afrachèsa , nf: frachesa 1 Definition
pampada de calore / s'afrachesa de s'ora = candho su tempus est benindhe mancu
Synonyms e antonyms
bura
/
frachillu
Sentences
sa fémmina, sa domu, s'afrachesa de sa coja, is fillus: unu giogu de pensamentus! ◊ is afrachesas de is féminas funt pampadas de callenti a faci chi bandant e torrant
Etymon
srd.
Translations
French
agitation,
énervement
English
great,
desire
Spanish
sofoco,
inquietud
Italian
vampata,
smània
German
Hitze,
Toben.
afródhiu, afródhiulu , nm: afrodhu,
afródhulu Definition
genia de disígiu forte, de presse, de pentzamentu de bòllere fàere, bíere, ischire e àteru, fintzes braga, prexu presumiu
Synonyms e antonyms
afràsciu,
afreudhu,
arraolu,
assúgliu,
atitivollu,
bonaggana,
codíssia,
finitzu,
furighedha,
ischinitzu,
pestighinzu,
pistu
/
frandhigu,
losinga
Sentences
a ti ndhe leas afródhiu pro unu nudha! (G.Ruju)◊ immoi s'afródhiu est totu po su cimentu armau, ca est forti! ◊ gei fiat un'afródhiu, dh'est atacada sa mobadia de istudiai a maista! ◊ poita totu cust'afródhiu de fai aprovai su progetu? ◊ at curtu trint'annus tra iscola, fillus e una meca de afródhius ◊ candho l'intrat s'afródhiu de fàghere una cosa, inoghe no che parat prus nessunu! ◊ a bortas l'intrat s'afródhiu de tucare
Etymon
srd.
Translations
French
agitation
English
great desire
Spanish
afán
Italian
smània
German
Begierde.
apistichinzàre , vrb: apistighignare,
apistighinzare,
pistichinzare Definition
pònnere, pigare o tènnere pistighíngiu, arreolu
Synonyms e antonyms
afruscare 1,
apensamentai
Sentences
custa màzine chi li ant presentau l'at apistichinzau ◊ candho at bidu chi su pisedhu no fit torradu ancora, su babbu comintzeit a si apistighinzare ◊ si apistichinzat pro sa salute
Etymon
srd.
Translations
French
s'agiter,
être inquiet
English
to crave
Spanish
zozobrar,
estar intranquilo
Italian
avére o méttere inquietùdine,
smània
German
von Unruhe erfaßen werden,
Unruhe verursachen.
arragiólu , nm: arrajolu,
ragiolu Definition
genia de maladia apicigosa chi benit mescamente a is canes, ma chi podet apicigare fintzes a sa gente (de is canes o àteros animales impestaos): leat a is céllulas de su crebedhu, unu si ammàchiat (timet s'abba, s'ària) e si morit (si no si curat in tempus, cun vacinu, cun innetzione antiràbbica, giaendho a su virus sa manera de lòmpere a su crebedhu); in cobertantza, arrennegu forte, genia de pentzamentu malu, ifadosu, dolore chi tirat a longas
Synonyms e antonyms
arràbbiu,
arrajoladura
/
afuta,
aragoni,
arrenigna,
arrennegu,
bischiza,
bústica,
búzara,
cardedha,
corina,
crocone,
febi,
gormone,
grema,
mútria,
stacu,
studugu
2.
lis mintei ódiu pro su chi mi aiant fatu e s’arragiolu non mi lassait in pasu
Scientific Terminology
mld
Etymon
srd.
Translations
French
rage,
hydrophobie,
obsession
English
rage,
hydrophobia,
obsession
Spanish
rabia,
hidrofobia,
desasosiego
Italian
ràbbia,
idrofobìa,
smània
German
Tollwut,
Erregung.
furighíngiu , nm Synonyms e antonyms
afródhiu,
franética,
frischíngiu,
furighedha
Sentences
balla ca su furighíngiu dhi est passau! ◊ teneus furighíngiu de si ndi andai
Etymon
srd.
Translations
French
énervement,
agitation
English
longing
Spanish
inquietud,
desasosiego
Italian
smània
German
Ungeduld,
Wut,
Sucht,
Begierde.
ragiólu , nm: arragiolu*,
rajolu,
razolu Definition
maladia apicigosa chi benit mescamente a is canes, ma chi podet apicigare fintzes a sa gente (de is canes o de àteros animales cundhios): pigat a is céllulas de su crebedhu, faet ammachiare (si timet s'abba, s'ària) e, si no si curat in tempus cun vacinu o innetzione antiràbbica, si morit; in cobertantza, arrennegu forte, dolore chi tirat a longas, genia de pentzamentu ifadosu, de idea mala a essire de conca; si narat fintzes a s'ossu tra su cambúciu e su cracàngiu (ossu arrabiosu); a logos, rajolu est fintzes unu cane malu
Synonyms e antonyms
arràbbiu,
arrajoladura
/
ttrs. rajoru
/
afuta,
arrennegu,
bústica,
crocone,
gormone,
studugu
/
abeju,
berinizu,
grima
/
rajosu
2.
in totue leadu at possessu su rajolu de fàghere interessu (Grolle)◊ su rajolu sou est cussu puru, ca at tentu dannu e ndhe tenet fintzas neghe isse etotu
3.
innoghe apo imbruncadu e mi apo pistu su benúgiu e s'ossu de su rajolu
Scientific Terminology
mld
Translations
French
rage,
hydrophobie,
obsession
English
rage,
hydrophobia,
obsession
Spanish
rabia,
inquietud,
desasosiego
Italian
ràbbia,
idrofobìa,
smània
German
Tollwut,
Hundswut,
Ärger.
schinítzu , nm: ischinitzu*,
schinnitzu,
sciníciu,
scinitzu,
sfinítziu,
sfinitzu Definition
genia de idea chi no lassat istare in pàusu, coment'e oriolu po cosa chi si timet o chi si iat a bòllere a presse, chi no si biet s'ora de àere o de fàere, fintzes ifadu / malu sciníciu = impudu, arrepentimentu; s. de brenti, a s'istògumu = afinamentu, isanimamentu
Synonyms e antonyms
afródhiu,
arraolu,
fazellu,
finitzu,
franédiga,
furighedha,
pestighinzu,
pidinu,
pistu
Sentences
s'ispédhiu ponit scinitzu ◊ fillus mius, candu no seis in domu tèngiu unu schinitzu!…◊ allodhu torrau, no tenit assébiu: a ndi tenit de scinitzu! ◊ dh'ant portada a s'uspidali ma teniat giai su scinitzu de sa morti, e difatis si est morta una pariga de oras apustis ◊ de candu apu biu cudhu piciocu tenemu unu sciníciu e non poremu istai sentz'e dhu torrai a biri!
2.
ti biu a bisura de fàmini: ita tenis, schinnitzedhu?!
3.
at donau un'aderetzada a su coscinu ca dhi fait scinitzu
Translations
French
agitation,
énervement
English
eagerness
Spanish
desasosiego
Italian
irrequietézza,
smània
German
Unruhe,
Aufregung.