor Translations French fragrance English aroma Spanish fragancia Italian fragranza German Wohlgeruch, Duft.

olorósu , agt Definition chi portat olore, chi dhi andhat fragu bellu Synonyms e antonyms fragadinu, nuscosu Sentences su bàlsamu est olorosu Etymon srd. Translations French parfumé English perfumed Spanish fragante Italian fragrante German wohlriechend, duftend.

olórtzigu , agt, nm: olótzigu Synonyms e antonyms alibridu, spedhiosu / abbramidu, asuriosu Sentences mancu sos olótzigos e gulosos ndhe ant assazadu de cussos drutzis!◊ cussa est una pitzinna olórtziga ma no dhu faet a bíere.

olósti, olóstiche, olóstiu, olóstri, olóstrighe, olóstriu, olóstru , nm: bolostru, colóstiu, cóstiu, golosti* Definition genia de linna chi faet a mata fintzes manna, corgiolu birde, fògia ispinosa in is oros (in is cambos prus bàscios o candho est a prantone piticu) e frutighedhu a pibionedhu tundhu, orrúbiu: faet in montes unu pagu artos Synonyms e antonyms arangiubburdu, banatuli, elatori, lauspinosu, oióstiri Scientific Terminology mtr, Ilex aquifolium Translations French houx English holly Spanish acebo Italian agrifòglio German Stechpalme.

olótzigu olórtzigu

oltalíscia, oltalítzia , nf: ortalícia, ortalíscia, ortalíssia, ortalítzia, ortobítzia Definition totu is cosas chi si prantant in is ortos, is birduras, e fintzes is ortos etotu Synonyms e antonyms ebràgiu, fogimenta, ortulàmini / cdh. ultalítzia Idioms csn: pònnere ortalíscia = prantai cosas de ortu; ordinare sas ortalíscias = surcare sos ortos pro los prenare; furchitare, binnennare ortalíscia = arraigare, collire cosa de ortu Sentences si tzapat s'ortu e si prantat s'ortalíssia ◊ s'ortu est totu piantadu a oltalíscia ◊ issa bendhiat tota s'ortalíscia 2. sa pantuma de is ortalíssias naràt "Candu furia biu andau infatu de is errius!" Etymon ctl., spn. hortalissa Translations French légumes, horticulture English vegetables, horticulture Spanish hortaliza, horticultura Italian ortàggi, verdure, orticoltura German Gemüse, Gartenbau.

oltédhu , nm: ortedhu 1 Definition min. de oltu, ortu piticu Synonyms e antonyms ortighedhu 2, ortitu Sentences che teniat su tzapitu in s'ortedhu arrambadu in s'oru de sa zaga.

oltétzu , nm: inteltzu Definition genia de linna chi faet a cannàile longu longu e fine e si che artzat a pitzu de is matas Synonyms e antonyms atzara, auciada, bidichinzu, bilichinzu, elighinzu, ertessu, filichinzu, inteltzu*, lutzara, medichinzu Scientific Terminology mt, Clematis vitalba.

oltigàtzu , agt Synonyms e antonyms balzu, beltigadu, pertiatu Etymon srd.

oltígiu , nm: oltixu, orteghe, ortighe, orticu, ortigu, ortiju, ortíulu, ortrigu, ostixu, ostricu, otighe, ultígiu Definition su de duos corgiolos de su suérgiu, lébiu e bonu po isolantes, tapos e àteru / fundhu de ostricu = mata de suérgiu; ortigu mascu = berdone Synonyms e antonyms boltígulu, boltiju, corticru*, forticru, urtiche, vrustica Idioms csn: bogare o. = iscroxai su suérgiu, pigaindi s'ortigu fatu; o. predosu = calidadi grai e pabedhosu asuta; èssere de o. (nadu de ccn.)= no sentire nudha, èssere chentza sentidu pro peruna cosa; èssere a cara de o. = isfacius, sentza de bregúngia nudha; asciutu che o. (nau de cosas de papai)= assutu che linna, sentza de àcua nudha Sentences Antoni fortzas de ostricu chin su nare che funtana! ◊ pasteras de ostixu ◊ sos poetas sunt mudos che suerzu, ca àteros si bendhent su ortiju…◊ tui ses corriatzu coment'e s'ortigu! ◊ bollu unu bistiri de ortigu cun s'arruscu interu Scientific Terminology rbr Translations French liège femelle English cork Spanish corcho Italian sùghero German Kork.