A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

téciu , agt: télciu Definitzione chi at papau meda, bene; nau de sa manera de fàere de unu, chi si credet meda Sinònimos e contràrios atatu, mascadu, satzau, zibbu / chíbbalu / altivu, mannósigu, presumidu | ctr. famidu Frases sos ciclistas fint tècios che porchedhos chi no resessiant mancu a partire ◊ comente at finidu de bufare, s'animale fit téciu de abba ◊ tandho mandhigaiat bene e si che colcaiat télciu e cuntentu 2. est passadu acurtzu téciu téciu Ètimu cdh.

teciúra , nf: telciura Definitzione manera de fàere de chie si credet meda Sinònimos e contràrios alteriu, barrosia, blaga, magnosidade, prejumu Ètimu srd.

tècla , nf Definitzione parte de una màchina de iscríere, de una computera, o àteru (tastiera) ue funt iscritas is líteras o àteros sinnos (o chi currispondhent a unu valore istabbiliu) e chi si incracant cun d-unu cropighedhu po lassare su singiale o a dónnia modu fàere s'efetu chi si bolet (es. sonu, nota) Sinònimos e contràrios tastu 2 Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu touche d'un clavier Ingresu key Ispagnolu tecla Italianu tasto Tedescu Taste.

teclàu , nm Definitzione in màchina de iscríere, computera, sonetu, òrganu, armóniu e cosas deasi, órdine o filera de is tastos o teclas Sinònimos e contràrios tastiera Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu clavier Ingresu keyboard Ispagnolu teclado Italianu tastièra Tedescu Tastatur.

tecói , nm Definitzione ccn. cosa, unu pagu de calesiògiat cosa, motivu, imperò Frases torrais, istràngius innòi puru, immoi, e chena chi nemus si boghit tecoi po s'ammizai sa buca (G.Mura)◊ toca, bogadhi tecoi e cumbidadha a custa picioca, no nci dha lessist andai sentza de nudha! ◊ apu a tenni tecoi de fai ◊ apu comporau un'unguxedha de tecoi.

técu , nm Sinònimos e contràrios giara, gollei, ibba, pranedha 1, taca* / toneri.

técus , prn: tegus Definitzione prn. de persona chi s'impreat agiummai solu cun sa prep. cun, chin po inditare prus che àteru cumpangia: chin tecus, cun tegus = cun tui Frases cun tegus giogo e m'ispasso ◊ cun tegus so istadu note e die ◊ pro no mi èssere cun tecus amicadu no credas oe chi sia pentidu ◊ nois creimus in tegus ◊ ómine perunu at àpidu tratonzu malu chin tecus ◊ sa poesia in tegus est naschida che rosa bella, che rosa dechida (N.Demurtas) 2. la tenzo cun tegus, mih, pro su dannu chi mi as fatu! Ètimu ltn. tecum Tradutziones Frantzesu avec toi Ingresu with you Ispagnolu contigo Italianu in tua compagnia, insième a te Tedescu mit dir.

tecussèi , avb Sinònimos e contràrios aghinunca, deghinò, diacussu, sinono Frases beni immoi, tecussei mi ndi andu (P.Pillonca)

tèda , nf Definitzione genia de candhela Sinònimos e contràrios fiaca 1, làmpada Frases a teda in manu illuminai totu s'aposentu! ◊ a su conchispilidu li lughet sa conca che teda ◊ tudadas sas tedas, in pag'ora si corcat puru dogni servidora Tradutziones Frantzesu flambeau Ingresu torch Ispagnolu antorcha, tea Italianu fiàccola Tedescu Fackel.

tedàja tadàgia

tedàju , nm Definitzione su pobidhu de sa tadàgia.

tedàssu tadàtzu

tedatajòla , nf Sinònimos e contràrios cherridorja, impodhinajola, scedatzadori, sedatagiola*, séula, tatajola Frases su tedatu chin sa tedatajola fint ifurcados in d-una bratzulera.

tedatàre , vrb: tedatzai Definitzione passare o fàere in sedatzu Sinònimos e contràrios cerri, cherrintzonare, farinare, scedassai* Frases Sisinna in s'aposentu de manixu est tedatzendi sa farra ◊ oe depet bènnere nura mia a tedatare.

tedàtu tadàtzu

tedatzài tedatàre

tedatzédhu , nm Definitzione tumborru piticu de linna serrau a una bandha cun pedhe de gatu, cun trinnitos ororu Terminologia iscientìfica sjl.

tedéscu , agt, nm Definitzione chi pertocat o chi est de sa natzione tedesca (sa gente de Germània, Àustria, parte de s'Isvítzera, su Sud Tirolo e àteros territórios puru in parte de diferentes istados) Tradutziones Frantzesu allemand Ingresu german Ispagnolu alemán Italianu tedésco Tedescu deutsch, Deutsche.

tedéum , nm Definitzione Te, Deum: pregadoria in latinu chi cumènciat cun custos foedhos (a Tie, Deus), po arringratziamentu.

tedíbi, tedíle tadíbi