A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

tèla tèba

telacúba , nf: telaguba, telecuba, telegua, tellecuba, tellegua Definitzione tela de cuba: crosta, pígiu grussu e tostau chi abbarrat in su fundhu de sa carrada, genia de sales chi faent is binos Sinònimos e contràrios aradadhu Frases po picai sa tellecuba in is cuponis mannus si intràt aintru (e si bendiat a is lambicus) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu tartre Ingresu tartar Ispagnolu sarro Italianu tàrtaro Tedescu Weinstein.

telacúcu , nm: ataligughe, tilicucu, tiligugu, tzabagugu Definitzione genia de ispogiadedhu o prantuledha; genia de tzintzigorru longu, chentza corgiolu Sinònimos e contràrios alicucu 1, satzaluga, sosoga, talacuca 2. su telacucu est unu tirpiuzu chi si agatat in logu de umidore Terminologia iscientìfica crp, calcides ocellatus tiligugu Ètimu srdn. Tradutziones Frantzesu gecko Ingresu gecko Ispagnolu salamanquesa, escinco ocelado Italianu gèco, gòngilo Tedescu Mauergecko.

telaemúru , nf Sinònimos e contràrios beluemuru, lanarràngiu, naparangiolu, napemuru, tadharanu, tiririgna Ètimu srd.

telàgiu, telàgliu , nm: telaju, telàlgiu, telalzu, telàrgiu, telarju, telarzu, torarzu, trabaxu, tralàrgiu, tralaxu, trallaxi, trauaxu, trebaxu, trelaxu, treraxu, triàrgiu, triaxu, troaxu, trobaxu, trolàrgiu, trolaxu, trollaxu Definitzione aparatu prus che àteru mannu po fàere tessíngios de tantas genias; in sa mola, duos puntedhos prantaos intraos in sa tónica cun d-una traessa in pitzu po apicare su majolu; s'ossamenta, su carenàrgiu de su cristianu e de un’animale, is crantos o partes principales chi agguantant totu s'arrestu de css. cosa manna formada de diferentes partes (es. màchina, genna)/ genias de telàrgiu (po tèssere): a ispola (a bàtoro antariles o istantaloros, bandhelas, manuntas, regras: su tessíngiu est in paris, is súrbios unu addaesegus (atesu de su tessidore) unu ananti (acanta), arréschios e firmaos cun is piones po poderare istirau su tessíngiu), t. a istoja o prantau (nau deosi ca s'istoja po isterrimentu dha faent apicada): custu telàrgiu est a duas regras, a duos peis e su tessíngiu est de pitzu a bàsciu, is súrbios o bancos unu in artu e unu in bàsciu; partes de su telàrgiu o chi serbint po tèssere: is càscias o iscàssias, su pètene, su litzu, su súrbiu (o bancu), is càlculas, s'ispola, su cannedhu o cannusca, su fustigu, sa canna de gruxi, su stàmini, s'ordidroxu, sa trama, su serradóriu, su faegannedhos, su pindu, is manighedhas, is peis, is tacheris o tacheras o nais cun is intacos Sinònimos e contràrios cdh. tilàgiu, ttrs. tiràgiu Maneras de nàrrere csn: parare su t. = pònniri, cuncordai su telàrgiu de dhui pòdiri trabballai; impostare su t. = ammanitzare su materiale postu in su telarzu pro tèssere (imboligare su cotone in sos issulos, intrare sos litzos in sas cannas de sos pètenes); su trolaxu, su trebaxu po ferrai = màchina de ferrare, ue si ponent sos boes a los muntènnere in frimmu pro los ferrare; tènniri su triaxu arrésciu = tènnere unu triballu tasidu, frimmu, èssere chentza fàghere; intrare a su telarzu = ponnirisí a tèssiri in su telàrgiu Frases abarra, gei no as a tenni su triaxu arrésciu! ◊ su sonu de su telarzu est divressu segunnu su chi tesset ◊ in Nule tessent cun telajos a istoja ◊ est tessendi un'isciallu in su trallaxi ◊ custu sonu fait rima cun cussu de is trobaxus ◊ tengu tiallas fatas a triaxu ◊ Togna teniat su telarzu sempre armadu, faghindhe tapetos 2. su telaju de sa bicicleta fiat totu aggobbau, de comenti seu arrutu Ètimu ltn. *telarium Tradutziones Frantzesu métier à tisser, châssis Ingresu loom, frame Ispagnolu telar Italianu telàio per tessitura, intelaiatura Tedescu Websthul, Rahmen.

telagúba telacúba

telàju, telàlgiu, telàlzu telàgiu

telapòrca , nf Definitzione genia de pibitziri matucu Sinònimos e contràrios ateribilche, mammagràida, pibiciri, pibisiu, tziabróssima, tzilibrínchidi, tzimpilighe Frases sas telaporcas fint cantandhe ◊ fit camminandhe abbellu, pompiandhe a terra pariat chi no cheriat ischertzare sas telaporcas chi bi fint Terminologia iscientìfica crp Tradutziones Frantzesu locuste Ingresu locust Ispagnolu langosta Italianu locusta Tedescu Heuschrecke.

telapútzu , nm Definitzione fundhu de iscaria Sinònimos e contràrios cadilloni, iscaria, prammutu Terminologia iscientìfica rba.

telaràgna , nf Definitzione genia de tela fine fine chi faent is arangiolos Sinònimos e contràrios lanarràngiu, naparangiolu, napemuru, tadharanu*, telaemuru, tirinnia.

telargéri , nm Definitzione ómine chi tesset, chi treballat a telàrgiu Sinònimos e contràrios tessidore Ètimu srd.

telàrgiu telàgiu

telàriu , nm Definitzione genia de tendha manna a duas perras chi serrat s'iscena de unu teatru a sa parte de ananti Frases apalas de su telàriu sos atores sunt totu preparendhe pro sighire sa cummédia Tradutziones Frantzesu rideau Ingresu curtain Ispagnolu telón Italianu sipàrio Tedescu Bühnenvorhang.

telàrju telàgiu

telàru , agt Definitzione its, de o che tela? agt. m. telau? / luge telara = lughe bianca nida Frases flores doraus de luge telara faent corona as fògias de sa figomoro (P.Murru).

telàrzu telàgiu

telàu talàu

telciàre , vrb Definitzione essire téciu, prenu, papare meda, tzatzare Sinònimos e contràrios mascare, sassai Ètimu srd.

telcitélti , avb Definitzione istídhiga istídhiga, isciustu meda iscolandho Sinònimos e contràrios cobagoba, tilchiatílchia.

télciu téciu