terchínzu , nm: tirchinzu,
trichinzu 1 Definition
iscónciu a bentre chi faet a prémidas e andhare de su corpus bortas meda e impresse; fintzes próida, isciustura manna
Synonyms e antonyms
alloina,
atílimu,
corrontza,
currentza,
iscurrensa,
iscurrentziadura,
iscussina,
labina
2.
in dies de trichinzu no buscaimis mancu allominzu pro su fogu, pastorigandhe (C.Longu)
Scientific Terminology
mld
Etymon
srd.
Translations
French
diarrhée
English
diarrhoea
Spanish
diarrea
Italian
diarrèa
German
Durchfall.
terciàna , nf: tertzana Definition callentura chi benit a dies fadhias, una die emmo e una nono / t. dópia = callentura chi benit dónnia dí Sentences frade meu est mortu de frè terciana Scientific Terminology mld.
terdítza , nf, nm Definition dannu; nau in cobertantza, unu chi no est bellu a fàere nudha Synonyms e antonyms derdícia*, digràtzia / casticau 2. daebbila, custa cosa, a cussu terditza, chi no est bonu mancu a si ndhe fàghere!
terèdha , nf: tzerredha Definition genia de erba velenosa e púdida, faet s'arraighina grussa e no sicat mai deunudotu (solu sa fògia) Synonyms e antonyms sabadíglia Scientific Terminology rba, Helleborus lividus.
tèrema , nf: trema,
tremma Definition
logu o terrenu in costa, in calada meda, tretu inue faet a trempa, trèmene (mescamente sa crista de is surcos de sa cosa prantada)
Synonyms e antonyms
palone,
raza,
riartzu,
trèmena,
trempa
Sentences
s'arciada a su castedhu est che una tèrema ◊ sa bidhighedha che l'ant fata in s'oru de una tremma ◊ su mare inchietu pistat tèremas de preda ue s'oru est artu ◊ benide a sas tremas de sa tanca a iscadriare como chi bi est su nie! ◊ comente at próidu a meda, ororu de istrada che at faladu tremas
2.
piús adhae de sas últimas tremas de su mundhu ◊ sas tremas de sos rios
Scientific Terminology
slg
Etymon
srd.
Translations
French
talus,
escarpement
English
scarp,
edge
Spanish
borde,
margen
Italian
ciglióne,
scarpata,
balza
German
Böschung,
Rand des Abgrundes.
teremàdu , agt Definition nau de logu, chi est a trèmene, in costa Sentences possedit unu loto de terrinu in costa teremada Etymon srd.
teréntile , agt Definition nau de calidade de nughe, chi est pedrosa, mala a bogare de su corgiolu.
teresína , nf Definition
genia de erba grassa chi si prantat po frore
Scientific Terminology
rba, Phedimus spurius
Translations
French
sedum
English
sengreen
Spanish
cactácea del género Sedum
Italian
sèdo
German
Mauerpfeffer.
tèrga , nf: aterga,
tzerga (sa t. = satèrga) Definition
capa de trigumoriscu, genia de fògia (upm) larga meda, longa e craca chi imbodhigat a tantos pígios s'ispiga de su moriscu; bestimentu chi is meres giaiant a is tzeracos in dies de festa o a sa fine de s'annu; genia de pane a corona, a chimbe o sete 'melas', chi si faet a Pasca po dhu donare
Synonyms e antonyms
impanna,
palliatza
/
buata 1,
fòdera,
raga
Sentences
a su moriscu si che li catzat sa terga pro lu irranare ◊ colliant sa terga assoliada a ndhe prenare sos sacones a su letu ◊ sa terga frisca si la mànigat su bestiàmine
Scientific Terminology
rbr
Etymon
ltn.
terga
Translations
French
bractée
English
corn bract
Spanish
bráctea
Italian
bràttea del granturco
German
Deckblatt des Welschkorns.
tèrga 1 , nf, nm: tergu Definition logu tuvudu, buidu, pruschetotu de orroca (ma fintzes su tretu de sa buca inue s'ingurtit); corgiolu de is alegúmenes (tega) e fintzes bobboi chi si papat sa lana: in cobertantza dhu narant fintzes de unu chi papat meda Synonyms e antonyms fresone, garghile, pèlcia / ingullidorzu, irgunzu / teca / arna, lanasta 2. faghídebbos una siendha in sos chelos, inue sos ladros no bi andhant e sa terga no faghet dannu (M.Fara) Etymon srd.
tèrghere , vrb: atèrghere, tzèrghere* Synonyms e antonyms abbudagare, abbudhescare, imbrentai, incolvare, istruntzare.
térghida , nf Synonyms e antonyms frobbida Etymon srd.
tergicristàllu , nm Definition genia de bratzu (unu o duos) chi in is veturas passat in s'imbidru (de ananti, de apalas) po dhu limpiare de s'abba candho proet (o fintzes de su pruine).
térgu tèrga 1
tería , nf: terie, tiria Definition genia de tupighedha ispinosa (su frore grogo chi faet paret de martigusa, est fragosu meda)/ tiria aresti = erba de buciucas, o de busucas (Colutea arborescens) Synonyms e antonyms prunughélvinu, ispinasanta 2 Sentences de tiria e frori de iscraria portu crobedha nuscosa! 2. est agru che teria Scientific Terminology mt.
teriàe , vrb: teriai, tiriai Definition isparfaruzare, fàere a farinedhos (comente si faet su casu sicau tratagasau po cundhire macarrones) Synonyms e antonyms fratare, tratai Sentences tocat a teriai su casevita po cundí sa minestra.
teriagàsu , nm Synonyms e antonyms fratacasu, gratagasu, tratagasu, tresinacasu Scientific Terminology ans.
teriài teriàe
teriasàle , nm Definition pedra lisa ue si pistat sale grussu po dhu fàere a farinos prus piticos.
teríca , nf, nm: tilica,
tilicu,
tirica,
tiricu,
trica 1,
tzirica Definition
cocollitu de saba a forma de coro, de cricu, genia de druche fatu cun pasta bogada a pígiu e fata coment'e a canale prenu de saba e cotu in su forru; àtera genia de t. si faet cun chíghere, un'àtera ancora cun mele e méndhula: tiricu est fintzes unu druche fatu cun farra, oos, tzúcuru e cotu in s'ógiu
Synonyms e antonyms
caschete,
cocollitu,
sedhina
Sentences
sunt faghindhe pabassinos e tericas ◊ duas tiricas in sa safata, chentu fainas pro un'ispera…◊ Larenta faghet su cató, sos pabassinos, sas copuletas, sas tilicas… e bonas, mih!
Scientific Terminology
drc
Translations
French
gimblette
English
small doughnut
Spanish
rosquilla rellena de mosto cocido o miel
Italian
ciambellina
German
kleiner Kringel.