taculída, taculíta , nf, nm: (sa t. = nr. sataculída) cianculita tacullida, tacullita, ticulita, ticullida, tigulita, tirgullida, tracaglida, tracaglidu, tracoglida, tracuglida, trigullida, tzacollita* Definition cropu chi giaet su parasàmbene candho s'intèterat totinduna e faet essire coment'e unu tzúnchiu chi si faet in su gúturu (e po su prus sighit tanti chi si narat èssere a ticullidas) Synonyms e antonyms ciucullita, isticullida, súcuru 1, súfiu, tilichita, tzaculitata, tzicorrida, tzitzilicu, tzucu Sentences mi sunt torradas sa ticulidas.
taculítu , nm: ciucullitu, tacullitu, ticulitu, tzaculitu* Synonyms e antonyms cianculita, coràltile, súcuru 1, tzaculitata, tzicorrida, tzitzilicu, tzucu.
tacullàre , vrb Definition fàere intacos, incàscios Synonyms e antonyms intatzare, tacai, atachedhai Etymon srd.
tacullída, tacullíta taculída
tacullítu taculítu
tàcura tàcula
tadàgia , nf: tadaja,
tadaxa,
tataja,
tatasa,
tedaja Definition
mamma titedha, sa fémina chi allatat su fígiu de un'àtera / tadaju = (fintzes) su pobidhu de sa tadaja
Synonyms e antonyms
allatadora,
allatarza,
allatera,
dhedha,
dida,
tata
Sentences
custa pisedha est pesada a tedaja ca li est morta sa mama ◊ leant e faghent pesare sos pitzinnos a tadaxa
Etymon
ltn.
tata + aviu
Translations
French
nourrice
English
wetnurse
Spanish
nodriza
Italian
bàlia,
nutrice
German
Amme.
tadài , nf Definition sorre de frade, de mama Synonyms e antonyms tia Scientific Terminology ptl Etymon srd.
tadaítu , nm Definition
sa paga chi si giaet a sa tadàgia
Synonyms e antonyms
tatajiu,
tatalleu
Etymon
srd.
Translations
French
mois de nourrice
English
wetnurse wages
Spanish
sueldo que se da a la nodriza
Italian
baliàtico
German
Ammenlohn.
tadàja tadàgia
tadajoríu , nm Synonyms e antonyms tadaitu, tadajiu Sentences a sa dida li ant pagadu su tadajoriu Etymon srd.
tadàju , nm: tataju Definition su babbu de su mannedhu; fintzes su pobidhu de sa tadàgia Synonyms e antonyms abu, bisàgiu, donnumannu, mannoi, minnannu, nannai, nonnoi 1 Scientific Terminology ptl Etymon ltn. tata + aviu.
tadànu , nm: taranu,
todanu Definition
genia de pigione mannu, in colore niedhu e orrubiastu, a bicu longu e unu pagu a frache, a cambas longas: faet in logu de istagnu e in Sardigna si agatat solu in passera
Scientific Terminology
pzn, plegadis falcinellus
Etymon
itl.
todàno
Translations
French
falcinelle
English
glossy ibis
Spanish
falcinelo
Italian
mignattàio
German
brauner Sichler.
tadàtzu , nm: tedassu, tedatu, teratzu Definition genia de aina tundha, a costaos artighinos, a bisura de istrégiu, cun su fundhu fatu de cosa téssia a lascu o craca, po seberare a coladura prus che àteru cosa mólia (farra) o fintzes àliga de su laore a granu movendhodhu cun is manos a molinadura in paris Synonyms e antonyms sadatzu*, sesatu Sentences su sonu de su teratzu m'imparat a badhai a mei e a su pipiu… bandu cun coru miu chi batiari fatzu ◊ primu cosa, si cerrit sa farra a tadatzu largu po ndi bogai su pódhini grussu.
tadàxa tadàgia
tadhàghine , nm Definition muga, brutore, caldíngiu Etymon srd.
tadhainàre , vrb Definition betare o fàere tadhàine, froca, tzàpulos de nie Synonyms e antonyms fiocare, niai, solai Sentences chin copertas de lana pro cuerru, mi ndhe tia importare, mancari tadhàinet, puru! (G.Deriu)◊ est galu tadhainandhe Etymon srd.
tadhàine , nm Definition
su nie comente calat de is nues a orrughedhos lados / leporedhas de t. = tàpiles de froca
Synonyms e antonyms
atògia,
fioca,
ispiàtzulu,
solla
2.
réndhias sont sas pàrpalas e a s'ischintidha bia de sa mirada rutu est su tadhàine de sa morte
Etymon
srdn.
Translations
French
flocon de neige
English
snowflake
Spanish
copo de nieve
Italian
fiòcco di néve
German
Schneeflocke.
tadharànu , nm: doloranis,
tagliaranu,
talaranu,
tallaranis,
tallaranu,
toloranis Definition
genia de tela fine fine chi tessent is arangiolos
Synonyms e antonyms
bela,
beluemuru,
chilighilimuru,
lanarràngiu,
lapa,
leperangiolu,
napa 1,
naparangiolu,
napemuru,
napiolu,
telaragna,
tirinnia,
tiririgna
Sentences
che l'at finia chilliàndhesi che musca presonera de s'aranzolu annodada in cuitzas de una seda de tadharanu (P.Delussu)◊ est totu tagliaranos cun s'aranzolu andhendhe
2.
pro unu pastore bi cheret pacu a che abbarrare imbojau in sos tadharanos de sa zustíssia
Etymon
spn.
Translations
French
toile d'araignée
English
cobweb
Spanish
telaraña
Italian
ragnatéla
German
Spinnengewebe.