tellixèdha , nf Definition tella pitica, pedrighedha lada Synonyms e antonyms lastrita.
tellòra tagiòla
telloràrgiu talloràxu
telloràxi, telloràxu talloràxu
téllura , nf Definition pedra lada Synonyms e antonyms tèglia Etymon srdn.
telluràrgiu, telluràxu talloràxu
tellúri , nm Synonyms e antonyms praicàrgiu, razile, talloraxu Etymon srdn.
telòne , nm Definition telu grussu, mannu.
telòne 1 , nm Definition tula manna, terrenu prus longu chi no largu Sentences b'aiat unu telone semenadu a trigu, in sa tanca.
tèlpe , nm, nf: terpe,
trepe Definition
prus che àteru, genia de animale longu longu e fine, chentza peis e ne farrancas, chi camminat a egaseogas illasciandho e coment'e iscutulandhosi in terra, pentzau sèmpere che animale malu; fintzes àtera genia de animales pagu geniosos e, in cobertantza, persona mala / no bíere mancu terpe = mancu ànima, nudha, a neune
Synonyms e antonyms
caboru,
cerpe,
cerpiu,
grodhe,
terpente
Sentences
cale columba càndhida innossente mossida dae terpe velenosu ◊ sa terpe che at cumbintu a Eva chin sa mela…◊ telpes e mostres, tra fiamaridas l'afritzant cun sa vista ànima e coro (P.Casu)◊ sa tentascione istrísciat che sa terpe ◊ una die chi si aiat fatu una pastina li at bénnidu unu dolore chi si trofijaiat che telpe
Scientific Terminology
anar
Etymon
ltn.
serpes
Translations
French
serpent
English
snake
Spanish
serpiente
Italian
sèrpe,
serpènte
German
Schlange.
telpía , nf, nm: cerpiu*,
serpia,
terpia,
terpiu,
tirpia,
tripia,
tzarpia Definition
dónnia e css. bobboi; foedhandho cun tzacu de ccn., chie giaet ifadu o est malu
Synonyms e antonyms
arresia,
babballoti,
babbaudhu,
babboi,
errebiu,
incerpiu,
terpusu,
titupiu
Sentences
brujendhe piantas e colturas custa terra incantada si distruet, forsis mancu tirpias che istant solas ◊ su gorropu est unu furriadorzu de istrias, acoilat bobborrotis e tirpias
2.
cussa fémina est una tripia
Translations
French
les insectes
English
insects
Spanish
los insectos
Italian
gli insètti
German
Insekten.
télu , nm: teu 1 Definition orrugu mannu de tela, de àtera orrobba téssia, o fintzes de plàstica Sentences si ponet unu telu, mescamente de lana, a cuguzare su pane pesendhe ◊ pro collire s'olia isterrent telos de pràstica in sa cortina 2. dhi apu nau a mi ndi betiri unu teu, de tripa, e mi ndi potat un'iscaparroni!
telútza , nf Definition tella pitica, tellixedha Synonyms e antonyms arragiola, pianella, pranita Sentences est un'iscala a gradinus de telutzas niedhas chi badhant a dónnia postura de pei.
tèlza , nf Definition genia de misura (de unos noe litros) Sentences aiat postu sas ainas in d-una cascetedha manna cantu una telza.
telzibbúcu , nm: terzebbucu,
totzibbucu Definition
pannighedhu a si frobbire in murros papandho
Synonyms e antonyms
frebbeucu,
pannighedhu,
tiagiola,
tialledha,
tratabbucu
/
cdh. tuadholu
Etymon
itl.l
terzebuca
Translations
French
serviette de table
English
napkin
Spanish
servilleta
Italian
tovagliòlo
German
Serviette.
tèma , nf: atema,
dema,
tzema (sa t. = nr. satèma) Definition
càusa, iscusa de unu male, maladia mancari no grave; fintzes prantu longu
Synonyms e antonyms
ciaca,
insemia,
iscóticu,
iscúgia,
mendhea,
taca 3,
témiu,
tzemia*
Sentences
as collidu tema: mi pares tunconidu
Translations
French
symptôme
English
illness beginning
Spanish
principio de enfermedad
Italian
difètto alla salute,
princìpio di malattìa
German
schlechte Gesundheit,
Anfang einer Krankheit.
tèma 1 , nm Definition
argumentu chi si portat in chistionu, sa cosa chi si chistionat, de chistionare: mescamente s'argumentu tirau a billetes chi giaent a is poetas de palcu, o su chi in iscola giaent a is istudentes po dhos pònnere a iscríere, coment’e prova o cumproa de su chi ant istudiau o de comente ischint foedhare de s'argumentu
Synonyms e antonyms
alleca,
argumentu,
chestione
Sentences
in su tema chi dadu mi as oe devo cantare sa part'e s'eroe (Cubeddu)◊ o siat tema betzu o tema nou, deo in custu bi agato recreu! (Sozu)◊ arrejono su tema chi dana, lu fato diventare triunfante (Tucone)
Etymon
itl.
Translations
French
sujet,
thème
English
composition,
topic
Spanish
tema
Italian
tèma,
argoménto
German
Thema.
temàdu , agt: tematu, tzemau Definition chi at buscau atema, temiadu, chi tenet calecuna mància in sa salude Synonyms e antonyms incimiau, indemau, intinniu, tacadu, temósigu, temosu, tunconidu | ctr. líaru, sanu Sentences sas berbechedhas meas sont istasidas e temadas Etymon srd.
temàgna tamàgnu