tirriònca , nf Definition corroga braxa, genia de pigione mannu, de petza metzana Synonyms e antonyms carroga, corbanca, corraga, corrionca, corrodha Sentences sos soldados tichirriaiant brinchendhe e cantendhe chi pariant tirrioncas in festa candho si aunint umpare ◊ boghes porosas e astudhidoras de corvos, ruspos e tirrioncas (B.Truddaju) Scientific Terminology pzn, corvus corone sardonius Etymon srd.
tirriòne , nm Definition muntone de pedra in làcanas, po singiale Synonyms e antonyms mammulloni, millone, turrione*.
tirriosía , nf Definition su èssere tirriosos, odiosos Synonyms e antonyms imbidiosia, tírria Sentences a su trenu iant fatu arciai duus piciochedhus, cun sa tirriosia de is atrus abarraus in terra Etymon srd.
tirriósu terriósu
tirritè! , iscl, nm Definition foedhu chi si narat a is canes po dhos atzitzare Sentences li at fatu su tirritè e su cane l'at crómpiu a supra (G.F.Sedda) Etymon srd.
tírriu , nm: cérriu,
tzérriu* Definition
boghe arta, forte, coment'e brigandho, tzerriandho (ma fintzes boghes de animales); sonu malu de cosas chi girant e frigant apare
Synonyms e antonyms
tichírriu,
tirju
Sentences
tírriu de tonca, de istria, de gatos ◊ nues de corroncas sunt pitulandhe tírrios assustados ◊ intenno su tírriu de s'ape volanne
Translations
French
grincement
English
creaking
Spanish
chirrido
Italian
cigolìo,
stridóre
German
Knarren,
Kreischen.
tírriu 1 tírria
Tírsu , nm Definition erriu mannu, su prus longu de sa Sardigna: tzucat de is sartos de Budhusò e ch'essit in su mare de Aristanis.
tíru , nm Definition
su tirare; cosa chi s'iscudet a cropu e atesu, mescamente a fosile, ma fintzes faladas de pei; fintzes atzione fata a trampa, a dispetu
Synonyms e antonyms
colpu,
isparu
/
calche,
càrcini
Idioms
csn:
fàiri o fuedhai a t. pérdiu = afaiu, comente andhat andhat; allonghiamí is tirus! = béssimi da'ias!, baedindhe!, sàrtiami su logu!; resultare su t. = andhare in bonu, arrennèsciri in ccn. cosa
Sentences
candho canes giannitant fatu a fera in sa badhe s'intendhet calchi tiru ◊ tenia un'archibbusu chi apenas chi tocai su grillete de tiros ndhe partiat ses e sete ◊ iat tirau a unu cerbu a tiru pérdiu e dh'iat truncau una pala
2.
onzi vorta chi s'imbriacavat pistavat sa muzere a tiros ◊ custu note amus picau prus tiros de unu poledhu in totu sa vida sua
Surnames and Proverbs
smb:
Tiru
Etymon
srd.
Translations
French
tir,
jet
English
pulling,
shot
Spanish
tiro
Italian
tiro
German
Zug.
tíru 1 tídu
tíru 2 tíra
tirúdha terúdha
tirudhàrzu , nm: trudhaju, trudharzu, turudhaju Definition chie faet e bendhet terudhas, turras; fintzes logu po pònnere o apicare terudhas Synonyms e antonyms turraju Sentences in domo de trudharzu ne trudha e ne cogarzu Surnames and Proverbs smb: Truddaiu Etymon srd.
tirulatírula , avb Definition
dhu narant de s’istrégiu po s’ógiu, po su mele o àteru deasi, candho est tropu prenu fuliandho a terra, a tziri, istidhigandho
Synonyms e antonyms
biraira,
untinaúntina
Sentences
s'ampulla est tirulatírula de ozu, comente l'as prena a tropu ◊ so murghindhe panes de mele: ndhe zuto sas manos tirulatírula
Etymon
srd.
Translations
French
débordant
English
brimming over
Spanish
rebosante
Italian
strabocchévole
German
überfließend.
tirulía tiloría
tírulu , nm: (unu t. = unutírulu) Definition pagu pagu de cosa (abba o cosas deasi) chi calat a filighedhu o essit a bisura de càntaru Synonyms e antonyms pítziri 2, salautzu, tziri, tziritu, tzirrighedhu, tzirriolu 1 Sentences s'ozu fut calendhe a tírulu ◊ serra cuss'isseta a tírulu!
tisía , nf Definition
su male fínicu
Synonyms e antonyms
tisichéntzia,
tisichera
Scientific Terminology
mld
Translations
French
phtisie
English
compsuntion
Spanish
tisis
Italian
tisi
German
Schwindsucht.
tisichénsia, tisichéntzia , nf Definition
su male fínicu, o fini fini, genia de maladia chi guastat is prumones faendhosi coment'e a nodighedhos; su istare male fintzes de salude po calecunu dispraxere mannu
Synonyms e antonyms
disighia,
disigura,
tisia,
tisichera,
tisichesa,
tisicore
Sentences
desit signu de tisichéntzia segura
Scientific Terminology
mld
Translations
French
tuberculose
English
tuberculosis
Spanish
tuberculosis
Italian
tubercolòsi
German
Tuberkulose.
tisichèra , nf Definition su male fínicu o fini fini Synonyms e antonyms tisichénsia, tisichesa, tisicore Scientific Terminology mld Etymon srd.
tisichèsa , nf Definition su male fínicu; su istare male fintzes de salude po calecunu dispraxere mannu Synonyms e antonyms disighia, tisia, tisichénsia Etymon itl. tisichezza.