peàle 1 , nm Definition pedrighedha lada po giogare Synonyms e antonyms bàtile 1, bicu 1, bocinu 2, bóciu.
pealína, pealínu , nf, nm Definition trigu metzanu chi abbarrat in s'argiola apustis arregortu su bonu Synonyms e antonyms alzenina, cerfa, coale, coalina, genina, ghinina Sentences in donzi incunza bi at pealina Etymon srd.
peàna , nf Definition
guta a is pes (si narat mescamente su pl.): a logos dhu narant po trobea
Synonyms e antonyms
poagra
/
cdh. pidana
/
trebea
Sentences
ndh'est restadu sustu candho at ischidu chi fit sanadu de sas peanas ◊ candho vicinu mi passas timo sempre chi ti ruas: sunt callos e sunt trassas o sunt peanas, sas tuas? (N.Marchetti)
Surnames and Proverbs
smb:
Peana
Scientific Terminology
mld
Etymon
spn.
peana
Translations
French
podagre
English
gout
Spanish
podagra
Italian
podagra
German
Podagra.
peàna 1 peàgna
peànas , nf pl: pedianas Definition parte de su telàrgiu ue sa tessingiana ponet is peis po trebballare artzandhodha e calandhodha Synonyms e antonyms càlculas, peganzolas, pegas, peones, petzana Sentences a su tzocu potente de sas peanas deo cun tegus cuntenta cantaia annanghendhe sas tramas, filu e lanas Etymon srd.
peàngela , nf Definition genia de aparatu po ingòllere is santos in crufessone Synonyms e antonyms piàngia.
peanósu , agt Definition
chi sufrit de peanas
Synonyms e antonyms
pedigotu
/
cdh. pidanosu
Etymon
srd.
Translations
French
podagre
English
gouty
Spanish
afecto de podagra
Italian
podagróso
German
podagrisch.
peàrbu , agt: pediarbu Definition nau de un'animale, chi portat su cambúciu, unu o prus de unu, de colore diferente, chi ndhe o dhos portat a pilu biancu Synonyms e antonyms baltzanu, pedibbellu Etymon srd.
peàtza pàltza
pebbécu , nm Definition pè de becu, in malu che p. = malu meda, chi no ndhe faet una bene, de bonu, nau de piciochedhu ifadosu meda.
pebè , avb Definition acanta (coment'e naendho acanta a su pei) Sentences a frades nostros zughimus pebè (G.Dettori).
pebècia , avb Definition pei de petza, in fai a p. (arrogai, iscuartarai)= trumentare meda, bínchere Sentences cussu dhu faint a pebècia, chi no si fuit allestru! ◊ mi at fatu a pebècia su sintzu comenti apu acuau is froris!
pebèdha pabèdha 1
pebedhósu pabedhósu
peberadóriu , nm: pibaradóriu, pibiadóriu Definition logu inue bufat o si faet bufare su bestiàmene Synonyms e antonyms abbadógiu, biberadóriu, bidorzu, umiadroxu Sentences in sa parti a s'oru a s’erriu dhui fiant is peberadórius po su bestiàmini (S.Furcas) Etymon srd.
pebidànu , nm Definition genia de pigione, su mascu de s'anade areste Synonyms e antonyms piberoni 1 Scientific Terminology pzn.
pèca , nf: perca 1 Definition cosa chi si bogat e ispudat de buca Synonyms e antonyms carràschiu, grúspidu, iscaràsciu, larodhu, salchedha, scupidura, seca, spudu Sentences tue fache sa gruspida a terra, e che torro chi non ch'est galu asciutada sa peca! (N.Rubanu) Etymon srd.
pèca 1 , nf, nm: pecu Definition
ccn. cosa de malu in is cosas e in is cumportamentos, chentza chi siat sèmpere po curpa o neghe de chie dha tenet; su fàere unu burdu
Synonyms e antonyms
defeta,
màcua,
mendha,
neche,
nésica
/
abbaunzu,
scioncu
Idioms
csn:
betare unu pecu a unu = incurpàrelu de carchi cosa male fata, nàrrere chi tenet carchi pecu; carrare pecos a unu = nàrrere o pònnerendhe male, narrerendheli de onzi colore; èssere a peca = àere carchi pecu, sufrire de carchi cosa
Sentences
cun tot'is pecas chi teniant, fuant genti onesta ◊ onzunu tenet sas pecas suas ◊ no bi at peca peruna in sa camisa ◊ su coju dai fora paret ozu e mele, ma addaghi che ses in mesu essint totu sos pecos
2.
issos tenent sas cumbeniéntzias, ma sunt dae tantu in tantu a peca, gherrandhe chin sas frebbes ◊ dae candho at colau sa purmonite est sèmpere a peca
Surnames and Proverbs
prb:
no bi at bella sentza pecu
Etymon
itl.
pecco
Translations
French
défaut
English
defect
Spanish
falta,
defecto
Italian
difètto
German
Fehler,
Mangel.
pèca 2 , nf Definition neu postitzu o mància Synonyms e antonyms nea 1 / cdh. penca Etymon spn. peca.
pecadòre, pecadòri , nm Definition
chie faet pecaos, ofesas a Deus
Synonyms e antonyms
| ctr.
santu
Sentences
chie amat sa vida amat a Deu: finas su pecadore tristu e reu benit atratu (G.Deriu)◊ est prus meda s'allirghia pro unu pecadori torrau a Deus chi no po noranta noi chi biviant foras de s'errori
Etymon
ltn.
peccatore(m)
Translations
French
pécheur
English
sinner
Spanish
pecador
Italian
peccatóre
German
Sünder.