tèla tèba
telacúba , nf: telaguba,
telecuba,
telegua,
tellecuba,
tellegua Definition
tela de cuba: crosta, pígiu grussu e tostau chi abbarrat in su fundhu de sa carrada, genia de sales chi faent is binos
Synonyms e antonyms
aradadhu
Sentences
po picai sa tellecuba in is cuponis mannus si intràt aintru (e si bendiat a is lambicus)
Etymon
srd.
Translations
French
tartre
English
tartar
Spanish
sarro
Italian
tàrtaro
German
Weinstein.
telacúcu , nm: ataligughe,
tilicucu,
tiligugu,
tzabagugu Definition
genia de ispogiadedhu o prantuledha; genia de tzintzigorru longu, chentza corgiolu
Synonyms e antonyms
alicucu 1,
satzaluga,
sosoga,
talacuca
2.
su telacucu est unu tirpiuzu chi si agatat in logu de umidore
Scientific Terminology
crp, calcides ocellatus tiligugu
Etymon
srdn.
Translations
French
gecko
English
gecko
Spanish
salamanquesa,
escinco ocelado
Italian
gèco,
gòngilo
German
Mauergecko.
telaemúru , nf Synonyms e antonyms beluemuru, lanarràngiu, naparangiolu, napemuru, tadharanu, tiririgna Etymon srd.
telàgiu, telàgliu , nm: telaju,
telàlgiu,
telalzu,
telàrgiu,
telarju,
telarzu,
torarzu,
trabaxu,
tralàrgiu,
tralaxu,
trallaxi,
trauaxu,
trebaxu,
trelaxu,
treraxu,
triàrgiu,
triaxu,
troaxu,
trobaxu,
trolàrgiu,
trolaxu,
trollaxu Definition
aparatu prus che àteru mannu po fàere tessíngios de tantas genias; in sa mola, duos puntedhos prantaos intraos in sa tónica cun d-una traessa in pitzu po apicare su majolu; s'ossamenta, su carenàrgiu de su cristianu e de un’animale, is crantos o partes principales chi agguantant totu s'arrestu de css. cosa manna formada de diferentes partes (es. màchina, genna)/ genias de telàrgiu (po tèssere): a ispola (a bàtoro antariles o istantaloros, bandhelas, manuntas, regras: su tessíngiu est in paris, is súrbios unu addaesegus (atesu de su tessidore) unu ananti (acanta), arréschios e firmaos cun is piones po poderare istirau su tessíngiu), t. a istoja o prantau (nau deosi ca s'istoja po isterrimentu dha faent apicada): custu telàrgiu est a duas regras, a duos peis e su tessíngiu est de pitzu a bàsciu, is súrbios o bancos unu in artu e unu in bàsciu; partes de su telàrgiu o chi serbint po tèssere: is càscias o iscàssias, su pètene, su litzu, su súrbiu (o bancu), is càlculas, s'ispola, su cannedhu o cannusca, su fustigu, sa canna de gruxi, su stàmini, s'ordidroxu, sa trama, su serradóriu, su faegannedhos, su pindu, is manighedhas, is peis, is tacheris o tacheras o nais cun is intacos
Synonyms e antonyms
cdh. tilàgiu,
ttrs. tiràgiu
Idioms
csn:
parare su t. = pònniri, cuncordai su telàrgiu de dhui pòdiri trabballai; impostare su t. = ammanitzare su materiale postu in su telarzu pro tèssere (imboligare su cotone in sos issulos, intrare sos litzos in sas cannas de sos pètenes); su trolaxu, su trebaxu po ferrai = màchina de ferrare, ue si ponent sos boes a los muntènnere in frimmu pro los ferrare; tènniri su triaxu arrésciu = tènnere unu triballu tasidu, frimmu, èssere chentza fàghere; intrare a su telarzu = ponnirisí a tèssiri in su telàrgiu
Sentences
abarra, gei no as a tenni su triaxu arrésciu! ◊ su sonu de su telarzu est divressu segunnu su chi tesset ◊ in Nule tessent cun telajos a istoja ◊ est tessendi un'isciallu in su trallaxi ◊ custu sonu fait rima cun cussu de is trobaxus ◊ tengu tiallas fatas a triaxu ◊ Togna teniat su telarzu sempre armadu, faghindhe tapetos
2.
su telaju de sa bicicleta fiat totu aggobbau, de comenti seu arrutu
Etymon
ltn.
*telarium
Translations
French
métier à tisser,
châssis
English
loom,
frame
Spanish
telar
Italian
telàio per tessitura,
intelaiatura
German
Websthul,
Rahmen.
telagúba telacúba
telàju, telàlgiu, telàlzu telàgiu
telapòrca , nf Definition
genia de pibitziri matucu
Synonyms e antonyms
ateribilche,
mammagràida,
pibiciri,
pibisiu,
tziabróssima,
tzilibrínchidi,
tzimpilighe
Sentences
sas telaporcas fint cantandhe ◊ fit camminandhe abbellu, pompiandhe a terra pariat chi no cheriat ischertzare sas telaporcas chi bi fint
Scientific Terminology
crp
Translations
French
locuste
English
locust
Spanish
langosta
Italian
locusta
German
Heuschrecke.
telapútzu , nm Definition fundhu de iscaria Synonyms e antonyms cadilloni, iscaria, prammutu Scientific Terminology rba.
telaràgna , nf Definition genia de tela fine fine chi faent is arangiolos Synonyms e antonyms lanarràngiu, naparangiolu, napemuru, tadharanu*, telaemuru, tirinnia.
telargéri , nm Definition ómine chi tesset, chi treballat a telàrgiu Synonyms e antonyms tessidore Etymon srd.
telàrgiu telàgiu
telàriu , nm Definition
genia de tendha manna a duas perras chi serrat s'iscena de unu teatru a sa parte de ananti
Sentences
apalas de su telàriu sos atores sunt totu preparendhe pro sighire sa cummédia
Translations
French
rideau
English
curtain
Spanish
telón
Italian
sipàrio
German
Bühnenvorhang.
telàrju telàgiu
telàru , agt Definition its, de o che tela? agt. m. telau? / luge telara = lughe bianca nida Sentences flores doraus de luge telara faent corona as fògias de sa figomoro (P.Murru).
telàrzu telàgiu
telàu talàu
telciàre , vrb Definition essire téciu, prenu, papare meda, tzatzare Synonyms e antonyms mascare, sassai Etymon srd.
telcitélti , avb Definition istídhiga istídhiga, isciustu meda iscolandho Synonyms e antonyms cobagoba, tilchiatílchia.
télciu téciu