tulèdhos , nm pl Definition
a parte e àtera de s'ingurtidórgiu, guronedhos de intessidura modhe chi a bortas si ufrant: fintzes s'ufradura etotu de custa cosa
Synonyms e antonyms
cocorronis
Scientific Terminology
crn, mld
Etymon
ltn.
toles, tules
Translations
French
amygdales
English
tonsils
Spanish
amígdala
Italian
tonsille
German
Tonsillen.
tulídu tuglídu
tulipàni, tulipànu tolipàni
túlla túa 1
túlla 1 , nf Definition genia de aina, a màniga longhita, po murigare su papare coendho in s'istrégiu, sa tupada po umprire e pònnere in is pratos, sa pertunta po piscare cosa de su brodu / tullita = cociale, cullera Synonyms e antonyms terudha*, turra Idioms csn: sa t. de sa manu = sa parte de palas de sa manu (bida comente e pinnigada), fintzas sa manu etotu; ghetai is tullas a unu = betare sas manos a subra Sentences sa tulla istampata ◊ ti pongu una tulla de brodu callenti 2. no dh'ia a èssi crétiu ca fut capassu de betai is tullas a una piciocona!
túlle , nm: tullu Definition genia de orrobba, finedhedha e a trama lasca Synonyms e antonyms intullu Idioms csn: isciallu de tullu = zenia de mucadore chi s'imbóligat in conca e in trugu, in tzertos costúmenes: in àteros si ponet subra de s'iscúfia Sentences si cherent bestidas de tullu e de seda ◊ a ti mandhare custas poesias… cantu mi pento chi mi so promissu, prite durant che tullu in campusantu Scientific Terminology ts Etymon itl. tulle.
tulliàrgiu , nm Definition logu de feurra (de chima sicada).
tullídu tuglídu
tullíre, tullíri , vrb: atullire Definition
foedhandho de un'arremu de sa carena, su si fàere coment'e retesu, cancarau, chentza fortza, de no serbire
Synonyms e antonyms
bardai,
cancarare
Sentences
como chi patint sa pena de sos betzos e chi pro ambos nérvios si tullint nemmancu aventurosa ant sa idea (P.Giudice Marras)
Etymon
spn.
tullir(se)
Translations
French
se recroqueviller,
paralyser
English
to numb,
to paralyze
Spanish
entumecerse
Italian
rattrappirsi,
paralizzarsi
German
sich verkrampfen.
tullíu tuglídu
tullíu 1 trullíu 1
túllu túlle
túlture trútini
túlu , nm Definition chi est tuvudu, buidu / gardu t. = cardudufu Synonyms e antonyms túvulu* 1 / caidhu, casa, mógiu, moissu, moitedhu Sentences est chei s'ape intro de su tulu ◊ mortu est s'ortu de sos mojos, arrambatos sont sos tulos (G.Farris)◊ est chin sa conca che tulu prenu de furmica ruja!…
tulúmba , nf Definition nodu, ofedhu, cosa trobedhada a nodu Synonyms e antonyms tzurunga Etymon srdn.
tulungròne tilingiòne
tulúngru , nm Definition its, calanca? (de thulungrone?) Sentences cudhos límpios risolos de prata si sunt imbertos in tulungros (P.Delussu).
tumànza timàngia
tumàre , vrb Synonyms e antonyms abbumbare, acirrai, aciumai, inciumire, ingúllere, trincai Sentences si aiant tumatu mesu litru de bruschete in duas ingullitas ◊ duos litros de vinu si los tumaiat dae sa supera.
tumàta tamàta