citàre , vrb: tzitare Definition pònnere a unu in càusa, denuntziare Translations French appeler en justice English to convene Spanish llevar a juicio Italian chiamare in giudìzio German jdn. verklagen.

cramàri , vrb Definition pònnere in giustítzia a unu po calecuna diferéntzia o iscórriu Synonyms e antonyms carelare, tzitare Translations French citer en justice English to convene Spanish citar en juicio Italian citare in giudìzio German gerichtlich verklagen.

giudísciu , nm: giudíssiu, giudítziu, zudísciu Definition su averguare e iscumbatare is cosas, mescamente is chistiones naendho su chi si ndhe pentzat o fintzes betandho una senténtzia; capacidade de cunsiderare bene is cosas, de dhas fàere giustas, cun sabiesa Synonyms e antonyms capia, sabiesa, selembru, sinnu Idioms csn: bogai de giudítziu = fàghere irbariare; pèrdiri su giudítziu = irbariare, essire macu; giudítziu universale = su chi at a fàghere Deus a sa fine de totu sos tempos a totugantos; pàrrere su g. universale = irfaghíndhesi totu, unu mamudinu mannu Sentences custos funt is giudítzios chi apo iscritu po is poesias chi ant mannau a su de duos cuncursos ◊ su giudítziu po is poesias dhu lassaus a espertos e apassionaos: est a issos ch'ispetat a giare su pàrrere 2. destruidos cheriant custos chi no ant fide e ne giudísciu ◊ custa est sa terra chi mi at dadu giudítziu in sa vida ◊ cussa picioca fait is cosas cun giudítziu 3. a proba est su Giudítziu universale: ma sos umanos vivent in delíriu e parent in continu carrasciale (P.Casu)◊ finas sos montes trement dae fundhu chi paret su giudísciu universale! Etymon itl. Translations French bon sens, sagesse English wisdom Spanish juicio, sabiduría Italian giudìzio, saggézza German Urteil, Weisheit.

insabiài, insabiàre , vrb: issabiare Definition callai a ciorbedhu, fàere o essire sàbios, lassare de fàere machines Synonyms e antonyms | ctr. ammachiae, dessessire Sentences una cosa aici de issu no mi dha iap’èssi mai aspetada: ma ci pentzu dèu a dhu fai insabiai! ◊ a bois cust'abba bos at issabiadu Translations French devenir raisonnable English to become sensible Spanish hacerse sensato Italian métter giudìzio, rinsavire German vernünftig werden.

iscabàdu , agt Definition nau de ccn., chi est chentza cabu / avb. a s'i. = a sa maconatza, chentza cabu Synonyms e antonyms iscabiladu, iscabudadu | ctr. acabadu, cabosu, giudisciosu Sentences fit un'ómine iscabadu e a sa bona de Deus ◊ sos sentidos catigados bidimos dae concas iscabadas ◊ a ue at a giúghere custa cursa iscabada? ◊ un'iscabadu e atrividu podet fàghere machines ◊ si at fatu machine gai est candho fit pisedhu iscabadu Etymon srd. Translations French sot, idiot, insensé English foolish Spanish insensato Italian sènza giudízio, stólto, insensato German töricht, unbesonnen.

iscantaràre , vrb: iscanterare Definition foedhandho, su ch'essire fora de su chi si podet nàrrere cun seriedade o giudítziu, cun cabu, cantare a isambruliadura, a isciolóriu Synonyms e antonyms iscantonare Sentences bah, bah, bois puru, como, fatu a ómine mannu sezis iscantarendhe: dae conca bos benit a nàrrere cosas gai?!…◊ cantat tota note sa tonca e nos faghet cumpanzia, fintzas si nos iscàntarat sa conca Etymon srd. Translations French dire des fadaises English to talk nonsense Spanish tontear Italian parlare sènza giudìzio, dire scipitézze German irrereden.

séru , nm: sieru Definition su si serare, su cunsiderare bene totu is cosas, sa capacidade de si acatare de una cosa e de dha cumprèndhere Synonyms e antonyms àrviu, imprastu, saeru, selembru, sinnu Idioms csn: male chentza s. = male (fintzas pecu, físsiu) chi unu no si lu connoschet; fémina, ómine de s. = abbistus, àbbilis, atentus, giuditziosus; cane de s. = chi abbizat; leare su s. de carchi cosa = leare oru, àrviu; fora de seru = fora de tinu, chi no atinat, ammachiadu; èssere in seru = in tinu, zustu de conca Sentences sas criaduras sunt chentza seru, ma su mannu depet atuare a su chi faghet! ◊ de sa note chi ant segadu a pedra sos bidros de sos barcones nche li est intrannadu unu seru malu ◊ cussu est macu chena seru ◊ a sos fizos de seru su nuraghe mustrat luntanas andheras ◊ est galu a seru sanu mancari apat giampadu sos chent'annos ◊ carimanna, si seru aias tentu ti fist assolada che murone! (M.Murenu)◊ tue morta e deo… ancora so in seru?! ◊ ses resultadu sentza cunsideru ca in sa conca no giughias seru ◊ faedha sintzeru, prite ue sia no ndhe tenzo seru ◊ cussa est genti chen'e sieru! Etymon srd. Translations French jugement, sagesse, conscience English judgement, consciousness Spanish juicio, sabiduría, conciencia Italian sénno, giudìzio, saggézza, consapevolézza German Verstand, Vernunft, Weisheit, Bewußtsein.

«« Search again